Nga Alba Kepi
“Po, e bëra. E vrava për të shpëtuar fëmijët.” Ky pretendim – absurd dhe i dhimbshëm – pasqyron një nga narrativat më të rrezikshme që përdoren për të justifikuar feminicidin.
Feminicidi nuk është kurrë një krim pasioni, por një krim shoqëror, rezultat i një kulture ende të zhytur në pabarazi gjinore. Kur viktima është një grua e huaj, rreziqet rriten dhe mbrojtja bëhet edhe më e vështirë.
Më 14 qershor 2025, qyteti i qetë i Tolentinos në provincën e Macerata, u trondit nga një ngjarje makabre: Gentiana Hudhra, 45 vjeç, nënë e dy fëmijëve dhe emigrante shqiptare, u vra me thikë nga ish-bashkëshorti i saj, Nikollaq Hudhra, 55 vjeç. Krimi ndodhi në mes të ditës, në qendër të qytetit, përpara dëshmitarëve të shumtë.
E goditi shumë herë e nuk ngopej, sa ndërsa ishte e mbuluar me gjak e po jepte shpirt, i shkelmonte trupin.
Pas vrasjes, autori nuk u përpoq të largohej. Ai u arrestua në vendngjarje dhe deklaroi:
“Po, e bëra. E vrava për të shpëtuar fëmijët.”
Ky pretendim – absurd dhe i dhimbshëm – pasqyron një nga narrativat më të rrezikshme që përdoren për të justifikuar dhunën ndaj grave: ideja se kontrolli dhe në fund edhe vrasja e gruas janë në “emër të familjes” apo “mbrojtjes së fëmijëve”.
Rasti i Gentiana Hudhra nuk është një tragjedi e izoluar, por pasqyra e një fenomeni social dhe institucional të dështuar. Gratë emigrante kanë nevojë për më shumë mbrojtje, përkrahje dhe për një shtet që nuk injoron sinjalet e dhunës. Femicidi është një çështje shoqërore që kërkon përgjigje të bashkërenduara: edukim, ndërhyrje ligjore dhe përfshirje sociale për të parandaluar humbje të tjera të jetës.
Gentiana dhe Nikollaq Hudhra kishin qenë prej mbi 3 vitesh të ndarë. Pavarësisht se ishin të dy emigrantë nga Shqipëria dhe prindër të dy fëmijëve të rritur, burri vazhdonte ta ndiqte dhe ta kontrollonte jetën e saj. Ajo përpiqej të ndërtonte një jetë të pavarur në Itali, por nuk kishte marrë asnjë masë mbrojtjeje efektive nga institucionet.
Gratë emigrante: Viktima të dyfishta
Gratë emigrante, si Gentiana Hudhra, shpesh janë në një pozicion të dyfishtë të cenueshmërisë:
- Varësi ekonomike dhe ligjore nga partneri (për lejen e qëndrimit ose strehimin).
- Izolim shoqëror, mungesë familjeje dhe mbështetjeje në vendin pritës.
- Vështirësi gjuhësore dhe mungesë njohurish për të drejtat dhe shërbimet e disponueshme.
- Presione kulturore dhe ndonjëherë turp për të denoncuar dhunën.
Shpesh, këto gra nuk e denoncojnë dhunën, ose kur e bëjnë, nuk përkrahen në mënyrë të duhur nga institucionet.
Ky rast është një shembull klasik i femicidit të paralajmëruar, ku sistemi dështoi të ndërhynte për ta shpëtuar jetën e një gruaje që kishte dhënë shenja qartë rreziku.
- Rreth 40% e grave të vrara në Itali janë emigrante ose me prejardhje të huaj.
- Gratë shqiptare përbëjnë një nga komunitetet më të mëdha të emigranteve në Itali dhe shpesh përballen me pengesa të integrimit social dhe ekonomik.
- Pothuajse gjysma e grave të huaja punojnë në sektorë joformalë ose si përkujdesëse, shpesh në izolim të thellë.
Në vitin 2024, 109 gra u vranë në Itali, 59 prej tyre nga duart e partnerëve ose ish-partnerëve. Femicidi ndodh kryesisht në sferën familjare dhe gjatë fazave kritike si ndarja ose kërkesa e gruas për autonomi.
Rajonet më të prekura janë Lombardia, Lacio dhe Siçilia. Shumica e viktimave ishin midis 40 dhe 55 vjeç, dhe shumë prej tyre kishin kërkuar tashmë ndihmë.
Shteti dhe mbrojtja institucionale
Italia ka ndërmarrë disa hapa për të luftuar dhunën ndaj grave:
* Ligji 119/2013, i cili prezantoi masa më të ashpra kundër dhunës në familje.
* Kodi i Kuq (2019), i cili përshpejton procedurat në rast të një ankese për dhunë.
* Plani Strategjik Kombëtar 2021–2023, i fokusuar në parandalimin, mbrojtjen dhe mbështetjen ekonomike për viktimat.
• Qendra për ndihmë psikologjike dhe juridike, dhe numra të gjelbër për denoncime anonime.
• Fushata sensibilizuese në shkolla dhe media.
Megjithatë, praktikisht, sistemi shpesh dështoi të mbrojë viktimat si Gentiana Hudhra:
• Nuk kishte masa mbrojtjeje efektive pas ndarjes.
• Autori i krimit nuk kishte një ndalim qasjeje, pavarësisht sjelljes së dhunshme në të kaluarën.
• Nuk kishte ndërhyrje parandaluese, edhe pse situata ishte e njohur.
