Gjykata e Posaçme ka shtyrë seancën paraprake për dosjen “SASPAC”, e cila ka të bëjë me abuzimet me fondet e Bashkimit Europian, ku i pandehur është marrë edhe ish-ministri Ilir Beqaj.
Gjatë seanës së sotme, avokatët e të pandehurve kërkuan kohë të njihen me një pjesë të provave të cilat ata pretenduan se nuk ishin dorëzuar gjatë fazës së hetimit. Sipas avokatëve, këto prova janë të nevojshme për të mundësuar një mbrojtje më efikase gjatë shqyrtimit gjyqësor.
Një kërkesë tjetër që u bë gjatë seancës ishte dhe marrja e materialeve të akt-ekspertimit nga zbërthimi i telefonave, USB-ve dhe kompjuterave të sekuestruar gjatë hetimeve. Seanca e radhës është caktuar për t’u mbajtur më 6 Maj në orën 10:00.
SPAK mbylli hetimet paraprake në muajin Prill dhe dërgoi dosjen në gjykatë, ku tashmë GJKKO do të vendosë nëse do e kalojë dosjen për gjykim, apo do t’ia kthejë SPAK-ut për plotësim hetimesh.
Veç Ilir Beqajt, për këtë dosje janë marrë të pandehur edhe Ermal Kurtulaj, Gazmend Haxhia, Alfred Nikolla, Elton Marini, Bjona Ziaj, Bledar Leka, Marinela Jazoj, Mira Topçiu dhe dy shoqëritë tregtare “Nine Service Int” sh.p.k dhe “Landways International” sh.p.k.
Sipas SPAK, Beqaj dhe të pandehurit e tjerë akuzohen për veprime të shumta penale, përfshirë korrupsionin, falsifikim dokumentash, mashtrim dhe shkelje të procedurave të tenderëve publikë.
Hetimet kanë zbuluar se gjatë periudhës 2022-2023, ata kanë realizuar tendera fiktivë dhe kanë përfituar në mënyrë të jashtëligjshme nga kontratat e financuara nga Bashkimi Evropian. Pasuritë e dyshuara janë sekuestruar si pjesë e hetimeve, përfshirë prona dhe llogari bankare të lidhura me të pandehurit.
Ilir Beqaj akuzohet për kryerjen e veprave penale: “Korrupsion pasiv i funksionarëve të lartë shtetërore” kryer në bashkëpunim (2 herë); “Shkelja e barazisë së pjesëmarrësve në tendera apo ankande publike” kryer në bashkëpunim; “Falsifikim i dokumentave”, nga personi që ka për detyrë kryer në bashkëpunim, e kryer 9 herë; “Mashtrim” kryer në bashkëpunim me pasoja të rënda kryer 2 herë; “Mashtrim” kryer në bashkëpunim”, e kryer 3 herë; “Refuzimi për deklarimin, mosdeklarimi, fshehja ose deklarimi i rremë i pasurive, interesave privatë të personave të zgjedhur dhe nëpunësve publikë ose i çdo personi tjetër që ka detyrimin ligjor për deklarim”, e kryer 3 herë”.
Ilir Beqaj është marrë i pandehur edhe për aferën e sterilizimit për veprën penale vjedhje duke shpërdoruar detyrën në kuadër të grupit të strukturuar kriminal.
Faktet penale në dosjen e “SASPAC”
1. Përgjatë hetimeve të kryera, provohet se i pandehuri, Ilir Beqaj*, të ketë pasur njohje me të pandehurin, Ermal Kurtulaj, të paktën që prej vitit 2012, kohë kur i pandehuri ka qenë ortak pranë shoqërisë “Intech” sh.p.k.
I pandehuri Ermal Kurtulaj rezulton të ketë punuar në vitin 2017 pranë FSDKSH-së, më pas në disa projekte të ndryshme dhe që prej datës 01.06.2022 ka punuar si koordinator i zyrës “Facility Point”, për programin “EUSAIR”, në SASPAC, i emëruar nga vetë i pandehuri Ilir Beqaj sipas urdhrit nr. 80, të datës 26.05.2022.
Gjatë ushtrimit të detyrës si Drejtor i Përgjithshëm i SASPAC-ut, i pandehuri Ilir Beqaj duke vepruar si urdhërues në bashkëpunim me të pandehurin, Ermal Kurtulaj, i cili ka vepruar si zbatues, përgjatë viteve 2022-2023 kanë kryer procedura prokurimi fiktive në kundërshtim me rregullat “PRAG”, të përcaktuara në Rregullat e Zbatimit të Rregullores Financiare, të aplikueshme për të gjitha kontratat e ndihmës së jashtme të BE-së, të financuara nga Buxheti i Përgjithshëm i BE-së, Fondi i 10-të Europian i Zhvillimit (EDF) dhe të detyrueshme për t’u zbatuar sipas nenit 5 gërma “c” të ligjit nr. 37/2015 “Për Ratifikimin e Marrëveshjes Kuadër Ndërmjet Republikës së Shqipërisë, Përfaqësuar nga Këshilli i Ministrave i Republikës së Shqipërisë dhe Komisionit Europian për Rregullat e Zbatimit të Mbështetjes Financiare të BE-së për Shqipërinë, në kuadër të Instrumentit për Asistencën e Paraanëtarësimit (IPA II)” dhe ligjit me nr. 21/2018 “Për ratifikimin e marrëveshjes së financimit mes Republikës së Shqipërisë, Republikës së Italisë dhe Komisionit Europian, për Programin Interreg V-B Adriatiko-Jonian (Adrion) 2014-2020 ”.
Të gjitha shërbimet e prokuruara në kuadër të eventeve “Mbi organizimin e Konferencës FESTA (E ardhmja e Turizmit të qëndrueshëm mjedisor në Shqipëri” dhe “Konferenca e Energjitikës” si dhe “Bashkëpunimi në Rajonin e e Adriatikut dhe Jonit”, organizuar ne vitin 2023 nuk i janë nënshtruar një procedure prokurimi të rregullt, por fituesi është dakordësuar dhe përcaktuar shumë më përpara se të realizohet procedura e prokurimit, e kryer në mënyrë fiktive më pas për efekt dokumentacioni.
Këto tendera janë zhvilluar me procedurë negocimi konkurruese, të cilat janë urdhëruar për t’u kryer nga i pandehuri, Ilir Beqaj në cilësinë e Drejtorit të Përgjithshëm, i cili ka nënshkruar mbi dakordësinë për të kryer shërbimin e caktuar; ftesat që iu janë dërguar subjekteve për të paraqitur oferta sipas llojit të prokurimit, urdhri për ngritjen e komisionit për të kryer vlerësimin e ofertave; shkresa dërguar fituesit pas vlerësimit, si edhe lidhja e kontratës, urdhrat e pagesave- veprime këto të kryera kohë më pas, nga lidhja dhe zbatimi i kontratës.
Një pjesë e shërbimeve rezulton se të jenë prokuruar në mënyrë fiktive, pasi shoqëritë tregtare nuk kanë ofruar shërbime, por kanë mashtruar në bashkëpunim me të pandehurit Ilir Beqaj dhe Ermal Kurtulaj, për qëllime përfitimi material, si dhe në të paktën dy raste provohet që këta të fundit kanë marrë përfitime të parregullta nga të pandehurit që kanë përfaqësuar këto shoqëri tregtare.
2. I pandehuri Ilir Beqaj ka kryer deklarim të rremë mbi pasurinë e tij nga viti 2020 e në vazhdim, pasi ka fshehur interesat pasurore në 50% të kuotave në shoqërinë tregtare “Albanian Food and Hospitality Services” shpk, me NIPT L91329021O dhe nuk ka deklaruar shpenzimet e kryera për investime në këtë shoqëri tregtare; ka fshehur pronësinë dhe nuk ka deklaruar shpenzimet në lidhje me një apartament të ndodhur në qytetin e Vlorës; si dhe ka fshehur pronësinë e një automjeti.