Nga Boldnews.al
Kryeparlamentari Gramoz Ruçi kërkoi me ngulm nga Këshilli i Emërimeve në Drejtësi për të mbyllur procesin e emërimit të anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese në Janar të vitit 2021, në fjalën e hapjes së sesionit të ri parlamentar, në fillim të kësaj jave.
Ruçi la të kuptohej se ai dhe institucioni që ai drejton, Parlamenti, janë të pakënaqur me procedurat e ngadalta të ndjekura nga KED-ja për shqyrtimin e kandidaturave për vendet vakante të Gjykatës Kushtetuese.
“Ultimatumi” i Ruçit u pasua edhe nga Kryeministri Edi Rama, i cili gjithashtu premtoi që Parlamenti dhe shumica qeverisëse do të bëjnë gjithçka të jetë e nevojshme që Gjykata Kushtetuese të jetë funksionale deri në fund të vitit 2020.
Por, deklarimet me nota të forta të dy drejtuesve të lartë shtetërorë janë thjesht “flluska” dhe premtimet e tyre për një Gjykatë Kushtetuese funksionale brenda pak 3-4 muajve nuk kanë asnjë shans real për t’u përmbushur.
Kushtetuta ka parashikuar që Gjykata Kushtetuese përbëhet nga 9 anëtarëve, të zgjedhur sipas formulës-3 nga Presidenti, 3 nga Parlamenti dhe 3 nga Gjykata e Lartë.
Rregulloja e Gjykatës Kushtetuese ka përcaktuar se Mbledhja konsiderohet e vlefshme kur janë të paktën 6 gjyqtarë.
Gjykata Kushtetuese ka aktualisht 4 anëtarë në detyrë, një prej të cilave, ushtruesja e detyrës së Kryetarit, Vitore Tusha, është me mandat të përfunduar.
Këshilli i Emërimeve në Drejtësi, struktura përgjegjëse për verifikimin kandidatëve për në Gjykatën Kushtetuese, rrëzoi pak javë më parë të gjithë aplikantët për dy vende vakante, një të shpallur nga Presidenti i Republikës dhe një tjetër nga Parlamenti.
Tashmë, në përfundim të procedurave ankimuese, Këshilli i Emërimeve në Drejtësi duhet t’i drejtohet sërish Kuvendit për të shpallur thirrjen për aplikantë të rinj.
Procedurat e reja verifikuese, referuar praktikës së deritanishme do të duan të paktën 7-8 muaj të zhvillohen, gjë e cila e shtyn procesin, më së paku në pranverën e vitit të ardhshëm.
Ndërkohë, KED po shqyrton kandidaturat për një tjetër vend vakant në Gjykatën Kushtetuese, të shpallur nga Presidenti i Republikës.
Këto procedura, në rastin më të mirë, pritet të përfundojnë në fund të muajit Tetor 2020. Edhe në rast se Këshilli i Emërimeve në Drejtësi do të arrijë të filtrojë kandidatë potencialë për t’ia përcjellë Presidentit për emërim, sërish zgjidhja është ende larg.
Në atë rast, Gjykata Kushtetuese do të përbëhej nga 5 anëtarë, një numër sërish nën kuorumin e nevojshëm për të nisur seancat gjyqësore.
Ndërkohë, vijon të mbetet pezull procesi i 3 aplikimeve nga Gjykata e Lartë. Në një thirrje të shpallur nga Gjykata e Lartë në Mars 2020, nuk pati asnjë aplikant për postet vakante në Gjykatën Kushtetuese.
Gjithësesi, edhe nëse do të kishte aplikantë dhe ata do të merrnin viston nga Këshilli i Emërimeve në Drejtësi, sërish këta kandidatë do të duhet të prisnin plotësimin e vetë Gjykatës së Lartë me 19 anëtarë, para se të shpresonin për një emërim përfundimtar.
Kryeparlamenti Ruçi, me një gjysëm të vërtete, drejtoi gishtin e përgjegjësisë tek Këshilli i Emërimeve në Drejtësi për këto vonesa.
Por, problemi më i madh i bllokimit të Gjykatës Kushtetuese, të paktën në aspektin teknik, janë kriteret kualifikuese ligjore, të cilat i ka parë me shqetësim edhe Komisioni i Venecias, kur u ftua të jepte një Opinion mbi paketën e Reformës në Drejtësi.
Në atë Opinion, ekspertët e Venecias ngritën shqetësimin se moria e institucioneve të reja dhe kriteret e forta mund të shoqërohen me mungesë të kandidaturave potenciale.
Ndërkohë, krahas aspektit teknik, opozita e djathtë ka hedhur shpesh akuza se vonesat në përzgjedhjen e anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese janë një “lojë” e organizuar nga Partia Socialiste në pushtet, për të penguar funksionimin e kësaj gjykate.