Kryeministri Edi Rama mblodhi të premten kryebashkiakët socialistë, duke i urdhëruar ata publikisht që të shkarkojnë të gjithë administratorët e njësive vendore në varësi të tyre, një akt që shihet nga ekspertët dhe opozita si një hap tjetër i shkeljes së autonomisë vendore.
“Kryetarët e PS, të gjithë kryetarët e njësive administrative duhet të shkarkohen dhe t’u rijepet mundësia bashkë me të tjerët që të tregojnë sa të zotët janë,” iu drejtua Rama kryebashkiakëve të zgjedhur gjatë zgjedhjeve për pushtetin vendor në 2023-in.
Kjo deklaratë publike e kryeministrit vjen në vazhdën e akteve të tjera të ditëve të fundit ku në disa bashki të rëndësishme në vend ka kërkuar largime masive të drejtorëve për të shkarkuar përgjegjësinë e problematikave me shërbimet publike ndaj qytetarëve.
Edhe njëherë, deklaratat e Ramës janë pritur me shqetësim nga ekspertët e pushtetit vendor dhe nga opozita.
Agron Haxhimali, drejtor i Institutit për Bashkitë Shqiptare, i tha BIRN se këto deklarata të kryeministrit nuk duhet të kalojnë në heshtje, sepse po shkelet ndarja e pushteteve e garantuar me Kushtetutë dhe ligj.
Ai bën apel për bashkitë, Shoqatat e Përfaqësuesve të tyre dhe shoqëria civile që të reagojnë në mbrojtje të autonomisë vendore dhe ndarjes së pushteteve, “duke kërkuar sqarime ligjore mbi bazën e këtij ultimatumi dhe duke theksuar nevojën për depolitizim të administratës vendore”.
Haxhimali theksoi gjithashtu se shoqatat e bashkive “duhet të kërkojë një reagim institucional nga Avokati i Popullit dhe Komisioni Parlamentar për Qeverisjen Vendore, si dhe të adresojë çështjen në nivel përmes rrjeteve të bashkëpunimit”.
Shoqata Kombëtare e Bashkive, ku bëjnë pjesë vetëm kryetarët e bashkive të drejtuara nga socialistët, nuk ka reaguar ndaj sjelljes së kryeministrit, ndërkohë që kryebashkiakët e zgjedhur nën siglën e PS-së kanë zbatuar urdhrat publikë të tij.
Shoqata e të Zgjedhurve Vendorë, ku bëjnë pjesë kryebashkiakët e opozitës, i quan thellësisht shqetësuese sjelljet e kryeministrit dhe “një praktikë e papranueshme”.
“Kushtetuta e Shqipërisë garanton autonominë vendore si një nga shtyllat e funksionimit të pushtetit lokal, ndërsa ligji për vetëqeverisjen vendore përcakton qartë kompetencat, organet dhe mekanizmat e llogaridhënies brenda njësive të qeverisjes vendore. Çdo ndërhyrje nga pushteti ekzekutiv qendror në punët e brendshme administrative të bashkive cenon këtë autonomi dhe përbën shkelje të parimit të ndarjes së pushteteve,” thuhet në një deklaratë të saj publikuar në fillimin e turit të shkarkimeve të Ramës në bashkitë e vendit.
Edhe kryetari i grupit të këshilltarëve opozitarë në bashkitë Tiranë, Ilir Alimehmeti, i tha BIRN-it, se këto akte të njëpasnjëshme të kryeministrit tregojnë se ai po kërkon të centralizojë çdo lloj pushteti.
“Po centralizon shtetin në një dorë,” tha ai, duke akuzuar kryebashkiakët socialistë se “janë palë në kapjen e shtetit në një dorë në kundërshtim me ligjin dhe Kushtetutën”.
Alimehmeti e sheh shqetësues mosreagimin e kryebashkiakëve dhe bindjen e tyre për të zbatuar urdhrat verbalë që ndërhyrjnë drejpërdrejtë në kompetencat e tyre ligjore.
Gjatë takimit të së premtes, kryeministri kritikoi gjithashtu funksionalitetin e ndërmarrjeve të ujësjellësve në varësi të këtyre bashkive dhe paralajmëroi centralizimin e tyre në pushtetin qendror, gjë që sipas Agron Haxhimalit, do të zhbënte të gjithë reformën ligjore që është bërë për decentralizimin e tyre.
“Kjo jo vetëm që bie ndesh me parimet e vetëqeverisjes vendore, por rrëzon edhe reformën e rajonalizimit të ndërmarrë vetëm dy vite më parë,” tha ai, duke shtuar se “në vend që të forcohet kapaciteti i bashkive dhe ndërmarrjeve rajonale, kalohet në centralizim”.
/BIRN
