Buxheti i shtetit nuk ka planifikuar financime për kontratën e dializës në vitin 2026, një koncesion PPP në sektorin e shëndetësisë. Gjithashtu financimet bëhen zero në vitin 2027 për kontratën tjetër me PPP atë të sterilizimit, teksa pakësohen ndjeshëm në vitin 2026 kur përfundon afati.
Kontrata me PPP e dializës nisi të zbatohet në shkurt të vitit 2016, ku shteti i dha një pjesë të shërbimit kompanisë private “Dia Vita” kundrejt pagesës. Dializa është një proces i jashtëm i pastrimit të gjakut në rastet kur nuk funksionon veshka.
Kompania private u kontraktua për të ofruar shërbimin ne 5 spitale publike rajonale. Në vitin 2025 financimet buxhetore për këtë shërbim janë planifikuar 960 milionë lekë ose 30 për qind më shumë se fakti i vitit 2021 ku u paguan 747 milionë lekë. Afati i kësaj kontrate sipas Ministrisë së Financave përfundon vitin që vjen.
Për kontratën tjetër atë të sterilizimit të sallave kirurgjikale afati i financimit përfundon në vitin 2026, ku Ministria e Financave planifikon të ulë financimin në vetëm 500 milionë lekë, nga rreth 1.9 miliardë lekë që pritet të jepen me 2025.
“Sani Service” fitoi në vitin 2016, koncesionin për “ofrimin e shërbimeve të integruara për setin e personalizuar të instrumenteve kirurgjikale, furnizimin me material mjekësor steril një përdorimësh, në sallat kirurgjikale, si dhe trajtimin e mbetjeve biologjike dhe dezinfektimin e sallave kirurgjikale”, me afat 10-vjeçar, i cili përfundon me 2026.
Financimi për kontratën doli jashtë parashikimit që në vitet e para të zbatimit për shkak se numri i operacioneve rezultoi më i lartë se në kontratë. Sakaq Kontrolli i Lartë i Shtetit gjeti se kompania në mungesë të monitorimit nga Autoriteti Kontraktor kishte përfituar financime publike pa të drejtë duke klasifikuar operacionet e lehta si të vështira. Vitin e kaluar gjykata ka caktuar 8 masa sigurie për ish-zyrtarë të lartë të Ministrisë së Shëndetësisë për abuzime me koncesionin e sterilizimit.
Kontratat në sektorin e shëndetësisë u favorizuan në mënyrë të padrejtë duke u paguar edhe me vlerën e TVSH-së në një kohë që sektori mallrat dhe shërbimet në shëndetësi janë të përjashtuara nga ky tatim. Në një sallë kirurgjie burimet njerëzore janë aseti kryesor, po në Shqipëri struktura e kostos për një operacion favorizon pastrimin dhe jo punën e kirurgut.
Për më tepër financimet e PPP në shëndetësi dolën jashtë kontrollit duke çuar fonde shtesë ndaj tyre në një kohë që sektori shëndetësor vuan nga mungesa e medikamenteve për sëmundjet e rralla dhe neoplazmat.
Të dhënat zyrtare nga Fondi i Sigurimeve të Detyrueshme të Kujdesit Shëndetësor (FSDKSH) referuan se në vitin 2023 të ardhurat nga kontributet e sigurimeve shëndetësore arritën në 18,7 miliardë lekë, ndërsa financimet për katër kontratat PPP në shëndetësi ) Kontrolli bazë, sterilizimi, dializa dhe laboratorët) arritën mbi 5,3 miliardë lekë ose, 23.7 për qind e fondeve që u grumbulluan nga fondet e sigurimeve për shëndetin nga të punësuarit. / MONITOR