Nga Ola Xama
Deklarata e kryeministrit Rama se është tërhequr nga projekti për ndërtimin e instalacionit të drurit në oborrin e Kryeministrisë nuk është e vërtetë. Në fakt, kjo gënjeshtër po i kushton edhe më shumë para taksapaguesve shqiptarë.
Fondi Shqiptar i Zhvillimit ka hapur një tender për vendosjen e paneleve diellore në godinën e kryeministrisë me synimin për të kursyer energjinë e elektrike. Kjo procedurë u hap me shpejtësi disa ditë pasi kryeministri mohoi ndërtimin e projektit të “Parkut Eden” përpara gazetarëve.
Por procedura e hapur për ndërtimin e instalacionit nuk është anulluar nga Fondi i Zhvillimit, por pezulluar përkohësisht. Po ashtu, në tabelat e buxhetit 2023 të miratuara nga Ministria e Financave dhe Ekonomisë e më pas nga Këshilli i Ministrave, në programin e projekteve që klasifikohen si investime publike, buxheti shpërndan për Fondin Shqiptar të Zhvillimit 407 milion lekë (3.5 milion euro) për ndërtimin e instalacionit të drurit dhe 7 milion të tjera për t’u dhënë po për këtë projekt në vitin 2024.
Tabela tregon po ashtu se për këtë projekt janë paguar 103.5 milion lekë (900 mijë euro) gjatë këtij viti, c’ka mendohet që të jetë fatura për studion austriakte “Precht” që ka bërë projektin.
Një tjetër faturë që pritet të paguhet nga xhepat e shqiptarëve është edhe ajo e çështjes Beccheti. Ministria e Financave ka klasifikuar 108 milion euro si detyrim konigjent që ka Shqipëria, ndërsa shpenzimet për studiot ligjore për këtë çështje vazhdojnë dhe deri tani kanë kapur vlerën 2 milion euro.
Shqiptarët duhet të paguajnë po ashtu 13.4 milion euro për prishjen e pallatit në Vlorë, për të cilën kryeminsitri nuk priti të respektonte procedurën dhe shoqëruar me mbrojtjen e dobët në Strasburg solli humbje në buxhet. Mospagesa në kohë e këtij vendimi të marrë që në vitin 2018, detyron buxhetin të paguajë edhe 3.8 milion euro të tjera kamatë.
Buxheti i vitit 2023 shkon pjesërisht për tekat e kryeminstrit dhe pjesërisht për koncesionet, ndërsa vazhdojnë shpenzimet tradicionale për paga për administratën dhe financimin e 2-3 akseve rrugore.
Thelbi i buxhetit këtë herë duhet të ishte kriza. Në fokus të tij duhet të ishin politikat sociale për mbrojtjen e shtresave të dobta, mbështetjen e pjesës së mesme të popullsisë që ka mbajtur deri më sot barrën e krizës të çmimeve të larta dhe hartimin e një plani ambicioz për të frenuar ikjen e të rinjve nga Shqipëria. Brenda kësaj të ishte dhe rritja e pagave të pedagogëve.
Buxheti i vitit 2023 duhet të kishte në fokus të tij shpenzimet e ulta të portofolit të ministrive për evente, ndërtesa dhe rikonstruksione dhe të ulte më shumë nivelin e borxhit publik. Duhet të merrej me krizën në sektorin energjitik dhe të mos financonte koncesionet dhe inceneratorët fantazmë, por të niste menjëherë shtimin e kapaciteteve prodhuese energjitike. Hidrocentrali i fundit publik i ndërtuar është Komani në 1985, kurse në 30 vitet e fundit KESH ka ka ndërtuar vetëm një panel lundrues në liqenin e Vaut të Dejës që ka një kapacitet jo më të madh se 13 MWh!