Është shuar pas rreth 6 ditësh zjarri në fushën e grumbullimit të mbetjeve, pranë inceneratorit të Elbasanit, i cili nisi që prej rreth orës 17:00 të pasdites së të martës.
Mediat raportojnë se që prej orës 16:00 të ditës së sotme, në thellësi të “malit me mbetje”, nuk ka më flakë dhe as shtëllunga tymi.
Mbi “Malet me mbetje u hodhën mbi 35 mijë m³ dhera për të bllokuar futjen e oksigjenit dhe për të bërë të mundur shuarjen e zjarrit. Trashësia e dheut në pjesën e sipërme të fushës arrin nga 1.5 deri në 2 metra, ndërsa në anët e saj shkon nga 30 cm deri në 50 cm.
Banorët e Elbasanit, prej 6 ditësh, u përballën me re të zeza tymi me helm toksik, nga djegja e mbetjeve të ndryshme urbane dhe industriale, duke u kthyer në një rrezik për shëndetin e tyre dhe duke shkaktuar kështu edhe një katastrofë mjedisore.
Dyshohet se zjarri ishte i qëllimshme, ku “autorët” synojnë djegien e maleve me mbetje për shkak se inceneratori, për të cilin janë harxhuar miliona euro, është jofunksional.
Para Prokurorisë së Elbasanit u mbajt edhe një protestë nga qytetarët ku u kërkua që përgjegjësit të viheshin para drejtësisë.
Nuk është hera e parë që si landfilli i inceneratorit, ashtu edhe mbetjet e skrapit përfshihen nga flakët duke shkaktuar ndotje të shumta, por që hetimet dhe ndëshkimet ligjore në asnjë rast nuk ka qenë në proporcion me dëmet e shkaktuara.
Landfilli dhe inceneratori jo-funksional i Elbasanit, gjenden rreth 2 kilometra në të djathtë të aksit rrugor që lidh Bradasheshin me Unazën e qytetit. Ato menaxhohen nga kompania publike “Eco-Elb”, në pronësi të 7 bashkive përbërëse të qarkut Elbasan, dhe administrohet nga Leli Kaja.
Aktualisht, “Eco-Elb” e Leli Kajës është nën hetim nga Prokuroria e Elbasanit, një hetim që mori pikënisje pikërisht nga një zjarr vënie e qëllimshme. Hetimi fillimisht nisi në vitin 2023 për “Shkatërim i pronës me zjarr” dhe “Ndotjes së ajrit”, por tashmë rezulton të jetë shtrirë thellë në aktivitetin ekonomik të kësaj kompanie dhe në 7 bashkitë që janë pronare.
Kompania “Eco-Elb”, e krijuar nga të gjitha bashkitë e qarkut për të menaxhuar dhe inceneruar mbetjet urbane, “Eco-Elb”, mori në dorëzim në fund të vitit 2021 landfillin dhe inceneratorin e Elbasanit, pas skandalin financiar, ku u përfshinë zyrtarë të niveleve të ndryshme dhe pronarët në letra dhe ata faktikë të kompanisë koncesionare “Albtek Energy”, e kontraktuar nga qeveria e Edi Ramës për ndërtimin e kësaj vepre publike.
Por, sipas një hetimi të Prokurorisë së Elbasanit, besohet se edhe kompania “Eco-Elb” është kthyer në një gropë financiare, ku janë shpenzuar 9 milionë euro fonde publike, pa kryer asnjë shërbim real në teren.
Qytetarët kanë paguar taksa për pastrimin e mbetjeve, ndërsa mbetjet janë lënë të përhapura në natyrë dhe paratë e taksapaguesve, kanë përfunduar në xhepat e një rrjeti të ngushtë individësh të lidhur me pushtetin lokal.
“ECO-ELB” kishte si mision përpunimin dhe incenerimin e mbetjeve, një shërbim jetik për komunitetin dhe mjedisin në qarkun e Elbasanit. Por hetimet kanë zbuluar se pavarësisht pagesave të vazhdueshme dhe deklarimeve financiare optimiste, shërbimi nuk është kryer realisht në teren.
Në vend të impianteve funksionale, ekziston vetëm një mekanizëm fiktiv për të gjeneruar fatura dhe për të zhdukur fondet publike.
Sipas hetimeve kompania merret vetëm me administrimin dhe grumbullimin e mbetjeve në ambientet e hapura të inceneratorit, por nuk jep shërbimin e djegies së mbeturinave, pasi inceneratori i Elbasanit, nuk punon.