Eksperti i shëndetit publik, Erion Dasho, në një analizë në rrjetet sociale, iironizon grafikun dhëmbësharrë të rasteve me koronavirus në shqipëri, duke u shprehur se ai duket sikur ka dalë fiks nga lapsi i komandantit artilier.
Dasho shprehet se ajo që po ndodh me rastet ditore në Shqipvri nuk ndodh në natyrë, ndërsa vë theksin te ajo që presin qytetarët, profesionalizmi dhe transparenca.
“Çuditërisht, prej më shumë se një jave kishte nisur të përvijohej një tendencë. Rreth 20% e personave që kryenin testin e tamponit rezultonin pozitiv për COVID-19. Duke mos u mjaftuar me grafikët e numrit të personave të testuar dhe atyre të diagnostikuar, të cilët ecnin në një paralelizëm pothuajse perfekt, përllogarita edhe koefiçientin Pearson, i cili e kuantifikon fortësinë e lidhjes midis dy fenomeneve. Ditën e enjte, koefiçienti Pearson (ρ) doli 0.91, tregues i një lidhjeje pothuajse perfekte.
Domëthënia klinike e kësaj situate ishte nevoja për të rritur ndjeshëm numrin e testeve, sepse pragu që përdor Organizata Botërore e Shëndetësisë për testimin është 10%. E shprehur ndryshe, në se 10% e personave të testuar rezultojnë pozitivë, kjo tregon se një vend është duke testuar mjaftueshëm. Përqindja e pozitivitetit prej më shumë se 20% në Shqipëri dhe koefiçienti ρ prej 0.91 ishin tregues domëthënës se për të arritur pragun prej 10% duhej shtuar disa fish numri i testeve”, shkruan Dasho.
Analiza nga Erion Dasho
KOSINUSI I COVID-19
Në kohën e kaluar, qarkullonte një barcaletë për një grup zboristësh artilierë që nuk po llogaritnin dot trajektoren e predhës. Oficeri i “korrigjoi” duke ndryshuar vlerën e kosinusit të këndit të qitjes. Një zborist matematicien u ankua:
– Shoku komandant, po kosinusi nuk mund të jetë më shumë se 1!
– Ushtar, këtu në zbor kosinusi shkon aq sa më do qejfi mua..
***
Kjo barcaletë më është kujtuar shpesh, kur shihja të dhënat rreth epidemisë së COVID në Shqipëri. Grafiku dhëmbësharrë dukej fiks i dalë nga lapsi i komandantit artilier…
Çuditërisht, prej më shumë se një jave kishte nisur të përvijohej një tendencë. Rreth 20% e personave që kryenin testin e tamponit rezultonin pozitiv për COVID-19. Duke mos u mjaftuar me grafikët e numrit të personave të testuar dhe atyre të diagnostikuar, të cilët ecnin në një paralelizëm pothuajse perfekt, përllogarita edhe koefiçientin Pearson, i cili e kuantifikon fortësinë e lidhjes midis dy fenomeneve. Ditën e enjte, koefiçienti Pearson (ρ) doli 0.91, tregues i një lidhjeje pothuajse perfekte.
Domëthënia klinike e kësaj situate ishte nevoja për të rritur ndjeshëm numrin e testeve, sepse pragu që përdor Organizata Botërore e Shëndetësisë për testimin është 10%. E shprehur ndryshe, në se 10% e personave të testuar rezultojnë pozitivë, kjo tregon se një vend është duke testuar mjaftueshëm. Përqindja e pozitivitetit prej më shumë se 20% në Shqipëri dhe koefiçienti ρ prej 0.91 ishin tregues domëthënës se për të arritur pragun prej 10% duhej shtuar disa fish numri i testeve.
ARGUMENT MË I FORTË SHKENCOR PËR TË MBËSHTETUR DHJETËRA EKSPERTË QË KËRKOJNË PREJ MUAJSH RRITJE TË NUMRIT TË TESTEVE, VËSHTIRË TË GJENDET DHE, PERSONALISHT, E KAM PËRSËRITUR KËTË ARGUMENT MË SHUMË SE NJË HERË.
Papritur, ditën e premte u përmbys gjithçka. U raportuan 430 teste dhe 55 raste, me një përqindje pozitiviteti prej gati 13%, kësaj here shumë pranë pragut të përcaktuar nga OBSH-ja. Mjaftuan vetëm të dhënat e një dite që koefiçienti ρ të shkonte direkt në 0.60, ende tregues i një korrelacioni të fortë, por kuptohet shumë larg nga ρ = 0.91 i një dite më parë.
KJO SITUATË MUND TË SHPJEGOHET OSE NGA NJË NDRYSHIM RRËNJËSOR I METODOLOGJISË, OSE ME NJË KOMANDANT ZBORI NË PRAPASKENË QË NDRYSHON KOSINUSIN PËR T’A “DËRGUAR PREDHËN DREJT E NË OBORRIN E OBSH-SË”…
NË SE “BABAI I KORRELACIONIT”, KARL PEARSON, APO ÇDO SHKENCËTAR TË DHËNASH I SHEKULLIT TË XXI-TË DO TË SHIHTE NUMRAT DHE GRAFIKËT SHQIPTARË, SIGURISHT QË DO TË NGELEJ I SHTANGUR!
MESATARJA PREJ 85 RASTESH NË DITË GJATË DY JAVËVE TË FUNDIT, PAPRITUR BIE NË 55 RASTE BRENDA NATËS!
PËRQINDJA E TESTEVE QË REZULTOJNË POZITIVË ME NJË MESATARE JAVORE PREJ 20% (QË ARRITI NË 24% TË MËRKURËN DHE TË ENJTEN), PAPRITUR BIE NË 12.8%!
KOEFIÇIENTI I KORRELACIONIT MIDIS NUMRIT TË TESTEVE DHE RASTEVE BIE NGA ρ = 0.91 NË ρ = 0.60 VETËM PSE U SHTUAN TË DHËNAT E NJË DITE TË VETME!
KËTO FENOMENE VËSHTIRË TË NDODHIN NË NATYRË!
AJO QË PRESIN QYTETARËT SI GARANCI PËR SHËNDETIN DHE JETËN E TYRE JANË PROFESIONALIZMI DHE TRANSPARENCA!
