Më shumë se 60 vjet pas vrasjes së presidentit amerikan John F. Kennedy në Dallas, ende ekzistojnë shumë pikëpyetje rreth asaj që ndodhi vërtetë atë ditë dhe kush ishte përgjegjës.
I vetmi autor zyrtar i vrasjes mbetet Lee Harvey Oswald, një ish-marins amerikan, që më vonë u bë qytetar sovjetik. Ai u vra dy ditë pas atentatit, para se të transferohej në burg.
Për vite me radhë janë ngritur teori konspirative se Oswald ka vepruar në emër të Fidel Castros ose Nikita Hrushovit, si hakmarrje për krizën e raketave në Kubë.
Tani, një raport i gjatë prej 365 faqesh i përpiluar nga KGB-ja është dorëzuar nga ambasada ruse në Uashington te deputetja republikane amerikane Anna Paulina Luna, e cila po heton mbi ngjarjet e atyre ditëve të errëta të nëntorit 1963.
Ky raport përmban dokumente të vjetra sovjetike, që u ishin ofruar dikur ‘tregjeve të zeza’ gjatë Luftës së Ftohtë dhe tani mund të hedhin dritë mbi aktivitetin e Oswald-it në Bashkimin Sovjetik dhe në Kubë, përfshirë qëndrimin e tij në Minsk, kërkesat për vizë në ambasadat sovjetike e kubane në Meksikë, dhe vlerësimet e inteligjencës ruse mbi gjendjen e tij mendore.
Deputetja Luna ka deklaruar se dokumentet kanë “rëndësi historike të jashtëzakonshme” dhe se një grup ekspertësh tashmë ka nisur përkthimin dhe analizën e tyre, me synimin për t’i publikuar së shpejti.
Megjithatë, disa ekspertë paralajmërojnë për kujdes. Ata dyshojnë se raporti i KGB-së do të sjellë ndonjë të vërtetë të re dhe mendojnë se kjo lëvizje mund të jetë një manovër politike nga Rusia për të shpërqendruar vëmendjen ndërkombëtare nga lufta në Ukrainë, sidomos pasi kjo ndodhi në prag të një takimi mes Donald Trump dhe presidentit ukrainas Zelensky.
Disa komentues mendojnë gjithashtu se akti i dorëzimit të dokumenteve është propagandë, ndërsa të tjerë shpresojnë të zbulojnë më shumë detaje për gjendjen mendore të Osuald-it dhe për vëzhgimet që i janë bërë atij nga KGB-ja, gjatë qëndrimit në Bashkimin Sovjetik.
Në vitet ’90, një pjesë e këtyre dokumenteve ishin në shitje në Minsk, por asokohe autorë si Gerald Posner nuk arritën t’i blinin.
Shkrimtari Norman Mailer, që botoi një libër për Osuald-in, ishte ndër të paktët që siguroi disa prej tyre, por nuk është e qartë nëse bëhet fjalë për të njëjtat materiale, që tani i janë dorëzuar Luna-s.
Në fund, mbetet për t’u parë nëse dokumentet e reja do të zbulojnë ndonjë të vërtetë të re për një nga vrasjet më të famshme dhe më të diskutuara të shekullit të kaluar apo nëse bëhet fjalë vetëm për një tjetër kapitull të mjegullt dhe të manipuluar politikisht./La Repubblica
