Mijëra serbë, nga të gjitha qytetet e vendit janë mbledhur që prej orës 19:00 në sheshin qendror të Beogradit, Terazije, për të protestuar kundër minierave të litiumit, “Rio Tinta” dhe projektit “Jadar”.
Qytetarët protestojnë nën sloganin “Nuk do të gërmoni”, Siç shihet në videot e publikuara nga Lëvizja Kreni-Promeni, pjesëmarrja në protestën që Presidenti Aleksandër Vuçiç e cilësoi më herët si një tentativë të mundshme për grusht shteti, është masive.
Tubimit i janë bashkuar individë nga të gjitha shtresat e shoqërisë si artistë, pensionistë, arsimtarë, fermerë, studentë etj… Në veçanti studentët u kujdesën që të dërgojnë një mesazh të rëndësishëm duke thënë se lufta kundër Rio Tintos është një luftë politike, sepse kjo kompani është vetëm një nga krimet e shumta të kryera nga qeveria e Vuçiçit.
Ata janë mbledhur në protestën e organizuar prej Aleancës së Organizatave për Ambientin e Serbisë, pasi qeveria nuk e ka përmbushur kërkesën e protestuesve për të miratuar një ligj brenda 40 ditësh, që ndalon gërmimet e litiumit dhe hapjen e minierave në luginën e lumit Jadar, në perëndim të vendit.
“Duket se kemi rënë viktimë e një kolonie të ardhshme minerare. Ne nuk do ta lejojmë këtë. Prandaj jemi këtu për të ngritur zërin, për t’u mos pajtuar, dhe për të mbrojtur mbijetesën e shtetit tonë”, tha në tubim aktorja dhe aktivistja për mbrojtje të ambientit, Svetllana Bojkoviç.
Për studentët lufta kundër minierave të litiumit është e pandashme nga lufta politike, por qytetarët e tjerë thonë se këto nuk janë protesta politike, por civile, për një kauzë që shqetëson të gjithë serbët.
Ndërkohë, Zllatko Kokanoviç i shoqatës “Nuk e japim Jadarin”, u ka bërë thirrje protestuesve për bllokim të urës Gazella në Beograd, njëherësh ura më e madhe mbi lumin Sava në kryeqytetin serb dhe protestuesit i janë bindur duke nisur marshimin drejt saj.
Kokanoviç së bashku me organizatoren tjetër të protestës Nebojsha Petkovicc thanë më herët se janë thirrur për t’u marrë në pyetje nga Agjencia e Sigurisë dhe Informacionit në Serbi (BIA), pak para se të niste marshi.
Ata kanë bërë të ditur në faqen e tyre në Facebook se janë liruar pas një bisede të shkurtër dhe janë paralajmëruar që, bllokadat e përfolura pas protestës, janë ilegale, dhe që duhet të bëhen gati për t’u përballur me pasoja.
Më 11 korrik, Gjykata Kushtetuese e Serbisë e ka rrëzuar vendimin e Qeverisë paraprake serbe, e cila e ka pezulluar projektin “Jadar”, të kompanisë australiane “Rio Tinto”, më 2022. Zyrtarë të shumë qeveritarë si dhe presidenti Aleksandër Vuçicc janë shprehur se qëllimi kryesor i protestës së 10 gushtit është “rrëzimi i qeverisë”.
Vuçiç ka folur vazhdimisht me tone pozitive për projektin “Jadar”, dhe ka thënë se miniera e litiumit duhet të nisë punën më 2026, nëse “ofrohen garanci që nuk do të rrezikohet ambienti dhe jeta e njerëzve”.
View this post on Instagram
