Nga Boldnews.al
Këshilli i Lartë Gjyqësor po e trajton vrasjen tragjike të gjyqtarit të Apelit, Astrit Kalaja, si një çështje të lidhur ngushtësisht me sigurinë, si edhe bën thirrje për për shmangien e gjuhës së urrejtjes ndaj gjyqësorit në rrjete sociale, pa analizuar dhe sugjeruar zgjidhje për zvarritjen e tejskajlshme të seancave, e cila besohet se është shkaku real i revoltës së publikut ndaj sistemit të drejtësisë.
Të premten e kaluar (10 Tetor 2025), Këshilli i Lartë Gjyqësor u mblodh për të diskutuar mbi Deklaratën e Mbledhjes së Gjyqtarëve, të zhvilluar në mesjavën e kaluar. Takimi i trupës së gjyqtarëve të Republikës kishte në fokus sigurinë e tyre dhe institucioneve, si edhe pranimin hapur dhe publikisht nga gjyqtarët të problemeve të theksuara të sistemit me mungesën e gjyqtarëve dhe kohëzgjatjen tej logjikës së proceseve gjyqësore.
KLGJ, sipas deklaratës së bërë publike, është fokusuar tërësisht në marrjen e masave dhe bashkëpunimin ndërinstitucional për forcimin e integritetit fizik të gjyqtarëve në kryerjen e detyrës.
Anëtarët e KLGJ-së nuk rezulton të kenë analizuar aspak situatën me vonesat në dhënien e vendimeve dhe as nuk ka aktivizuar një plan të tij, i cili ka mbetur në letër që prej vitit 2024.
Apatia e Këshillit të Lartë Gjyqësor pason injorimin e plotë të strukturave qeveritare për të ndërmarrë masat e nevojshme dhe urgjente për përmirësimin e cilësisë së vendimmarrjes.
Në fundjavë, Ministria e Brendshme, Albana Koçiu dhe Drejtori i Policisë, Ilir Proda, pushtuan hapësirën mediatike me mesazhin për ndalimin e përkohshëm të qarkullimit në rrugë të monopatinave, duke dhënë kështu sinjal se shqetësimi i trupës së gjyqtarëve është një çështje që nuk e kanë prioritet.
Sjellje “struci”
Këshilli i Lartë Gjyqësor dhe qeveria kanë vendosur që, të paktën për momentin, të mos trajtojnë zemërimin e qytetarëve ndaj efekteve shkatërruese të Reformës në Drejtësi.
Paketa kushtetuese e ligjore, e miratuar në vitin 2016, është trajtuar shpesh nga kryeministri Edi Rama si “guri i çmuar i kurorës” i mandateve të tij qeverisëse. Ndërkohë, Këshilli i Lartë Gjyqësor, në përbërje të të cilit janë 5 nga 11 anëtarë të zgjedhur nga shumica parlamentare e socialistëve të Ramës, nuk ka dashur të prishë aureolën e krijuar nga kryeministri, megjithëse sistemi i drejtësisë është në pikën më të ulët.
Në Maj të vitit 2024, Këshilli i Lartë Gjyqësor, në praninë e përfaqësueve të qeverisë, të Komisionit Parlamentar të Ligjeve dhe partnerëve ndërkombëtarë, prezantoi Strategjinë për Uljen e Stokut të dosjeve në gjykata.
Strategjia e hartuar nga Këshilli i Lartë Gjyqësor për uljen e stokut gjigand në sistemin e drejtësisë përmblidhet në së paku tre elementë kryesorë; ndryshime ligjore për të bërë më fleksibël punën e organeve të drejtësisë; rritje e fondeve për gjyqësorin dhe rritje e fondeve për staf administrativ.
Rreth një dekadë nga miratimi i Reformës në Drejtësi, institucionet e shohin sërish zgjidhjen tek pika zero-te ndryshimet ligjore dhe shtimi i fondeve.
Por, edhe këto ndryshime të mundshme, siç sugjerohen në Strategjinë e Këshillit të Lartë Gjyqësor, sërish nuk arrijnë në një zgjidhje përfundimtare.
Sipas projeksioneve të KLGJ-së dhe vetëm nëse plotësohen kushtet për ndryshime ligjore dhe shumë fonde shtesë, stoku i dosjeve mund të ulet ndjeshëm deri në vitin 2030.
Ky është gjithësesi një projeksion, i cili jo domosdoshmërisht do të plotësohet. Dhe këtë e pranon edhe vetë Këshilli i Lartë Gjyqësor, i cili, në tekstin e Strategjisë, shprehet: “Skenari për uljen e numrit të çështjeve të prapambetura është i arritshëm vetëm nëse plotësohen në mënyrë kumulative e graduale supozimet e mësipërme…”.
Pritshmëria e KLGJ-së, sipas asaj Strategjie, varet nga disa faktorëve, të shprehur me disa “nëqoftëse”.
“Nëse ecuria e numrit të çështjeve të ardhura dhe performanca e gjyqtarëve individualë mbeten të njëjta, atëherë pritet që gjykata të jetë në gjendje të ulë numrin e të gjitha çështjeve të prapambetura në vitin 2027. Në rast se zbatohen masat e tjera shtesë për uljen e numrit dhe parandalimin e çështjeve të prapambetura, si dhe në rast se miratohet në kohë paketa e ndryshimeve ligjore të për uljen e numrit të çështjeve të prapambetura, pritet që edhe më herët të ndodhë një pakësim i ndjeshëm i çështjeve të prapambetura në këtë gjykatë”, thuhet në Strategjinë e re të KLGJ-së.
“Harrohet” Strategjia
Strategjia, megjithëse me shumë defekte, sërish ka mbetur në letër. Një vit pas miratimit të saj, asgjë nuk ka lëvizur. Përkundrazi, situata është përkeqësuar akoma më shumë.
Procesi kaotik i rivlerësimit (Vetingut) ka vijuar të largojë gjyqtarë nga detyra dhe aktualisht sistemi i drejtësisë punon me rreth 50 përqind të organikës së miratuar.
Shkolla e Magjistraturës po nxjerr gjyqtarë me pikatore, edhe ata, shumica dërrmuese me prejardhje nga administrata publike e qeverisë “Rama”. Numri i ndihmësve ligjorë vijojnë të jetë tejet i ulët dhe nuk u përgjigjet aspak nevojave të gjyqësorit.
Infrastruktura, përfshirë godinat dhe ambjentet ndihmëse, janë në kushtet më të vështira të mundshme, gjë që, fatkeqësisht, u konfirmua me vrasjen e gjyqtarit Astrit Kalaja.
E gjithë kjo katrahurë ka ndikuar që proceset gjyqësore të zgjasin për shumë vite, aq sa duket e pamundur që vendimi të merret brenda afatit të një brezi njerëzor.
LEXO EDHE:
“S’ishte rrufe në qiell të hapur”/ Gjyqtarët, radiografi kaosit që solli Reforma në Drejtësi
