Nga Boldnews.al
Një vendim i Gjykatës Kushtetuese, në të cilën Komisioni i Posaçëm pranë Prokurorisë Speciale (SPAK) konsiderohet thjesht si një organ ndihmës për emërimet e magjistratëve në Prokurorinë dhe Gjykatën e Posaçme vendos në një pozitë aspak komode Këshillin e Lartë të Prokurorisë (KLP), ndërkohë që i hap një perspektivë të re Këshillit të Lartë Gjyqësor (KLGJ).
Gjykata Kushtetuese vendosi të mërkurën e kësaj jave (23 Prill 2025), se (1) Komisioni i Verifikimit të kandidatëve është një organ ndihmës i Këshillit të Lartë Gjyqësor; (2) emërimi dhe ngritja në detyrë e gjyqtarëve në gjykatat e posaçme është funksion kushtetues vetëm i Këshillit të Lartë Gjyqësor; dhe (3) raporti i Komisionit të Verifikimit i nënshtrohet shqyrtimit dhe vlerësimit nga Këshilli i Lartë Gjyqësor, sipas procedurave ligjore për këtë qëllim. Për këtë arsye, akti që nxjerr Komisioni i Verifikimit nuk përcakton ngritjen në detyrë.
Vendimi i Kushtetueses lidhet me një proces të iniciuar fillimisht në Gjykatën Administrative nga gjyqtari i Tiranës, Gerd Hoxha, por që lidhet në mënyrë integrale edhe me një proces paralel të ngjashëm që po zhvillohet nga prokurori i Tiranës, Ndini Tavani, në Gjykatën e Apelit Administrativ.
Në verën e vitit të kaluar, dy magjistratët, Hoxha dhe Tavani, u kualifikuan nga KLGJ dhe KLP për të plotësuar vende vakante, përkatësisht në Gjykatën e Posaçme dhe Prokurorinë e Posaçme (SPAK).
Por, pas kualifikimit nga KLGJ dhe KLP, të cilat janë organe emërtese, një Komision i Posaçëm Verifikimi, i ngritur pranë SPAK-ut në bazë të ligjit “Për organizimin dhe funksionimin e institucioneve për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar”, konstatoi papërshtatshmërinë magjistravë Gerd Hoxha dhe Ndini Tavani për t’u emëruar në strukturat e posaçme.
Rasti “Gerd Hoxha”
Pas kësaj vendimmarrjeje dhe ndërkohë që KLGJ nuk ishte shprehur përfundimisht për kandidaturën e tij, gjyqtari Hoxha i drejtohet Gjykatës Administrative të Tiranës, në të cilin kundërshton jo vetëm gjetjet e Komisionit të Posaçëm, por edhe rolin e kësaj strukture në procesin e verifikimit.
Gjykata administrative, pasi mori në shqyrtim kërkesën e magjistratit Hoxha, iu drejtua Gjykatës Kushtetuese, me kërkesë për “për kontrollin e pajtueshmërisë me Kushtetutën të nenit…”, mbi të cilin është ndërtuar Komisioni i Posaçëm për verifikimin e kandidaturave, të ngritur pranë SPAK-ut.
Gjykata Kushtetuese konstaton se “nuk janë paraqitur arsye bindëse për antikushtetutshmërinë e dispozitës së kundërshtuar”.
Megjithatë, në vendim e saj të përmbledhur, shumica e trupës kushtetuese gjithësesi ka vendosur disa piketa, ku thelbi qëndron në faktin se “Komisioni i Verifikimit të kandidaturave është organ ndihmës i Këshillit të Lartë Gjyqësor” (për analogji, edhe Këshillit të Lartë të Prokurorisë, shën.red.), një konstatim që është bërë më herët edhe nga një analizë e “Boldnews.al”.
Tashmë, rasti i magjistratit Gerd Hoxha pritet të vijojë rrjedhën normale gjyqësore, në të cilën do të vlerësohet nëse “konstatimet” e Komisionit të Posaçëm pranë SPAK-ut janë reale dhe të atij niveli sa të pengojnë emërimin e tij në Gjykatën e Posaçme dhe, më pas, çështja do t’i paraqitet për vendimmarrje finale Këshillit të Lartë Gjyqësor.
Rasti “Ndini Tavani”
Por, nga ana tjetër, vendimi i Gjykatës Kushtetuese nxjerr zbuluar një vendimmarrje të Këshillit të Lartë të Prokurorisë, për rastin e prokurorit të Tiranës, Ndini Tavani.
Edhe Tavani, si magjistrati Hoxha, u kualifikua nga KLP-ja për t’u emëruar në Prokurorinë e Speciale, por më pas nuk arriti të kalonte filtrin e Komisionit të Posaçëm, të ngritur pranë SPAK-ut.
Por, ndryshe nga Këshilli i Lartë Gjyqësor, i cili ende nuk ka marrë një vendim për gjyqtarin Gerd Hoxha pas raportit “jo-kalues” të Komisionit të Posaçëm të Verifikimit në SPAK, Këshilli i Lartë i Prokurorisë e konsideroi vendimtar raportin “negativ” vendimtar, pa e marrë aspak në shqyrtim dhe analizë, e duke vendosur në 31 korrik 2024 “moscaktimin e z. Ndini Tavani si prokuror pranë Prokurorisë së Posaçme Kundër Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit”, megjithëse më herët ishte vetë KLP-ja strukturë që e kishte kualifikuar.
Prokurori Tavani e kundërshtoi këtë vendim në Gjykatën e Apelit Administrativ. Në një nga seancat gjyqësore, përfaqësuesi i Këshillit të Lartë të Prokurorisë ka deklaruar se vendimmarrja për moscaktimin e prokurorit Tavani në SPAK ishte rrjedhojë e vendimit të Komisionit të Posaçëm të Verifikimit dhe se KLP nuk e kishte marrë aspak në shqyrtim, por e kishte konsideruar të mirëqenë.
Pra, duket qartë që KLP-ja i ka dhënë rol vendimmarrës Komisionit të Posaçëm pranë SPAK-ut, një kompetencë që ajo strukturë e përkohshëm nuk e ka ligjërisht, gjë që u konfirmua së fundmi nga Gjykata Kushtetuese, e cila e konfirmoi se ai komision është “organ ndihmës”.
Pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese, tashmë pritet të shihet ecuria e proceseve në gjykatat administrative të gjyqtarit Gerd Hoxha dhe prokurorit Ndini Tavani, të cilat, me shumë gjasa do të përfundojnë me rikthimin e çështjeve pranë KLGJ-së dhe KLP-së.
Megjithatë, në çdo rast, si KLGJ-ja dhe KLP-ja, kur të rimarrin çështjet e tyre, mund të kryejnë thjesht një “formalitet”, t’i shqyrtojnë dhe në fund të vendosin sipas vullnetit të Komisionit të SPAK-ut, me një “përulësi” që e kanë treguar shpesh edhe më parë.
