Një studim nga Universiteti Ulm në Gjermani, ka zbuluar mekanizmat molekularë me të cilët traumat psikologjike dhe përvoja të tjera jashtëzakonisht stresuese ngadalësojnë shërimin e frakturave të kockave. Ekipi hulumtues, i cili përfshinte shkencëtarë nga Kanadaja dhe Japonia, ishte në gjendje të demonstronte se disa qeliza imune reagojnë ndaj stresit duke prodhuar një enzimë, e cila nga ana tjetër nxit lirimin e hormoneve të stresit. Hormonet e stresit veprojnë lokalisht në kockë ku pengojnë shndërrimin e qelizave të kërcit në qeliza kockore, duke ngadalësuar kështu rritjen e kockave dhe shërimin e frakturave.
Reaguesit e urgjencës përjetojnë stres të jashtëzakonshëm, ashtu si edhe viktimat e fatkeqësive natyrore dhe akteve të dhunës. Në rast të një dëmtimi të rëndë, kjo nuk është pa pasoja. Dihet tashmë se përvojat masive stresuese dhe traumatike shërimin e ngadalshëm të plagëve dhe kockave. Studiuesit në Qendrën Mjekësore Universitare Ulm kanë zbuluar tani mekanizmin molekular që qëndron pas efekteve negative të stresit në metabolizmin dhe rigjenerimin e kockave.
“Një ngarkesë e vazhdueshme e lartë e stresit mendor bën që disa qeliza imune të prodhojnë një enzimë, e cila nga ana tjetër shkakton prodhimin dhe lirimin e hormoneve të stresit që komprometojnë rritjen e kockave,” tha profesori i Neurologjisë Stefan Reber, duke përmbledhur gjetjet e tyre.
Studimi është publikuar në revistën Nature Communications. Qelizat përgjegjëse të sistemit imunitar janë neutrofilet që i përkasin sistemit imunitar jospecifik, të lindur. Neutrofilet ndihmojnë në parandalimin e infeksioneve duke inaktivizuar, tretur ose hequr mikrobet.
Stresi i rëndë mendor bën që këto qeliza imune të prodhojnë enzimën tirozinë hidroksilazë (TH). Kjo enzimë më pas aktivizon prodhimin lokal dhe lirimin e disa hormoneve të stresit (katekolaminave) në hematomën e frakturës. Adrenalina përfshihet në grupin e katekolaminave, si dhe pararendësit e saj noradrenalina dhe dopamina. Këto hormone stresi të sekretuara lokalisht veprojnë në zonat ku materiali i ri kockor duhet të rritet. Për të formuar kockë të re, qelizat e kërcit kthehen në qeliza kockore.
“Efekti i këtyre hormoneve të stresit dëmton kalimin nga kërci në kockë, duke ngadalësuar rritjen e kockave dhe shërimin e frakturave”, shpjegon Dr. Miriam Tschaffon-Müller.