Kryeministri Edi Rama del kundër qeverisë së Kosovës të drejtuar nga Albin Kurti për menaxhimin e situatës së krijuar në veri.
Në një reagim në Twitter, ai shkruan se kjo që po ndodh nuk e ndihmon dialogun me Serbinë.
“A e ndihmon kjo që po ndodh në Kosovë procesin ku janë angazhuar të tërë miqtë e mëdhenj të Kosovës e të shqiptarëve, për normalizim dhe njohje të ndërsjellë mes Kosovës dhe Serbisë?! Me siguri jo përderisa vetë miqtë tanë më të mëdhenj shprehen thellësisht të shqetësuar!
Unë bashkohem me ta në apelin për të mos ecur më tej në këtë shteg jo vetëm të rrezikshëm, po edhe krejt të panevojshëm sot, kur bota demokratike e ka vendosur në qendër të vëmendjes dialogun, normalizimin, njohjen e ndërsjellë mes Kosovës dhe Serbisë”, shkruan Rama.
Tensionet në Kosovë
Ministri i Punëve të Brendshme i Kosovës, Xhelal Sveçla, konfirmoi më herët se kryetarët e komunave Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq – që të gjitha të banuara me shumicë serbe – u vendosën në zyrat e tyre në objektet komunale.
“Ata do ta vazhdojnë mandatin e tyre duke qenë në shërbim të të gjithë qytetarëve, pa dallim”, tha Sveçla.
Kryetarët e rinj shqiptarë u asistuan nga Policia e Kosovës, pasi grupe të banorëve vendas kundërshtuan shkuarjen e tyre në zyrat që më parë përdoreshin nga zyrtarët serbë.
Policia hodhi gaz lotsjellës dhe shok-bomba për t’i shpërndarë protestuesit, të cilët hodhën gurë në drejtim të policisë dhe dogjën disa makina.
Në Zveçan u dëgjuan edhe të shtëna me armë. Sipas një njoftimi të policisë, së paku pesë zyrtarë policorë atje pësuan lëndime trupore.
Kryetari i Zubin Potokut, Izmir Zeqiri, në një deklaratë për Radion Evropa e Lirë, ai tha se do të përpiqet që ta instalojë udhëheqjen e tij “brenda procedurave ligjore” të Republikës së Kosovës.
Shtetet e Bashkuara thanë se i dënojnë veprimet e autoriteteve kosovare për të hyrë në ndërtesat komunale në veri të Kosovës.
“Masat e sotme të dhunshme duhet të ndërpriten menjëherë”, shkroi ambasadori amerikan, Jeffrey Hovenier, në Twitter.
Senatori amerikan, Chris Murphy, i cili vizitoi Kosovën këtë javë, tha se kryeministri Albin Kurti nuk ka përmendur “ndonjë plan për të hyrë në këto komuna”.
“Si një mik i Kosovës jam zënë në befasi dhe ai [Albin Kurti] duhet ta ndalojë këtë provokim menjëherë”, shkroi Murphy në Tëitter.
Ai shtoi se zyrtarët “kanë teknikisht të drejtë të kenë qasje në këto objekte”, por, sipas tij, në këtë situatë të tensionuar, ky është një “provokim i qëllimshëm dhe hap i panevojshëm”.
Autoritetet e Kosovës fajësuan “strukturat kriminale dhe ilegale” të Serbisë për përshkallzimin e situatës.
“Dhuna nuk do të mbizotërojë. Serbia mban përgjegjësi të plotë për përshkallëzimin”, shkroi në Twitter Blerim Vela, shef i stafit të presidentes Vjosa Osmani.
I menjëhershëm ishte reagimi i Beogradit zyrtar, ku presidenti serb, Aleksandar Vuçiç, dha urdhër për ngritjen e gatishmërisë luftarake të ushtrisë serbe në nivelin më të lartë.
Ky vendim u mor për shkak të situatës në Kosovë.
Radio-Televizioni i Serbisë raportoi se ushtria serbe ka marrë urdhër që “të lëvizë urgjentisht” drejt kufirit me Kosovën.
Këto zhvillime vijnë në ditën kur një numër i qytetarëve serbë nga veriu i Kosovës raportohet se ka udhëtuar për në Beograd, për të marrë pjesë në një tubim në mbështetje të Vuçiçit.
Kryetarët e tri komunave me shumicë serbe – që të gjithë shqiptarë – u betuan një ditë më herët në ndërtesa publike, si shkollat, për shkaqe të sigurisë.
Ndonëse thanë se, së shpejti, do të nisin punën nga objektet komunale, nuk ishte e qartë se kur do të ndërmerrej një hap i tillë.
Kryetari i Zyrës për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, Petar Petkoviq, tha të enjten se me betimin e tyre u zyrtarizua “pushtimi i katër komunave” në veri.
Në të katër komunat me shumicë serbe në veri u dëgjuan fillimisht sirena alarmi, ndërkohë që para objekteve komunale në Zubin Potok, Zveçan dhe Leposaviq u mblodhën edhe qytetarë.
Radio Evropa e Lirë mësoi se disa kamionë janë të parkuar në mes të rrugëve në hyrje dhe dalje të Leposaviqit, ndërsa mbi Zveçan u pa edhe një helikopter i misionit të NATO-s, KFOR.
Ministri i Pushtetit Lokal në Kosovë, Elbert Krasniqi, tha se kryetarët e rinj të komunave në veri duhet ta kryejnë punën “nga zyrat e komunave bashkë me shërbyesit civilë”.
“Ata janë zotuar se do t’iu shërbejnë të gjithë qytetarëve pa dallim. E, si institucione qendrore, e kemi obligim që t’ua sigurojmë dhe mundësojmë përmbushjen e këtyre obligimeve. Komuna është e qytetarëve. Qytetarët nuk mund të mbeten pa komunë”, shkroi Krasniqi në Facebook.
Kryetarët e rinj të komunave të Zveçanit, Leposaviqit dhe Zubin Potokut – që të gjithë shqiptarë – bënë betimin më 25 maj, duke marrë kështu pushtetin lokal në këto tri komuna me shumicë serbe në veri të Kosovës.
Ceremonitë e betimit u mbajtën në objekte publike, sepse në objektet e komunave ka organe të përkohshme komunale, të cilat punojnë në sistemin e Serbisë.
Vetëm në Mitrovicë të Veriut ekziston një ndërtesë komunale që funksionon sipas sistemit të Kosovës. Kryetari i ri, Erden Atiq, u betua atje më 19 maj.
Zgjedhjet lokale në veri të Kosovës u mbajtën më 23 prill, pas dorëheqjes së kryetarëve të komunave nga radhët e Listës Serbe – partisë më të madhe të serbëve të Kosovës. Kjo parti e kundërshtoi vendimin e Qeverisë së Kosovës për të kryer procesin e riregjistrimit të makinave me targa ilegale serbe.
Zgjedhjet u bojkotuan nga popullata shumicë serbe në atë zonë, e cila tani nuk i pranon rezultatet, përkatësisht kryetarët e rinj.
Pjesëmarrja në zgjedhjet e prillit ishte 3.47 për qind e numrit të përgjithshëm të votuesve të regjistruar.