Nga Boldnews.al
Rruga Korçë-Ersekë, e trumbetuar me të madhe nga Rilindja gjatë dy mandateve qeverisëse, ende nuk ka përfunduar. Projekti nisi me bujë në vitin 2013, në atë kohë nga deputeti i zonës Niko Peleshi, i cili premtoi se rruga do të lidhte dy qytetet juglindore, Korçën me Ersekën.
Por, kur kanë mbetur edhe pak muaj që Rilindja të bëhet 8-vjeçe, kjo rrugë ende nuk ka përfunduar! Dhe, për më tepër, po gllabëron dhjetëra miliona euro më tepër se projekti fillestar. “Vulën” ia ka vënë drejtori aktual i Autoritetit Rrugor Shqiptar, i cili ndryshoi fillimisht projektin dhe më pas përcaktoi se 1 kilometër rrugë do të kushtojë plot 5 milionë euro! Aq më tepër që rruga nuk është autostradë, por me vetëm 2 korsi dhe në vende shumë të shkurtra me 3 korsi.
“Boldnews” ka bërë një hulumtim të plotë të projekteve dhe vlerës që ka “ngrënë” kjo rrugë. Nga verfikimet rezultoi se, pavarësisht se kanë konkuruar shumë firma, vetëm njëra prej tyre është shpallur fituese. Ajo është “ANK”, e cila i ka fituar deri më tani të tria kontratat me ARRSH-në, pavarësisht se kanë ndryshuar drejtorët. Por, pas kësaj firme, “ANK” është një ish-deputet, Ndue Kola. Ky i fundit e ka themeluar dhe më vonë ia ka kaluar “me letra” vëllait të tij Agim Kola.
Tre lote, i njëjti fitues!
Firma e familjes së ish deputetit të PS-së, Ndue Kola, ka fituar të tria lotet apo tenderat e zhvilluar për këtë segment. Loti i parë ka filluar në muajin qershor 2013 dhe fillonte te ura e Mborjes dhe përfundonte në kilometrin e 17, në Qafën e Qarrit. Firmës iu deshën plot 8 vite që të përfundonte 17.6 kilometrat. Sipas vetë ARRSH-së, më datë 17 shtator 2018, Afrim Qendro, bashkë me Peleshin, Gjiknurin dhe Spiropalin inauguruan rrugën. Kostoja për lotin e parë ka qenë 1 milionë euro për kilometër. Pra, ANK ka marrë rreth 17 milionë euro. “Objekti sistemim asfaltim rruga Korcë-Erseke Loti 1 është rruge e kategorisë “C1” e modifikuar, me gjatësi 17,6 km, gjerësi të asfaltuar në zonën fushore 6,5 m, ndërsa në zonën malore të Qafës së Qarrit 9.5 m” thotë vetë ARRSH. Më pas, pohon se gjatë zbatimit të saj ka pasur disa përmirësime, kryesisht me masa inxhinierike në zonën e Qafës së Qarrit, të cilat u trajtuan nga kontrata shtesë punimesh.
Një tjetër lot ka qenë plotësimi i punimeve të mbetura dhe lidhja me rrugën ekzistuese të objektit sistemim asfaltim Rruga Korçë – Ersekë. Fitues sërish ANK me një vlerë mbi 4 milionë euro. Punimet kanë filluar në datën 12 tetor 2017 dhe kanë përfunduar një vit më pas. Pra, gabimet e projektimit të lotit 1 u ndreqën me këtë kontratë, që u kushtoi shqiptarëve rreth 4 milionë euro.
ARRSH: 20 milionë euro për 4 km!
Dhe, pasi mori në dy lotet e parë 20-22 milionë euro, ku bëri rreth 20 kilometra rrugë, Autoriteti Rrugor Shqiptar e ka shpallur sërish fituese “ANK”. “Qershia mbi tortë” ishte tenderi i fundit, ku vetëm për 4 kilometra rrugë, taksapaguesit shqiptarë do t’i paguajnë firmës së familjes së ish-deputetit plot 20 milionë euro. Objekti i tenderit është “Ndërtim rruga Korçë – Ersekë” loti 2 me fond limit 2.399.999.882 pa TVSH-në. Në tender morën pjesë 5 firma, ku 3u s’kualifikuan dhe fitues i shpall “ANK”.
Projekti 1; 1 mln euro për 1 km rrugë!
Autoriteti Rrugor Shqiptar e pranon se ka pasur disa ndryshime në projektimin dhe zbatimin për ndërtimin e kësaj rruge. Projekti i parë ka qenë me një vlerë 1 kilometër rrugë = 1 milionë euro kosto. Madje, vetë firma fituese e dy loteve të para e ka zbatuar me këtë vlerë, ndërsa kishte edhe në sirtare të gjithë projektin. Por, ndryshimi i projektit është bërë në zonën e Qafës së Qarrit. Në projektin fillestar ishte një pjerrësi prej 10 % në ngjitje dhe zbritje. Pra, afërsisht sa autostrada Tiranë-Elbasan në hyrje dhe dalje të tunelit. Apo edhe pjerrësia e rrugës së Kombit në zonën e Kalimashit, në hyrje të Kukësit, apo në aksin Kukës-Morinë. Kostoja e ndërtimit në projektin e parë ka qenë 1 milionë euro për kilometër. Ndërkohë, në tenderin e fundit, është bashkangjitur edhe projekti teknik, ku rezulton se ARRSH ka menduar për një gjurmë e re, gjurmë e cila ka një kosto 5 herë më të lartë krahasuar me projektet e mëparshme. ARRSH synonte që të shmangte pjerrësinë e rrugës, pra atë 10 % e famshëm. Por, në dokumentet e tenderit të ri, pjerrësia është e njëjtë; 10 %!
Projekti 20 mln euro: I njëjti standart!
“Boldnews” ka siguruar dokumentet, ku thuhet se projekti i ri shmang pjerrësinë 10% në afërsi të majës së Qarrit, që ishte në projektin e parë, por në të vërtetë, sipas oponencës, kjo gjë nuk është shmangur, pasi në paragrafin ku janë parashikuar specifikimet e rrugës së re është shprehur se pjerrësia maksimale gjatësore do të jetë 10%. Pra, ky kriter teknik, ndër më kryesorët që përmendet në ndryshimin e projektit, nuk është shmangur. Dhe si i tillë, bie poshtë.
Oponenca zbulon se në projektin e ri ka gabime drejtimi, kështu thuhet se gjurma 4,15 km shtrihet në anën veriore të Pllajës së Kolonjës, kurse te paragrafi planimetria thuhet se aksi orientohet nga perëndimi. Sipas oponencës, raporti teknik i prezantuar nga projektuesi është kontradiktor, madje ato që përshkruhen po nga projektuesi nuk kanë lidhje me realitetin dhe në disa raste thuhen të pavërteta në raport me faktin.
Më tej, zbulohet se përsa i përket aspektit ekonomik, projektuesi nuk ka folur fare se sa kushtonte gjurma e rrugës për lotin e dytë në projektin e parë të miratuar, dhe sa kushton ky lot për projektin e dytë. Po ashtu, projekti i ri sjell pasoja për banorët e fshatrave të Gramozit në Kolonjë. Sipas oponencës, rritet distanca me rrugën nacionale dhe automatikisht vështirësohen lëvizjet e fëmijëve të këtyre fshatrave për të shkuar në shkollë.
Vlerësohet se gjurma e re, për shkak të ndryshimit të projektit, rrit mundësinë e braktisjes së fshatrave nga banorët e këtyre zonave. Në oponencë thuhet se gjurma e re, për shkak të ndryshimit të projektit, copëton edhe më shumë tokat e ndara me ligjin 7501.