Nga Ilir Kalemaj
Dy anët e medaljes, shila dhe karibda e politikës shqiptare, pra PS dhe PD janë në proces të ethshëm konkurrimi dhe ridimensionimi, gare dhe dinamikash të brendshme. Si dy anë të një pasqyre duke reflektuar njëkohshëm ndryshimet që ndodhin te pala tjetër. Ndryshime epokale sidomos për PD-në që është duke kaluar një nga krizat e saj më ekzistenciale në këto tre dekada. Fushata që ka nisur për zgjedhjet për kryetarin e ri të PD-së ka risi që sjell debat dhe energji të munguara por edhe ndasi që zor se mbulohen me thirrjet retorike për bashkim. Hapja e diskutimit është fillimi i thyerjes së tabuve. Natyrisht jo çdo gjë është perfekte. Duke nisur nga koha. E pamjaftueshme për të bërë fushatë në garën për kryetarin e ri të partisë, ndonëse nisja e funksionimit të organeve të tjera drejtuese mund të jetë një ogur i mbarë në lidhje me funksionimin e parametrave demokratikë brenda partisë. Natyrisht në rast se premtimet bëhen realitet.
PD e ka imperativë të reduktojë numrin e antarëve të Këshillit Kombëtar, Kryesisë dhe organeve të tjera të partisë në bazë dhe në qendër duke përfshirë seksionet dhe grupseksionet. Rritja pa kriter e antarësisë së tyre i ka defunksionalizuar dhe ka shterruar debatin politik dhe ideor ndër vite. Së dyti duhet me patjetër në rishikimin e statusit të vendosen kritere të korrigjimit të deficitit demokratik, të tilla si legalizimi i fraksioneve apo korrenteve ideorë si dhe primaret si mekanizmi bazë i filtrimit të kandidatëve për kryebashkiakë, antarë këshilli dhe deputetë. Madje në këto primare si votues por edhe të votuar mund të jenë jo vetëm antarët e kësaj force por edhe simpatizantët. Vetëm mekanizmat institucionalë mund të jenë garantuesit më të mirë që premtime të pambajtura nuk do të ketë më.
Nga ana tjetër, Partia Socialiste është duke përgatitur Kongresin e saj. Pas vitesh me radhë mungese zgjedhjesh për asamblenë kombëtare dhe kryesinë. Natyrisht fituesi nuk gjykohet por mekanizmat institucionalë për një kohë të gjatë nuk kanë funksionuar sic duhet. FRESSH dhe Forumi i Gruas gati janë atrofizuar. Propozimet për në Kongres përfshirë ndërprerjen arbitrare të mandatit të kryetarëve të partisë në 61 bashkitë e vendit, plus dublimi i tytre me një “kancelar” të emëruar nga “qendra” janë shembuj të thellimit të deficitit demokratik. Por këto lëvizje në fakt kanë shërbyer ndër vite që Partia Socialiste të mirëfunksionojë elektoralisht, të ketë më tepër llogaridhënie në drejtim të rezultateve dhe ka ruajtur një organizim të mirë brendapartiak me strukturat e trashëguara që kanë mundur ta risjellin fituese për tre zgjedhje parlamentare dhe po aq lokale të njëpasnjëshme. Shto këtu dhe mekanizmat ekstraligjorë si përdorimi i patronazhistëve, pjesa më e madhe e të cilëve janë paguar me para publike për pozicione paralele që kanë mbajtur në shtet dhe paguar me paratë e taksapaguesve dhe panorama del më e plotë.
Nga ana tjetër rikthimi te logoja dhe stema origjinale e partisë është shumë e ngjashme me styrategjinë e Berishës dhe Komisionit të Rithemelimit që rikthyen vulën, stemën dhe logon historike të para disa muajve. Gjithashtu Partia Socialiste e ballafaquar me një numër jo të vogël skandalesh që kanë përfshirë të zgjedhur si deputetë apo kryebashkiakë të saj, do miratojë në kongresin e së shtunës dhe Kodin e ri Etik të partisë që sanksionon përgjegjësinë individuale duke nisur nga formulari i dekriminalizimit që plotëson kandidati për deputet apo kryetar bashkie dhe deri te përgjegjësia morale dhe publike që do të cojë në përjashtimin e atyre kandidatëne që nuk kanë qenë korrekt me deklarimet e tyre apo kanë fshehur të kaluarën e dyshimtë.
Ndërkohë pas një viti vijnë zgjedhjet lokale. Ende të njëjtat sfida për të dy kampet që fillojnë nga një lidership i stër-konsumuar, xhaketa të vjetra, shpesh të arnuara, me pak besueshmëri publike, me mendim politik të calë, pa propozuar reforma konkrete të politikave publike apo agjendave zhvillimore. Pak apo aspak debat në lidhje me mekanizmat institucionalë të korrektimit të deficitit demokratik brendapërbrenda partive politike dhe mjeteve për të rifituar legjitimitetin. Pak shpresë në lidhje me programet dhe agjendat për të adresuar problemet më akute që ka vendi që nga kriza e çmimeve të konsumit, stanjacioni ekonomik, rritja shpërpjestimore e borxhit në raport me pbb-në, emigrimi në masë dhe ikja e trurit, ngelja mbrapa në inovacion dhe teknologji, mungesa e kërkimit shkencor cilësor dhe standartet e munguara në shëndetësi, arsim, energjetikë etj. Shqiptarët po ngrysen më të varfër dhe po gdhihen dhe më të pashpresë çdo ditë që kalon ndërkohë që klasa politike bën krehjen e radhës. Dhe megjithatë mbreti është prapë lakuriq si te përralla e famshme e Andersenit.