Gazeta greke To Vima ka analizuar vizitën e sotme të ministrit të Jashtëm të Rusisë, Sergei Lavror në Greqi dhe në një artikull të saj komentohen dhe zhvillimet e ndërlidhura me këtë vizitë në rajon, sidomos marrëveshjen midis Greqisë dhe Shqipërisë për ta dërguar në Hagë, çështjen e kufirit detar, afrimin me Ramën, zgjedhjet që po afrohen në Shqipëri si dhe qëndrimin e krerëve të politikës shqiptare ndaj dakortësisë Dendias-Rama.
Gazeta shkruan ndër të tjera se prania e Ministrit të Jashtëm rus në Athinë dhe lëvizjet (kryesisht simbolike) “filhelene” të Kremlinit shënojnë përpjekjen për të ngrohur marrëdhëniet me Moskën.
“A është e mundur “shkrirja e akullit” në marrëdhëniet greko-ruse? Disa e shohin vizitën e Ministrit të Jashtëm rus Sergei Lavrov në Athinë të hënën (26 tetor) si një hap në atë drejtim. Sidoqoftë, është shumë herët të thuhet me siguri.
Marrëdhëniet Athinë-Moskë kanë kaluar një periudhë veçanërisht të vështirë, duke filluar në verën e vitit 2018, kur qeveria e SYRIZA vendosi, pas presionit të fortë amerikan, të dëbojë dy diplomatë rusë dhe të ndalojë hyrjen e dy të tjerëve me akuzat e ndërhyrjes në punët e brendshme. Punët e vendit (sipas shumë njerëzve, në lidhje me Marrëveshjen e Prespës).
Gjatë qëndrimit të tij në Athinë, Ministri i Jashtëm rus do të takohet me Kryeministrin Kyriakos Mitsotakis, Ministrin e Jashtëm Nikos Dendias dhe udhëheqësin kryesor të opozitës Alexis Tsipras. Në sfond është informacioni se Presidenti rus Vladimir Putin mund të bëjë një vizitë në Greqi në 2021″, thuhet në artikull.
Deklarata pozitive për 12 milje detare
E dyta ishte deklarata për të drejtën e një vendi për të zgjatur ujërat e tij territoriale në 12 milje detare, siç parashikohet në Konventën e KB mbi Ligjin e Detit (UNCLOS).
“Konventa parashikon shprehimisht të drejtën sovrane të të gjitha shteteve për ujërat territoriale deri në 12 milje detare dhe përcakton parimet dhe metodat për caktimin e kufijve të EEZ. “Kjo vlen edhe për Mesdheun,” tha ai, duke iu referuar ndërhyrjes ruse. Moska, megjithatë, po lëviz me shumë kujdes në lidhje me Mesdheun Lindor dhe sigurisht nuk është e kënaqur me bashkëpunimin e dendur Greko-Amerikan, si atje ashtu edhe në tabelën e shahut të energjisë në Ballkan.
Athina dhe Tirana zgjodhën Hagën
Dokument pune me ide ligjore që mund të ndihmojë të dy vendet të lëvizin në një mënyrë të koordinuar, bashkëpunuese dhe më të shpejtë gjatë negociatave për nënshkrimin e një premtimi të përbashkët për të referuar çështjen e caktimit të zonave detare në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë (ICJ)
Siç raportohet nga “To Vima”, Nikos Dendias dëshmoi për palën shqiptare gjatë vizitës së tij të fundit në Tiranë. Athina duket e vendosur të mbyllë këtë front pasi azhurnohet marrëveshja e demarkacionit
Afrimi me Ramën
Ideja e lëvizjes së të dy palëve nga Athina drejt ICC-së i ishte komunikuar, përmes kanaleve të sigurta diplomatike, një këshilltari të ngushtë të Edi Ramës, para se Kryeministri shqiptar të shkonte në Athinë në verë, ku pati bisedime me Kyriakos Mitsotakis.
Arsyetimi grek ishte se për shkak të “bllokadës” së Gjykatës Kushtetuese Shqiptare, shanset për të ringjallur Marrëveshjen e 2009 ishin pafundësisht të vogla, nëse jo të papërfillshme. Kjo ishte e njohur tashmë në 2014 për agjentët diplomatë kompetentë, por Athina humbi shumë kohë nën drejtimin e ministrisë nga Kotzias, duke kërkuar, më kot siç rezultoi, një përshtatje të asaj Marrëveshjeje.
Është e qartë, megjithatë, se një marshim për në Hagë nuk do të jetë domosdoshmërisht i drejtpërdrejtë. Para së gjithash, qeveria greke dëshiron të përfundojë procedurat për zgjerimin e zonës bregdetare në Greqinë Perëndimore. Këto procese kanë dy faza.
Është e nevojshme të nënshkruhen Dekretet Presidenciale të cilat do të përcaktojnë vijat bazë, aty ku kjo është e mundur (në disa zona vija bregdetare natyrore do të mbetet), bazuar në nenin 7 të Konventës së KB për Ligjin e Detit (UNCLOS), dhe të ashtuquajturat “hile ligjore” do të mbyllen bazuar në nenin 10 të së njëjtës Konventë.
Pastaj shtrirja e zonës bregdetare dhe rregullimi përkatës i hapësirës ajrore do të kryhen me ligj. Nënshkrimi i Dekreteve të Presidentit (grek)pritet së shpejti.
Zgjedhjet shqiptare në një klimë tensioni
Situata e brendshme politike në Shqipëri duhet gjithashtu të merret parasysh. Vendi po shkon drejt zgjedhjeve parlamentare prillin e ardhshëm në një atmosferë të tensionuar.
Athina e gjen inkurajuese që, përveç z. Rama, kreu i Partisë Demokratike, Lulzim Basha, gjithashtu u tregua pozitiv për perspektivën e apelimit në Hagë.
Sidoqoftë, lojtari i paparashikueshëm në këtë çështje është Presidenti i Republikës Ilir Meta i cili ka një “hakmarrje” me Edi Ramën, edhe pse sipas informacionit të vlefshëm, përparësia kryesore e z. Meta nuk është të bëjë demarkacionin me Greqinë, një çështje parazgjedhore.
Më në fund, roli që Turqia mund të luajë në këtë çështje nuk duhet të nënvlerësohet, thekson në fund To Vima.
