Vetëm kush ka vuajtur nga dashuria, e di se sa e fortë është dhimbja që ndjen në ato momente. Bëhet fjalë për një vuajtje që përfshin të gjithë qënien tonë, në trup dhe në shpirt.
Na pengon të mendojmë, të hamë, të jetojmë jetën tonë. Po, pse vuhet aq shumë?
Shkenca ka hetuar mbi atë që ndodh në organizmin tonë dhe ka zbuluar disa mekanizma që aktivizohen kur jeta jonë dashurore therrmohet: gjithë keqardhja që derivon, i ka rrënjët shumë thellë në trurin tonë dhe duket kështu e lidhur me dinamikën e trupit dhe trurit.
NUK NJOHIM MË VETVETEN – Papritur ndihemi të ndryshuar në thellësinë e qenies sonë. Bëhemi të zymtë, ankthiozë, depresivë, apo gërnjarë dhe të bezidsshëm.
E gjejmë veten duke u përballur me gjendje shpirtërore që nuk janë tonat, si zemërimi, vullneti për hakmarrje dhe rënia e vetvlerësimit. Ndjejmë kënaqësi nëse torturojmë ish-in me mesazhe dhe telefonata, apo shtyhemi të lëshojmë vrer mbi të në rrjetet sociale.
Në fakt, nuk jemi më të parët, ndaj është e rëndësishme t’i shfaqim ndjenjat, por duke u përpjekur të mos dalim nga sfera private.
Strategjia më e mirë për të shpëtuar nga kjo torturë shpirtërore është t’ia lëmë në dorë kohës dhe të gjejmë arsyet për të ndërruar faqe dhe për të ecur para.
NDËRKOHË TRURI PUNON – Çfarë ndodh me trurin tonë kur vuajmë nga dashuria?
Dy shkencëtare amerikane, antropologia dhe psikologia Helen Fisher dhe neuroshkencëtarja Lucy Brown kanë studiuar mbi këtë çështje për të gjetur një përgjigje.
Duke iu nënshtruar një rezonance manjetike funksionale, një grup prej 15 vullnetarësh rreth 20 vjeç, të gjithë të trishtuar nga fundi i një marrëdhënie sentimentale, e cila ka zgjatur më shumë se 20 muaj, shkencëtaret vunë re aktivitet më të lartë në VTA, një zonë e trurit në të cilën zhvillohen emocionet e lidhura me dashurinë dhe kënaqësinë seksuale, por përgjegjëse edhe me ndjesinë e kënaqësisë nga ushqimi, apo nga droga.
VTA-ja lëshon edhe dopaminën, e cila gjeneron ndjsinë e mirëqënies.
Hipoteza e Fisherit është se në fillim të ‘dashurisë romantike’ ka një ndjesi të ‘varësisë së thellë’ e evidentuar nga këto zona të trurit.
Në këtë rast, dashuria inskenon mekanizma të ngjashëm me ato të një droge dhe kjo shpjegon përse dashuria është aq e vështirë të kontrollohet dhe përse gjeneron ndjesi frustrimi shumë të thellë, kur raporti përfundon.
ÇËSHTJE MBIJETESE – Fakti që nga dashuria varet një funksion aq thelbësor siç është riprodhimi, shpjegon përse natyra vuri mekanizma aq të thella për të mbrojtur lidhjen dhe tërheqjen mes burrit dhe gruas.
Bëhet fjalë për një instikt që i ka rrënjët në llojin tonë prej miliona vitesh, siç është riprodhimi.
VUAN EDHE TRUPI – Keqardhja nga dashuria nuk përfshin vetëm trurin dhe shpirtin, por reagon në mënyrë agresive edhe tek trupi. Vuajtja nga dashuria, manifestohet përmes dhimbjes fizike, me një sërë ndjesish tipike: ndjesia se keni një plagë në zemër apo në mes të gjoksit, dhimbje stomaku, pagjumësi, ankth mungesë oreksi, ndjesi boshllëku dhe shumë më tepër. Kjo ndodh sepse sistemi nervor qëndror përpunon në të njëjtën mënyrë dhimbjen fizike dhe atë psikologjike. Dhimbja nga dashuria mund të ulë edhe sistemin imunitar.
Në çdo rast, shton prodhimin e hormonit të stresit, i dëmshëm për shëndetin e muskulit kardiak. Ekziston madje një sindromë e vërtetë klinike, e quajtur “sindroma e zemrës së thyer” apo, në terma mjekësorë “kardiomiopatia e Tako-tsubo”, e clia në raste fatmirësisht të rralla, mund të çojë edhe në vdekje.
SI TË KURONI SËMUNDJEN E DASHURISË – Duke qenë se sëmundja e dashurisë shkaktohet nga nivelet e larta të stresit dhe nga nivele të ulëta të hormoneve të mirëqënies, sidomos të dopaminës, një mënyrë efikase për të ndjerë lehtësim, është t’i dedikohesh aktiviteteve në gjendje për të korigjuar këtë çekuilibër biokimik.
Arma më efikase është ajo e aktiviteteve fizike aerobike, të cilat stimulojnë prodhimin e serotoninës dhe endorginës, duke ulur kortizolin dhe duke lehtësuar shqetësimet fizike.
Duhet t’i thoni ‘po’ edhe gjërave dhe eksperiencave të reja. Mund të jetë e dobishme edhe të ndërprisni marrëdhëniet me çdo gjë që ju kujton dashurinë e humbur. Me kalimin e kohës, zonat e trurit tentojnë të rifreskojnë ekuilibrin e tyre dhe të njëjtat mekanizma që na kanë bërë të vuajmë, shtyhen të shohin përtej.
