Prej dy ditësh një tullumbace spiune kineze ka fluturuar në qiellin e veriperëndimit të Shteteve të Bashkuara, e ndjekur në tokë nga Pentagoni ndërsa u qëllua ditën e sotme.
Pekini pretendon se është një “avion civil, një instrument moti”, por nuk mjaftoi si shpjegim për Uashingtonin: Shtëpia e Bardhë ka njoftuar se vizita në Kinë e Sekretarit të Shtetit Antony Blinken, e planifikuar për javën e ardhshme, do të shtyhej. Një tullumbace e dytë u pa mbi qiejt e Amerikës Latine disa orë më vonë.
Çfarë ndodhi?
Çfarë janë balonat spiune?
Balonat moderne të spiunazhit janë balona në të cilat varen kamerat, lëvizen nga era dhe mund të mundësohen nga panelet diellore. Në disa raste, ato janë të pajisura edhe me radarë. Zakonisht, këto balona lëvizin në lartësi midis 24,000 dhe 37,000 metra, shumë mbi avionët që nuk shkojnë kurrë mbi 12,000 metra.
Pse të përdorni një balonë në vend të një sateliti?
Nëse për dekada të tëra, misionet e spiunazhit ajror kryheshin kryesisht me avionë spiunazhi. Ata nuk ofrojnë të njëjtin nivel të besueshmërisë ose performancës (veçanërisht për periudha të gjata) si satelitët, por janë më të lehtë për t’u rikuperuar dhe shumë më lirë për t’u lëshuar.
Kur janë përdorur për herë të parë?
Të parët që përdorën balonat e zbulimit ishin ushtarët francezë në 1794, gjatë luftërave të pas-revolucionit. Ato u përdorën më pas në vitet 1860 gjatë Luftës Civile në Shtetet e Bashkuara. Vetëm SHBA-ja vitet e fundit ka eksperimentuar sërish me përdorimin e këtij lloji avioni, por vetëm në territorin e saj.
Pse e nisi Kina?
Arsyet, thekson profesori i sigurisë dhe inteligjencës ndërkombëtare John Blaxland për Guardian, mund të jenë kryesisht dy: së pari, Pekini ishte i vetëdijshëm se baloni do të zbulohej, prandaj mund ta kishte përdorur atë si një mjet për të vënë në siklet Shtetet e Bashkuara. E dyta është t’i tregojë Shteteve të Bashkuara se Kina është e përshpejtuar me teknologjitë e Uashingtonit dhe është në gjendje t’i përsërisë ato.
Çfarë mund të pritet në të ardhmen?
“Pyetja qendrore është pjesa e qiellit ku fluturojnë këto balona: hapësira, në të cilën strategjitë ushtarake janë fokusuar për dekada, tani është e mbingarkuar. Kështu, shtresa e atmosferës poshtë saj tani ka një rëndësi krejtësisht të re për mbikëqyrjen dhe spiunazhin ndërkombëtar,”-shtoi Blaxland.
