Është arritur marrveshja për burimin e ri të energjisë për Evropën e cila do të jetë e shkëputur nga Rusia. Udhëheqësit e Hungarisë, Rumanisë, Gjeorgjisë dhe Azerbajxhanit finalizuan marrëveshje të shtunën për një lidhës elektrik nënujor që mund të bëhet një burim i ri energjie për Bashkimin Evropian në mes të një krize në furnizimet me energji të shkaktuar nga lufta në Ukrainë.
Marrëveshja përfshin një kabllo që kalon nën Detin e Zi që do të lidhë Azerbajxhanin me Hungarinë nëpërmjet Gjeorgjisë dhe Rumanisë. Marrëveshja vjen pasi Hungaria, e cila ka lobuar shumë kundër sanksioneve të BE-së ndaj Rusisë për luftën e saj në Ukrainë, po kërkon burime shtesë për lëndët djegëse fosile për të reduktuar varësinë e saj të madhe nga nafta dhe gazi rus.
Mediat e huaja informojnë se, Azerbajxhani planifikon të eksportojë energji elektrike nga fermat e erës në det të hapur në Evropë përmes Gjeorgjisë, një kabllo nën Detin e Zi dhe më pas në Rumani dhe Hungari. Zyra e presidentit rumun Klaus Iohannis tha në një deklaratë të premten se marrëveshja midis katër vendeve do të sigurojë “kornizën financiare dhe teknike” për projektin e kabllove elektrike nënujore.
Projekti do të synojë të diversifikojë furnizimet me energji dhe të rrisë sigurinë rajonale të energjisë, thuhet në deklaratë. Të premten, prodhuesi rumun i gazit natyror Romgaz tha gjithashtu se nënshkroi një kontratë me kompaninë shtetërore të naftës SOCAR të Azerbajxhanit për të marrë gaz natyror përmes të ashtuquajturit korridori jugor të gazit, me dërgesat e vendosura të nisin më 1 janar. Romgaz tha se do t’i shërbejë “strategjisë së saj objektivat” e diversifikimit të burimeve të gazit natyror.
Ministri i Jashtëm i Hungarisë, Peter Szijjarto, tha në gusht se Azerbajxhani së shpejti do të prodhonte “sasi të mëdha të energjisë elektrike të gjelbër” me fermat e erës në det të hapur dhe se duke nënshkruar projektin lidhës që mund ta sillte atë energji në Evropë, Hungaria po përmbushte një kërkesë që dy vende anëtare të BE-së marrin pjesë në mënyrë që investimi të marrë fonde nga blloku. Szijjarto tha se projekti mund të përfundojë brenda tre ose katër viteve dhe se do të ishte një hap i madh drejt diversifikimit të furnizimeve me energji dhe përmbushjes së objektivave të neutralitetit të karbonit.
Këtë javë, Szijjarto u takua me zyrtarë nga Katari dhe Omani për importin e mundshëm të ardhshëm të naftës dhe gazit natyror në Hungari nga dy vendet e Lindjes së Mesme, një shenjë tjetër që Hungaria po ndërmerr hapa për të ulur 85% të gazit të saj natyror dhe më shumë se 60% e naftës së saj që merr aktualisht nga Rusia.
Kryeministri hungarez Viktor Orban, presidenti rumun Iohannis, kryeministri gjeorgjian Irakli Garibashvili dhe presidenti i Azerbajxhanit Ilham Aliyev morën pjesë në ngjarjen e nënshkrimit në Bukuresht të shtunën së bashku me Presidenten e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen.