• Kontakt
Thursday, October 2, 2025
BoldNews.al

Nuk ka rezultat
View All Result
  • KRYESORE
  • INVESTIGIME
  • OP-ED
  • VETTING
  • AKTUALITET
  • POLITIKE
  • SPORT
    • Euro 2024
  • TE TJERA
    • PRIVACY POLICY
    • KONTAKT
    • EKONOMI
    • SHENDETI
    • SHOW BIZ
    • KULTURE
    • POLITIKE
    • KRONIKE
    • TEKNOLOGJI
    • VIDEOT KRYESORE TE DITES
    • VIDEO
    • BOLD BLOG
    • FOTOGRAFI
    • HOROSKOPI
    • NDRYSHE
    • RAJONI
    • BOTA
    • SOCIALE
  • ZGJEDHJE 2025
  • KRYESORE
  • INVESTIGIME
  • OP-ED
  • VETTING
  • AKTUALITET
  • POLITIKE
  • SPORT
    • Euro 2024
  • TE TJERA
    • PRIVACY POLICY
    • KONTAKT
    • EKONOMI
    • SHENDETI
    • SHOW BIZ
    • KULTURE
    • POLITIKE
    • KRONIKE
    • TEKNOLOGJI
    • VIDEOT KRYESORE TE DITES
    • VIDEO
    • BOLD BLOG
    • FOTOGRAFI
    • HOROSKOPI
    • NDRYSHE
    • RAJONI
    • BOTA
    • SOCIALE
  • ZGJEDHJE 2025
BoldNews.al
Fillimi BOTA

Historiani gjerman përdor AI për të zbuluar foton më famëkeqe të Holokaustit

20:03 : 02/10/2025
në BOTA

Një nga imazhet më të ftohta dhe tronditëse të Holokaustit, ku një ushtar nazist i veshur me uniformë dhe syze drejton armën drejt kokës së një burri hebre që gjunjëzohet para një grope të mbushur me trupa, ka marrë një dimension të ri pas gjetjeve më të fundit të një historiani gjerman, raporton The Guardian.

Prej vitesh, fotoja njihej gabimisht si “Hebreu i fundit në Vinica” (The Last Jew in Vinnitsa) dhe ishte shoqëruar me mister mbi vendin, datën dhe identitetin e autorëve të krimit. Tashmë, pas një pune shumëvjeçare kërkimore të kombinuar me përdorimin e inteligjencës artificiale, historiani Jürgen Matthäus thotë se ka arritur të identifikojë personin që shfaqet në rol vrasësi në atë moment fatal.

Zbulimi i bërë përmes arkivave dhe inteligjencës artificiale

Sipas studimit të tij të botuar në revistën shkencore Zeitschrift für Geschichtswissenschaft, masakra është kryer më 28 korrik 1941, në qytetin Berdychiv, rreth 150 kilometra në jugperëndim të Kievit. Atje, komandoja naziste Einsatzgruppe C kishte filluar aksionet për shfarosjen e hebrenjve dhe “partizanëve” pak ditë para vizitës së Adolf Hitlerit në front.

Falë kombinimit të metodave tradicionale të hulumtimit historik, arkivave, dëshmive familjare dhe analizës së imazheve nga ekspertët e grupit investigativ Bellingcat, Matthäus arriti të identifikojë nazistin e armatosur në foto si Jakobus Onnen, një mësues gjerman i gjuhëve dhe gjimnastikës, lindur në vitin 1906 pranë kufirit me Holandën.

Lexo edhe:

Tragjedi në Nigeri, fundosja e varkës i merr jetën 26 pasagjerëve

Të paktën 69 të vdekur pas tërmetit të fuqishëm në Filipine

Si ndihmoi inteligjenca artificiale

Një lexues, i ndikuar nga publikimi i parë i kërkimeve të Matthäus, kishte kontaktuar duke treguar se, sipas letrave dhe dokumenteve familjare, i afërmi i gruas së tij mund të ishte njeriu në fotografi. Megjithëse shumë letra nga fronti lindor ishin shkatërruar në vitet ’90, familja ruante ende foto të Onnenit. Këto u përdorën përmes një krahasimi të detajuar me imazhin famëkeq, duke përdorur teknologji të inteligjencës artificiale për njohjen e fytyrës.

Ekspertët e IA-së theksuan se për imazhe historike nuk është e mundur të arrihet një përputhje absolute si në analizat forenzike moderne, por ngjashmëria ishte mjaft e lartë dhe, e kombinuar me prova të tjera dokumentare, mjaftonte për ta bërë identifikimin publik.

Kush ishte Jakobus Onnen?

Onnen i përkiste një familjeje të arsimuar dhe në rini kishte interes për udhëtime e studime gjuhësore. Ai u anëtarësua në Partinë Naziste përpara ardhjes në pushtet të Hitlerit në vitin 1933 dhe, si shumë bashkëkohës të tij, u përfshi në njësitë e shfarosjes gjatë pushtimit të Bashkimit Sovjetik. Ai mbeti një ushtar i thjeshtë, pa u promovuar ndonjëherë në gradë të larta, dhe u vra në front në gusht të vitit 1943.

“Pjesëmarrja në masakra të tilla nuk të siguronte karrierë apo shpërblime. Ishte diçka e konsideruar si normale në ato njësi të vrasjes”, shpjegon Matthäus.

Historiani shpreh keqardhje që letrat origjinale të Onnen nga fronti u shkatërruan, pasi ato mund të kishin dhënë më shumë informacion mbi motivet dhe bindjet e tij. Megjithatë, një i afërm që i kishte lexuar në atë kohë i përshkroi si “banale”, duke treguar mungesën e reflektimit mbi krimet.

Një foto simbol i Holokaustit në lindje

Fotografia e masakrës në Berdychiv, sipas Matthäus, është një nga dëshmitë më të drejtpërdrejta të krimeve të Holokaustit. Ai thekson se imazhi është po aq i rëndësishëm sa pamja ikonike e portës së kampit Auschwitz, pasi tregon ballë për ballë momentin mes viktimës dhe vrasësit.

Në Berdychiv, ku jetonin rreth 20 mijë hebrenj para pushtimit nazist, në vitin 1944 kishin mbetur gjallë vetëm 15, sipas raportimeve të Der Spiegel. Fotografi të tilla, shpesh të marra nga vetë ushtarët gjermanë si “trofe”, tregojnë brutalitetin e hapur të masakrave dhe rrëzojnë mitin se shoqëria gjermane nuk ishte në dijeni të genocidit.

Puna për të identifikuar viktimën

Matthäus ka nisur tashmë një fazë tjetër të kërkimit: identifikimin e viktimës së gjunjëzuar në foto. Ai po bashkëpunon me studiuesin ukrainas Andrii Mahaletskyi dhe po shfrytëzon arkivat sovjetike për të zbuluar emrin e tij. Edhe në këtë rast, inteligjenca artificiale mund të ndihmojë, nëse gjenden imazhe të krahasueshme nga komunitetet e shkatërruara hebreje në atë zonë.

“Pjesa më e madhe e më shumë se një milion viktimave në territoret e pushtuara të Bashkimit Sovjetik mbeten të panjohura, ashtu siç donin edhe vetë vrasësit,” shprehet Matthäus.

Etiketa: FotogjenocidgjermanhistorianiHolokaustiJakobus Onnenviktima

Lajme të lidhura

BOTA

Tragjedi në Nigeri, fundosja e varkës i merr jetën 26 pasagjerëve

16:34 : 01/10/2025
BOTA

Të paktën 69 të vdekur pas tërmetit të fuqishëm në Filipine

14:43 : 01/10/2025
AKTUALITET

Gjermani bie aksidentalisht nga ballkoni i dhomës ku po qëndronte në Tiranë

09:54 : 29/09/2025
BOTA

Izraeli shton sulmet në Libanin jugor, pesë të vde*ur

21:42 : 21/09/2025
BOTA

Intervista e parë e Papa Leonit XIV: Gjenocid në Gaza? Selia e Shenjtë për momentin nuk shprehet

20:27 : 18/09/2025
BOTA

Trupat izraelite pushtojnë Gazën, mbi 106 persona humbën jetën ditën e sotme

22:46 : 16/09/2025
Para

Transporti publik u ikën bashkive, do administrohet nga ministria e Ballukut

TË GJITHA

A do t’i rrëzojë Kushtetuesja zgjedhjet në Tiranë? Begaj: Do e mbroj vendimin tim

22:15 : 02/10/2025

Abilekaj: Rama qeveris me paranojë, nuk pranon që askush të vërë në dyshim autoritetin e tij

22:06 : 02/10/2025

U tall me Trumpin, Rama pendohet, ua hedh fajin mediave: Shtrembëruat realitetin, ishte humor!

22:04 : 02/10/2025

“Kalë i ngordhur”/ Shkullaku: Begaj thjesht firmos, zgjedhjet i cakton Rama

21:56 : 02/10/2025

Zgjedhjet/ Lapaj refuzon negociata me PD: Nuk po procedohet si duhet, kandidati të jetë i pavarur

21:46 : 02/10/2025

Dekretoi zgjedhjet në shkelje të Kushtetutës? Begaj: U konsultova me ekipin tim

21:44 : 02/10/2025

Dekreti i Begajt/ “Shpërthen” Bushati: Vendosën ta bajgosnin, kemi futur një lopë në Presidencë

21:33 : 02/10/2025



RRETH NESH

Boldnews.al mbetet zgjedhja e parë për një lexues i cili kërkon të informohet me saktësi për një lajm. Misioni jonë kryesor është paanshëmëria dhe profesionalizmi dhe për këtë janë të punësuar gazetarët më të mirë në tregun mediatik.
Na kontakto: [email protected]

NA NDIQ

  • Kontakt

2025 Boldnews Dev By Techzero1.com

  • KRYESORE
  • INVESTIGIME
  • OP-ED
  • VETTING
  • AKTUALITET
  • POLITIKE
  • SPORT
    • Euro 2024
  • TE TJERA
    • PRIVACY POLICY
    • KONTAKT
    • EKONOMI
    • SHENDETI
    • SHOW BIZ
    • KULTURE
    • POLITIKE
    • KRONIKE
    • TEKNOLOGJI
    • VIDEOT KRYESORE TE DITES
    • VIDEO
    • BOLD BLOG
    • FOTOGRAFI
    • HOROSKOPI
    • NDRYSHE
    • RAJONI
    • BOTA
    • SOCIALE
  • ZGJEDHJE 2025

2025 Boldnews Dev By Techzero1.com