Nga Ivana Kottasová për CNN
Këtë javë, presidenti rus Vladimir Putin dha një mesazh të qartë për Ukrainën dhe aleatët e saj europianë: Moska nuk është e vetmuar dhe është e gatshme të vazhdojë luftën, sepse ka mbështetjen e disa prej vendeve më të fuqishme jashtë Perëndimit.
Putin u shfaq krah për krah me liderë të rëndësishëm botërorë gjatë aktiviteteve në Kinë, duke përfshirë presidentin kinez Xi Jinping, kryeministrin indian Narendra Modi, presidentin iranian Masoud Pezeshkian dhe udhëheqësin e Koresë së Veriut, Kim Jong Un.
Tre vite pas nisjes së asaj që Putini fillimisht e konsideronte si një pushtim të shpejtë të një fqinji më të vogël dhe më të dobët, Rusia vështirë se do të mund të mbante gjallë makinerinë e saj ushtarake pa mbështetjen financiare të Kinës dhe Indisë, armatimet iraniane dhe, në një masë më të vogël, fuqinë punëtore nga Koreja e Veriut.
Por mesazhet që dolën nga samiti dhe parada ushtarake e organizuar nga Kina këtë javë shkonin përtej luftës në Ukrainë. Liderët që u mblodhën në Kinë nuk ndajnë domosdoshmërisht të njëjtat qëndrime dhe ndoshta jo të gjithë kanë marrëdhënie të mira mes tyre, por të gjithë e shohin këtë si një mundësi historike për të sfiduar dominimin perëndimor në arenën ndërkombëtare një perspektivë që po shkakton shqetësim të madh në Europë.
Pamjet nga këto ngjarje ishin një kujtesë e fortë për Europën që të rishqyrtojë sigurinë e saj. Kontinenti ka kaluar vite duke u përpjekur të izolojë Putinin dhe të dëmtojë ekonominë ruse përmes sanksioneve, ndërsa njëkohësisht përballet me pasigurinë për mbështetjen e ardhshme nga Shtetet e Bashkuara, sidomos nëse Donald Trump rikthehet në pushtet. Megjithatë, aty ishte Putini, i rrethuar nga disa prej figurave më me ndikim në botë, duke rikonfirmuar aleancat e tij.
“Rusia po përpiqet të tregojë se, edhe pse është e izoluar nga bota perëndimore, ende ka partnerë dhe aleatë që janë ekonomikisht të fuqishëm… Dhe kjo izolim nuk do të thotë se ekonomia ruse do të shembet apo se ajo nuk do të mund të vazhdojë luftën”, tha për CNN Natia Seskuria, hulumtuese pranë Institutit Mbretëror për Shërbime të Bashkuara (RUSI).
Rendi ndërkombëtar i vendosur pas përfundimit të Luftës së Ftohtë duket se është në rrezik të shpërbëhet.
Shtetet e Bashkuara janë tërhequr nga roli i tyre udhëheqës në arenën globale nën politikën “Amerika e Para” të Donald Trump. Ndërkohë, Europa përballet me sfida të brendshme, përfshirë rritjen e nacionalizmit të djathtë dhe presionet ekonomike.
Rusia, Kina, India dhe vende të tjera që nuk kanë qenë kurrë të kënaqura me rendin botëror të dominuar nga SHBA-ja, po e shohin këtë si një moment të artë për të rikonfiguruar sistemin ndërkombëtar.
“Dominimi i konsoliduar i aleancës perëndimore në çështjet globale është në rënie, dhe këto vende po përpiqen seriozisht të ridizajnojnë rendin ndërkombëtar”, deklaroi John Lough nga Qendra për Strategji të Reja Euroaziatike.
Këto ambicie u shfaqën qartazi këtë javë dhe duket se edhe Trump e mori mesazhin. “Ju lutem, përcillini përshëndetjet e mia më të ngrohta Vladimir Putinit dhe Kim Jong Unit, ndërsa bashkëpunoni kundër Shteteve të Bashkuara të Amerikës”, shkroi ai në një mesazh drejtuar Xi Jinping.
Miqësi me kushte
Pavarësisht pamjes së unitetit, ekspertët thonë se qëndrimi i Kinës dhe Indisë ndaj luftës në Ukrainë udhëhiqet më shumë nga pragmatizmi sesa nga besnikëria. Të dyja vendet kanë deklaruar neutralitet, por në praktikë kanë ofruar ndihmë jetike për ekonominë ruse.
Kur Perëndimi vendosi sanksione ndaj naftës ruse burimit kryesor të të ardhurave të Kremlinit Kina dhe India ishin të gatshme të mbushnin boshllëkun. Si rezultat, ato përfituan energji më të lirë, ndërsa Rusia siguroi vazhdimësinë ekonomike.
Edhe pse as Kina dhe as India nuk dëshirojnë një përplasje të drejtpërdrejtë me Perëndimin, ato nuk e fshehin kënaqësinë që Rusia po përparon me një axhendë të qartë anti-perëndimore.