Meksika ka qenë në shënjestrën e Presidentit amerikan Donald Trump për sigurinë kufitare dhe fentanilin prej më shumë se një dekade. Megjithatë, është vendi i vetëm që fitoi një zgjatje 90-ditore të bisedimeve tregtare, pasi të enjten hynë në fuqi sanksione të ashpra ndaj dhjetëra vendeve të tjera.
Leja e pezullimit pasqyron disa muaj punë prapa skenave nga presidentja meksikane Claudia Sheinbaum për të kultivuar një marrëdhënie të fortë me Trump, teksa marrëdhëniet mes tyre kanë qenë gjithmonë të paqëndrueshme. Ndërsa të dy nuk janë takuar ende personalisht, pasi një takim i planifikuar në Kanada në samitin e G7 në qershor u anulua, ata flasin rregullisht në telefon.
Gjatë një prej telefonatave, Sheinbaum ndau me Trumpin, i cili i mbijetoi një atentati, rrezikun personal me të cilin ajo përballej duke pranuar kërkesën e tij për të ekstraduar 29 anëtarë të dyshuar të kartelit të drogës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, sipas një zyrtari të Shtëpisë së Bardhë dhe një ish-zyrtari amerikan që punoi për çështjet SHBA-Meksikë gjatë administratës së parë Trump.
Momenti nxori në pah gatishmërinë e Sheinbaum për të vënë në rrezik sigurinë e saj për të punuar me të.
“Ajo ka bërë një punë mjeshtërore”, tha Michael Camunez, një ish-ndihmës sekretar i Tregtisë në Administratën Ndërkombëtare të Tregtisë gjatë administratës Obama, i cili tani drejton një firmë këshillimi biznesi dykombëshe.
Ndërsa disa zyrtarë meksikanë dhe amerikanë i japin Sheinbaum meritën për lundrimin me shkathtësi të një dinamike sfiduese në një mënyrë që u ka shpëtuar shumë kolegëve të saj, duke iu përmbajtur kërkesave të Trump për sigurinë kufitare dhe fentanilin, ndërkohë që e ka mbajtur audiencën e saj vendase të lumtur.
Sheinbaum ka përfituar nga një dorë e favorshme dhe e ka luajtur me disiplinë të pazakontë, sipas shtatë zyrtarëve aktualë dhe ish-zyrtarëve amerikanë dhe meksikanë, si dhe të tjerëve të njohur me marrëdhënien midis dy udhëheqësve botërorë, të cilët, ashtu si të tjerët në këtë histori, iu dha anonimitet për të folur lirshëm për dinamikën.
Sheinbaum ka një grup togerësh që e njohin mirë SHBA-në, mes tyre disa që shërbyen në qeverinë meksikane gjatë administratës së parë Trump, si Sekretari i Ekonomisë Marcelo Ebrard. Mbështetja e gjerë popullore i ka dhënë asaj liri veprimi brenda vendit për të adresuar disa nga shqetësimet e Trump, përfshirë vendimin e saj të hershëm për të vendosur 10.000 trupa në kufirin me SHBA-në. Dhe Sheinbaum ka mbetur e matur kur Trump e ka sulmuar vendin e saj, përfshirë kur në fillim e riemërtoi Gjirin e Meksikës në Gjirin e Amerikës.
Deri më tani, ka funksionuar. Meksika, partneri më i madh tregtar i SHBA-së, ka shmangur kryesisht llojin e sulmeve retorike dhe tarifave ndëshkuese që Trump ka lobuar ndaj Kanadasë, Bashkimit Evropian dhe aleatëve në Azi si Japonia dhe Koreja e Jugut.
“Disiplina, mesazhi, dialogu, akomodimi i saj ndaj SHBA-së në lidhje me sigurinë dhe migracionin kanë ndihmuar të gjitha”, tha ish-zyrtarja amerikane që punoi në çështjet SHBA-Meksikë gjatë administratës së parë Trump, raporton Politico.
“Duke pasur parasysh se si Trump ndonjëherë jep vetëm komente të improvizuara, kjo i ka penguar ata të nxiten për diçka më të madhe vetëm sepse Trump u zemërua nga diçka.”
Zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë thonë se gatishmëria e Sheinbaum për të bashkëpunuar në prioritetet kryesore të Trump, emigracionin dhe fentanilin, i ka fituar asaj vullnetin e mirë në Krahun Perëndimor.
Përveç përpjekjeve të saj për vendosjen e trupave dhe ekstradimin, Sheinbaum ka rritur zbatimin e ligjit kundër drogës duke sekuestruar prekursorë të fentanilit, duke bastisur laboratorë opioidesh dhe duke arrestuar anëtarë të kartelit.
Çështja kryesore është se ajo nuk ka lëshuar tarifa hakmarrëse kundër SHBA-së dhe ka mbetur e ftohtë në mënyrën se si flet për marrëdhënien e Meksikës me fqinjin e saj verior.
Në prill, Kanadaja njoftoi kundër-tarifa për produktet amerikane, përfshirë 25% për disa automjete, dhe kryeministri kanadez Mark Carney është shprehur me forcë kundër tarifave amerikane, të cilat ai i ka quajtur një “sulm të drejtpërdrejtë” ndaj vendit të tij.
Deri më tani, Shtëpia e Bardhë duket se e vlerëson qasjen e Sheinbaum.
Sheinbaum ka qenë e qëllimshme në marrëdhënien e saj me Trump. Ajo ka marrë këshilla se si t’i qaset presidentit të SHBA-së si nga paraardhësi dhe mentori i saj, Andres Manuel Lopez Obrador, i cili kishte një marrëdhënie të ngrohtë me Trump gjatë mandatit të tij të parë, ashtu edhe nga udhëheqës të shquar të biznesit meksikan me lidhje me botën e Trump, sipas tre prej ish-zyrtarëve amerikanë dhe meksikanë.
Sheinbaum, një fizikante që përfundoi postdoktoraturën e saj në Universitetin e Kalifornisë, Berkeley, flet anglisht, madje edhe gjatë telefonatave me Trump.
Ajo ka fituar një reputacion për qasjen e bazuar në të dhëna që ajo ndjek në bisedat e tyre, përfshirë citimin e të dhënave të vetë SHBA-së për t’i treguar Trump se konfiskimet e fentanilit në kufirin SHBA-Meksikë kanë rënë ndjeshëm.
“Nëse shikoni se çfarë ka deklaruar qeveria meksikane dhe çfarë ka thënë vetë ajo në konferencat për shtyp që jep, ka qenë shumë e qartë në lidhje me atë që po bën Meksika për një sërë çështjesh që prekin si Meksikën ashtu edhe SHBA-në, me të dhëna të qarta dhe ndjekje të qarta”, tha një zyrtar meksikan.
“Është një plan i qartë rrugor me standarde dhe tregues të qartë, dhe mendoj se kjo është një gjuhë që flasin amerikanët.”
Duke pasur një marrëdhënie vetëm nëpërmjet telefonit me presidentin amerikan, Sheinbaum ka shmangur llojet e spektakleve në Zyrën Ovale që kanë zënë në kurth udhëheqës të tjerë të huaj gjatë administratës së dytë Trump, kryesisht shpërthimin famëkeq të shkurtit midis Trump dhe Presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky.
Larg nga kritika publike e presidentes meksikane, Trump ka ofruar vetëm lëvdata publike për Sheinbaum. Në një postim të kohëve të fundit në rrjetin social Truth, Trump e përshkroi një telefonatë me udhëheqësen meksikane si shumë të suksesshme dhe shtoi se “gjithnjë e më shumë, ne po njihemi dhe po e kuptojmë njëri-tjetrin”.
Populli meksikan i ka dhënë Sheinbaum një kontroll të fortë në marrëdhëniet e saj me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Ajo u zgjodh presidentja e parë femër e Meksikës në tetor me një shumicë dërrmuese votash, duke fituar rreth 60% të votave, dhe mbetet jashtëzakonisht popullore në vend, ku pëlqimi për të luhatet rreth 75% në shumicën e sondazheve.
