Senatori amerikan James Risch, republikan nga Idaho, tha se do të vazhdojë të bllokojë për një kohë të pacaktuar transferimin e avionëve F-35 të Lockheed Martin të blerë nga Turqia gjatë një seance dëgjimore.
Risch, kryetar i Komitetit të Senatit për Marrëdhënie me Jashtë, tha se ai është ligjvënësi që vendosi një pezullim për dorëzimin e gjashtë avionëve F-35A të porositur nga Turqia, gjë që në fakt përjashton një transferim të tillë.
“Kam një pezullim dhe do të vazhdoj ta mbaj atë pezullim për shumë arsye të ndryshme”, tha Risch në një seancë konfirmimi për Kimberly Guilfoyle, kandidaten e administratës Trump për t’u bërë ambasadore e SHBA-së në Greqi.
Komentet e Risch erdhën dy javë pasi Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan tha se shpresonte të hiqte ndalimin e SHBA-së për shitjen e avionëve F-35A,mes marrëdhënieve të ngrohta midis Ankarasë dhe Shtëpisë së Bardhë. “Nuk kemi hequr dorë nga F-35. Po diskutojmë qëllimin tonë për t’u rikthyer në program me homologët tanë”, tha Erdogan më 26 qershor pasi mori pjesë në Samitin e NATO-s.
“E diskutuam çështjen në takimin tonë me z. Trump, bisedimet në një nivel teknik kanë filluar. Me vullnetin e Zotit, do të bëjmë përparim.” SHBA-të e ndaluan Turqinë nga programi në vitin 2016 për shkak të vendimit të Erdoganit për të blerë sisteme mbrojtëse ajrore dhe raketore S-400 nga Rusia.
Përveç shkeljes së Aktit të Kundërshtimit të Kundërshtarëve Amerikanë Përmes Sanksioneve, marrëveshja aktivizoi edhe Seksionin 1245 të Aktit të Autorizimit të Mbrojtjes Kombëtare për vitin fiskal 2020, i cili ndalon në mënyrë të qartë dorëzimin e avionëve F-35 në Turqi për shkak të pranisë së baterive ruse S-400.
Deri në ndalimin, Turqia kishte qenë një nga klientët më të mëdhenj të F-35 dhe kompanitë turke luanin një rol të madh në zinxhirin e furnizimit me F-35. Në kohën kur u vendos ndalimi, Lockheed kishte përfunduar gjashtë F-35A të porositura nga Turqia, por avionët ende mbetën në SHBA.
“Sa i përket Turqisë, unë jam ajo që i ndaloi F-35 dhe F-35 që ata blenë dhe paguan ende në Shtetet e Bashkuara”, tha Risch. Guilfoyle tha se do të ndiqte politikat e përcaktuara nga Trump në pozicionin e saj si ambasadore në Athinë, por mbështeti arsyetimin pas ndalimit të F-35 ndaj Turqisë.
“Ka zgjedhje që njerëzit në vende të ndryshme bëjnë në jetë, dhe Turqia ka zgjedhur të bashkëpunojë me rusët me S-400”, tha Guilfoyle.