Nga Artan Fuga
Gjatë periudhës së Covidit, aty nga fundi, sa kohë studentët bënin mësim në distancë duke ndejtur pranë shtëpive të tyre, thashë ta gjallëroja pak komunikimin.
U shtroja një pyetje: çfarë statusi socio-profesional kanë përgjithësisht burrat, si “shefa” familjesh në qytetin tuaj. Ishin pak a shumë pyetje për qytete të vegjël ose mesatarë.
Pa mohuar specifikat, standardi dhe modeli i përgjigjes ishte pak a shumë:
1. Pjesa më e madhe, sidomos mosha të reja dhe të mesme ikin në emigrim. Janë emigrantë.
2. Një pjesë punojnë si nëpunës në bashki. Janë shtuar shumë këta.
3. Një pjesë tjetër janë puntorë për shërbimet e bashkisë apo publike si ujërat, elektriku, pastrimet, parqet (ndonëse nuk ka parqe), etj. Pra, përgjithësisht varen nga bashkia.
4. Një pjesë punojnë në ndonjë sipërmarrje që merr tendera nga bashkia, ose ka përfituar nga pronat publike. Pronari, është edhe pronar, edhe ideolog, edhe shef politik i puntorëve të tij, edhe propagandist, edhe moderator videosh. U thotë puntorëve nëse doni të vazhdojmë të punojmë duhet ta kemi mirë me bashkinë, edhe me shtetin. Është një zbulim i bërë në Itali në modelin e fshiove në vitet 20 – 30.
5. Një pjesë tjetër janë kryefamiljarë që marrin ndihma sociale nga bashkia.
6. Një pjesë tjetër kanë biznese të vogla, si kafene ose ndonjë qoftebërëse ku shkojnë pinë kafe këto grupet e para që sillen rrotull bashkisë.
7. Ka edhe një pjesë që kanë ndonjë hall që mund t’ua zgjidhë vetëm bashkia, dikush për të ndërtuar ndonjë banesë, një tjetër të rregullojë avllinë, tjetri të bëjë zgjerim banjoje, tjetrit i kanë plasur pusetat e rrugës, e kështu.
Që atëhere kuptova katrahurën:
Në një pjesë të madhe të territorit nuk është qyteti që përcakton si do të jetë bashkia, por është bashkia që përcakton qytetin.
Mu kujtua ajo që ka thënë një filozof evropian : Kur shteti e formon dhe e shformon shoqërinë si plastelinë, gjithçka ka mbërritur në fund!
Nuk ka rëndësi si shkon qyteti, rëndësi ka që paret që rrjedhin nga bashkia të venë te ata që në jetën e tyre varen nga bashkia ose nga një punë në sektorin publik.
Mund të jesh i pakënaqur sa të duash, por dikush te veshi vjen e të thotë, shiko nëse nuk kupton se për cilin duhet të votosh, ky statusi socio-ekonomik që ke, fluturon. Thirri mendjes. Kaq duhet!
Zbulimi shekullit, të pakënaqur që janë të detyruar të votojnë për politikën që i bën ata të pakënaqur.
Ja ky ishte modeli që nxora nga shumë rrëfime!