Një shofer i cili u ndalua në autostradën M1 me më shumë se 250,000 paund “cash” në vitin 2021, ka çuar në rënien e një sistemi rus të pastrimit të parave shumë miliardëshe, ka zbuluar policia e Britanisë së Madhe.
Dy rrjete që kanë qarkulluar miliarda paund, të cilat ndihmuan në pastrimin e parave kriminale të marra nga hakerat rusë përmes Britanisë, nëpërmjet bandave të drogës, janë ekspozuar në një goditje ndërkombëtare, bëjnë me dije autoritetet britanike.
Drejtuar nga dy milionerë rusë, ata kanë përdorur organizatat e tyre për të pastruar miliona paund nga krimi i organizuar.
Ky sistem gjithashtu ka ndihmuar në financimin e spiunëve rusë në vende të tjera, si dhe ndihmonte individët dhe organizatat që kërkonin të anashkalonin sanksionet e vendosura pas pushtimit të Ukrainës.
Hetimi i Agjencisë Kombëtare të Krimit (NCA) zbuloi një “lavateri” ndërkombëtare të pastrimit të parave të drejtua nga një grup rus i sulmeve kompjuterike ransomware Ryuk, i cili mendohet të ketë zhvatur të paktën 27 milionë paund nga 149 viktima në Mbretërinë e Bashkuar, duke përfshirë spitalet, shkollat, bizneset dhe autoritetet lokale.
Por shkalla e vërtetë e operacionit ndërkombëtar u zbulua nga arrestimi i korrierit Fawad Saiedi, i cili u ndalua nga Policia Metropolitane ndërsa po udhëtonte drejt jugut në M1 drejt Londrës në nëntor të vitit 2021.
Një kontroll fillestar i automjetit zbuloi se Saiedi po transportonte më shumë se 250,000 paund “cash” dhe 24,500 paund të tjera u sekuestruan në shtëpinë e tij, së bashku me një makinë numërimi parash.
Megjithatë, hetimet e mëtejshme treguan se Saiedi kishte transferuar 15,667,720 paund si pjesë e rolit të tij si korrier, një shifër që i pandehuri nuk e kundërshtoi.
Saiedi, i cili u dënua me katër vjet e katër muaj burg pasi u deklarua fajtor për posedim dhe transferim të pasurisë kriminale në maj të vitit 2022, u zbulua se ka qenë nën urdhërat e Nikita Krasnov dhe Eketarina Zhdanova.
Zhdanova, një grua simpatike që ka zbukuruar ballinat e revistave ruse të biznesit, është kreu i rrjetit SMART dhe ka punuar ngushtë me Krasnovin për të lehtësuar aktivitetet e saj të pastrimit të parave.
Artikujt për të tregojnë se Zhdanova ishte rritur në Serbi përpara se të transferohej në Moskë dhe të hynte në industrinë e financave.
Ndërkohë, George Rossi është kreu i një rrjeti të dytë, TGR Group – një operacion i paligjshëm i mbështetur nga Elena Chirkinyan, e dyta në komandën e tij.
Dëshmitë sugjerojnë se Rossi mund të ketë qenë një bankier rus i cili u zhvendos përkohësisht në Evropë përpara se të vazhdonte të operonte skemën e tij.
Së bashku, SMART dhe Grupi TGR operojnë në rreth 30 vende anembanë globit. Shteti rus i përdor rrjetet për të financuar operacionet e spiunazhit, ndërsa ato gjithashtu ndihmojnë individët e sanksionuar të marrin para në vende të tjera, raportojnë mediat britanike.
Sal Melki, kreu i financave të paligjshme në NCA, i cili udhëhoqi sulmin e quajtur “Operacioni Destabilizimi”, tha se Zhdanova “nuk ishte shefja tipike” e krimit të organizuar, por dikush që “prezanton veten si një person legjitim biznesi”.
Rrjetet funksiononin duke mbledhur fonde në një juridiksion dhe duke realizuar vlerën e tyre pa përdorur sistemin bankar global. Kjo shpesh përfshin shkëmbimin e kriptomonedhës me para.
Për shembull, rrjeti mund të lidhte një grup rus të krimit kibernetik me ekuivalentin prej 1 milion dollarësh të kriptomonedhës të bërë përmes një sulmi ransomware, me një grup kriminal të drogës në Mbretërinë e Bashkuar me të njëjtën vlerë parash.
Rrjeti do të organizonte që banda të paguhej në kriptomonedhë në këmbim të parave “cash”, të cilat më pas do të pastroheshin jashtë vendit përmes bizneseve ku qarkullojnë shumë para, si kompanitë e ndërtimit dhe një sërë llogarish biznesi ndërkombëtar.
Pasi paratë “cash” të pastroheshin, rrjeti do të siguronte që vlera e tij t’i transferohej klientit fillestar, potencialisht si para fizike ose si aktive të tjera si aksionet.
Megjithatë, disa individë të sanksionuar mendohet se përdorin sistemin për të investuar në prona në Mbretërinë e Bashkuar dhe mallra të shtrenjta, teksa rrjetet siguronin që burimi origjinal i fondeve të ishte i maskuar.
Rrjetet operojnë në të gjithë Rusinë, Lindjen e Mesme dhe pjesë të mëdha të Perëndimit.
Në tetor të vitit 2021, tre të dyshuar u arrestuan pasi u përpoqën të pastronin rreth 60,000 paund në kartëmonedha të përdorura në Jersey.
Dëshmitë nga telefonat celularë të sekuestruar, dokumentacioni, faturat dhe listat zbuluan më vonë përfshirjen e tyre në nënqiranë e pronave në Mbretërinë e Bashkuar të paguara me para në dorë nga trafiku i drogës ose prostitucioni.
Bandat në sistem përdorin kriptomonedhën e tyre të kërkuar rishtazi për të blerë drogë dhe armë zjarri, shpesh nga vendet e Amerikës së Jugut.
Nga fundi i vitit 2022 deri në verën e 2023, shteti rus përdori rrjetin SMART për të financuar operacionet e spiunazhit rus.
Thuhet gjithashtu se Grupi TGR ishte i përfshirë në transferimin e fondeve nga rrjeti televiziv i kontrolluar nga shteti RT (Russia Today), te gazetarët rusishtfolës me bazë në Mbretërinë e Bashkuar.
Deri më tani, të paktën 84 persona janë arrestuar si rezultat i hetimeve të koordinuara nga NCA, ku të paktën 70 në Mbretërinë e Bashkuar dhe 20 milionë paund janë të sekuestruar deri më tani.
Megjithatë, me Saiedi që mendohet të ketë transferuar të paktën 15 milionë paund, shuma e vërtetë e parave të përfshira mendohet të jetë shumë më e madhe.
Si rezultat, disa individë janë sanksionuar, arrestuar, ose goditur me të dyja masat.
Zhdanova u sanksionua nga SHBA vitin e kaluar dhe aktualisht ndodhet në paraburgim në Francë. Vendndodhja e Rossit aktualisht nuk dihet.
Rob Jones, drejtori i operacioneve të përgjithshme në NCA, tha: “Operacioni Destabilize është operacioni më i rëndësishëm i pastrimit të parave që NCA ka ndërmarrë në 10 vjet. Ai synon, sulmoi dhe minoi ndjeshëm një lavanderi që bashkon paratë e krimit dhe kriptovalutat që lejon transferimin e paprecedentë të vlerës ndërkombëtarisht midis grupeve të krimit.
Ai shtoi: “Pothuajse gjithçka e keqe që mund të gjesh në lidhje me krimin e organizuar është mbështetur nga kjo platformë”.
Dan Jarvis, ministri i sigurisë, tha: “Financat e paligjshme shkaktojnë dëme të mëdha në mbarë botën dhe ky operacion i madh global shënon një hap të rëndësishëm kundër krimit ekonomik.
“E udhëhequr nga Agjencia Kombëtare e Krimit që punon me Forcën Kufitare, Operacioni Destabilize ka ekspozuar kleptokratë rusë, bandat e drogës dhe kriminelët kibernetikë, të cilët të gjithë mbështeteshin në rrjedhën e parave të pista.
“Mbretëria e Bashkuar dhe aleatët e saj do të vazhdojnë të punojnë së bashku për të goditur financat e paligjshme dhe kriminalitetin që mundëson”.
