Amerikanët do të shkojnë nesër tek kutitë e votimit për të zgjedhur presidentin e tyre të ardhshëm. Zgjedhjet fillimisht ishin një ripërballje e vitit 2020, por ato u përmbysën në korrik kur Presidenti Joe Biden mbylli fushatën e tij dhe mbshteti zëvendëspresidenten Kamala Harris. Pyetja kryesore tani është: A do të ketë Amerika presidenten e saj të parë grua apo një mandat të dytë të Donald Trump?
Kush po udhëheq në sondazhet kombëtare?
Harris pati një epërsi të vogël ndaj Trump në mesataret kombëtare të sondazheve që kur ajo hyri në garë në fund të korrikut, por më pas mbeti papa, siç tregohet në grafikun më poshtë me shifrat e fundit të rrumbullakosura në numrin e plotë më të afërt. Harris pa një rritje në numrat e saj në javët e para të fushatës së saj, duke krijuar një epërsi prej afro 4% në fund të gushtit.
Sondazhet ishin relativisht të qëndrueshme edhe në shtator dhe në fillim të tetorit, por ato janë shtrënguar në dy javët e fundit, siç tregohet në grafikun e mëposhtëm, me linjat e trendit që tregojnë mesataret dhe pikat për rezultatet individuale të sondazheve për secilin kandidat.
Teksa sondazhet kombëtare janë një udhëzues i dobishëm se sa popullor është një kandidat në të gjithë vendin, ato nuk janë mënyra më e mirë për të parashikuar rezultatin e zgjedhjeve. Kjo për shkak se SHBA përdor një sistem me kolegj zgjedhor, në të cilin çdo shteti i jepet një numër votash afërsisht në përputhje me madhësinë e popullsisë së tij. Një total prej 538 votash të kolegjit zgjedhor janë në dispozicion, kështu që një kandidat duhet të arrijë 270 për të fituar.
Ka 50 shtete në SHBA, por për shkak se shumica e tyre pothuajse gjithmonë votojnë për të njëjtën parti, në realitet ka vetëm një pjesë të vogël ku të dy kandidatët kanë shanse për të fituar. Këto janë vendet ku zgjedhjet do të fitohen dhe do të humbasin dhe njihen si shtete të fushëbetejës ose “shtete të lëkundur”.
Kush po fiton në sondazhet në “shtetet e lëkundur”?
Për momentin, epërsia në “shtetet e lëkundur” është aq e vogël sa është e pamundur të dihet se kush është me të vërtetë përpara duke parë mesataret e sondazheve.
Sondazhet janë krijuar për të shpjeguar gjerësisht se si ndihet publiku për një kandidat ose një çështje, jo për të parashikuar rezultatin e një zgjedhjeje aq më tepër kur të dhënat janë më pak se 1%.
Është gjithashtu e rëndësishme të mbani mend se sondazhet individuale të përdorura për të krijuar këto mesatare kanë një diferencë gabimi prej rreth 3% deri në 4%, kështu që secili kandidat mund të jetë më mirë ose më keq sesa sugjerojnë numrat aktualisht.
Nëse shikoni tendencat që kur Harris u bashkua me garën, ai nxjerr në pah disa dallime midis shteteve. Në Arizona, Xhorxhia, Nevada dhe Karolina e Veriut, drejtimi ka ndryshuar disa herë që nga fillimi i gushtit, por Trump ka një epërsi të vogël në të gjitha për momentin.
Në tre shtetet e tjera – Michigan, Pensilvani dhe Wisconsin – Harris kishte udhëhequr që nga fillimi i gushtit, ndonjëherë me 2-3%, por sondazhet janë shtrënguar ndjeshëm dhe Trump tani ka një epërsi shumë të vogël në Pensilvani.
Të tre këto shtete kishin qenë bastione demokratike përpara se Trump t’i kthente të kuqe në rrugën e tij për të fituar presidencën në 2016. Biden i rimori ato në 2020 dhe nëse Harris mund të bëjë të njëjtën gjë, atëherë ajo do të jetë në rrugën e duhur për të fituar zgjedhjet.
Një shenjë se si ka ndryshuar gara që kur Harris u bë kandidate demokrate, në ditën që Biden u largua nga gara, ai ishte pas Trumpit me gati 5% mesatarisht në 7 shtetet e skuadrës.
Në Pensilvani, Biden ishte prapa me gati 4.5% kur u largua, siç tregon grafiku më poshtë. Është një shtet kyç për të dyja fushatat pasi ka numrin më të madh të votave elektorale nga të shtatë dhe për këtë arsye fitimi e bën më të lehtë arritjen e 270 votave të nevojshme. /BBC/