Nga Boldnews.al
Rreth një javë më parë, media ndërkombëtar “Bloomberg” raportoi një shqetësim të organizatave ambjentaliste, të cilat kishin pikasur se, një ngarkesë prej 800 tonë mbetje të dala nga shkrirja e metaleve në furrat me hark elektrik, të konsideruara si “të rrezikshme”, kishte dalë nga Porti i Durrësit, me destinacion Tajvanin.
Kjo ngarkesë pritej të mbërrinte në datë 20 gusht 2024, por autoritetet tajvaneze, pas alarmit të ngritur, refuzuan ta pranojnë këtë ngarkesë.
Më tej, në median shqiptare u raportua se një ngarkesë e ngjashme, e nisur nga Porti i Dujrrësit dhe mbërritur në Kinë, në prill të këtij viti, ishte bllokuar nga autoritetet e Pekinit dhe kanë vendosur që kontenierët të rikthehen sërish në pikën e nisjes (Shqipëri).
Megjithëse ky rast përbënte një shqetësim ndërkombëtar, autoritetet shqiptare qëndruan “memece” për ditë të tëra.
Reagimet e para erdhën vetëm duke nisur nga pasditja e të Martës (20 Gusht 2024). Por, edhe këto njoftime sqaruese përmbajnë gjysmë të vërteta, të cilat shtojnë më shumë kakofoninë dhe tregojnë se strukturat qeveritare shqiptare duket se kanë një problem shumë të madh me këtë histori.
Pa marrë përsipër vërtetësinë e plotë të informacioneve, “Boldnews.al” ka vizatuar një trekëndësh të përfshirë në këtë histori, të paktën sipas raportimeve mediatike të deritanishme.
Ngarkesa me mbetje metalore është prodhuar nga shoqëria “Kurum” që operon në zonën e ish-Metalurgjikut të Elbasanit. “Kurum” ia ka shitur shoqërisë shqiptare “Sokolaj” dhe kjo e fundit, nëpërmjet kontenierëve të kompanisë ndërkombëtare “MAERSK” e ka nisur për eksport drejt Tajlandës.
Nisur nga ky “trekëndësh”, do të shohin se si gjysmë-të vërtetat po tentojnë të mjegullojnë sa më shumë skandalin.
E para që reagoi me gjysëm zëri për këtë histori është Ministria e Mjedisit. Në prononcim për një media shqiptare, kjo ministri u shpreh:
“Vëllimet e mallrave të cilat dyshohen se përmbajnë mbetje të dala nga procesi teknologjik i realizuar nga kompani ndërkombëtare që operojnë pranë kompleksit metalurgjik në Elbasan, janë ngarkuar në njësi kontejnerike pranë Terminalit të Mallrave Rifuxhio në Durrës, i cili operohet nga kompania koncesionare gjermane EMS”, deklaroi Ministria e Mjedisit, duke iu referuar kompanisë turke “Kurum”.
Por, ky pretendim i Ministrisë së Mjedisit u hodh poshtë nga kompania “Kurum”. Në një deklaratë për median, të shpërndarë mesditën e 21 Gushtit, shoqëria, pasi sqaron procedurat e licensimit të mbetjeve të prodhuara nga aktiviteti i saj, thekson edhe se:
“Kurum International asnjëherë nuk ka eksportuar mbetje të rrezikshme, ndaj edhe në këtë rast kjo ngarkese për të cilën bëhet fjalë nuk është eksportuar nga Kurum International. Ky fakt është lehtësisht i verifikueshëm pranë institucioneve përkatëse, Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave dhe porteve shqiptare”.
Në deklaratën e saj, “Kurum” mohon “eksportin e mbetjeve të rrezikshme”, por ajo nuk thotë asgjë për shitjen e këtij produkti. Pra, “Kurum” thotë se nuk e ka eksportuar, por nuk thotë asgjë nëse ai produkt i nisur drejt Tajlandës është prodhuar në furrat e tij.
Në vijim, radha për të dhënë një sqarim “gjysëm të vërtetë” i takoi Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave. Institucioni i drejtuar nga Gent Gazheli shpërndau një njoftim për media mesditën e së Mërkurës, ku theksonte se:
“Rasti i cituar nga media nuk është eksport nga Shqipëria, por një tranzit ndërkombëtar i produktit koncentrat zinku nga Kosova. Pra, produkti është koncentrat zinku me origjinë nga Kosova me firmë dërguese/eksportuese Apelbaum shpk me adresë Rr. Fehmi Agani, Prishtinë/Kosovë; Firma pritëse/importuese është ACHRO AG me bazë në Steinhausen Sëitzerland.
Firma zvicerane ACHRO AG është urdhëruese sipas BILL OF LOADING (B/L) e kompanisë detare MAERSK për transportin e këtij produkti (LOË GRADE ZINC CONCENTRATE) me destinacion firmën pritëse GUANGXI LOGISTICS INDUSTRY INTERNATIONAL TRADE CO. LTD, NANNING, China”, deklaron autoriteti doganor.
Në njoftimin e Doganave bie në sy që i referohet “eksportit në Kinë”, një ngjarje që raportohet se ka ndodhur në Prill të vitit 2024. Ndërkohë, sqarimi i Gazhelit nuk jep asnjë të dhënë mbi dyshimet për transport mbetjesh të rrezikshme me pikënisje Portin e Durrësit dhe destinacion Tajlandën.
Pra, me një njoftim gjysëm të vërtetë, Gazheli i Doganave më shumë e inkriminon pozitën e tij dhe të institucionit se sa jep përgjigje shteruese për skandalin.
Ndërkohë, deri në publikimin e këtij shkrimi, nuk ka ende asnjë reagim publik nga shoqëria “Sokolaj” shpk, për të cilën raportohet se është ajo që ka eksportuar ngarkesën me kontenierë nga Durrësi e me destinacion Tajlandën.
Shoqëria “Sokolaj” shpk rezulton të ketë raporte të hershme me kompaninë “Kurum” dhe prej vitesh merr prodhime të furrave të kompanisë turke për eksport në vende të ndryshme të botës.