Nga Gjeneral Piro Ahmetaj
Ndërsa kanë mbetur 90 ditë, establishmenti politik, mediatik dhe opinioni publik jo vetëm në Sh.BA por edhe në kryeqytetet e BE, NATO-s, Kiev, Moskë, Pekin, etj mbeten të fokusuara nga zgjedhjet në USA.
Nga njëra anë, në garë për herë të dytë është rikthyer fuqishëm bizmesmeni Donald Trump, i cili edhe mbasi “Zoti e shpëtoi nga atentati me armë zjarri”, ka konfirmuar se: “të gjitha akuzat politike dhe gjyqësore ndaj tij do të gjykohen dhe marrin përgjigjen e merituar nga qytetarët Amerikanë në 5 Nëndor 2024”.
Nga pala tjetër, llogaritë e demokratëve duke konfirmuar z. Jeo Biden për presidencë-2, rezultuan drejt një fitore të sigurt për Trump. Prandaj, për ta rikuperuar është pothuajse e konfirmuar që zv/presidentja Kamala Harris, në 3 muajt në vijim do të përballet me fuqinë e sloganit të Trump-2: “për një Amerikë edhe më të madhe/vitale si dhe Amerikanët të parët”, por edhe me performancën si zv/Presidente në 4 vitet e fundit.
Që në fillim të herës, me duhet ta nënvizoj se kjo analizë nuk është gjithësesi “për të rikonfirmuar simpatinë personale”, por të paraqes një “food for thought”, ose përmbledhje strategjike rreth “Platformës -Trump-2ʺ, zhvilluar nga Fondacioni Heritage, një ʺthink tankʺ Republikan Amerikan në DC, i cili edhe pse “i pavarur”, njihet për qasjet konservatore si dhe lidhjet me ish-Presidentin Trump.
Më konkretisht, Projekt-Platforma 2025 (920 faqe), përmban: “një axhendë qeverisëse, jo vetëm nga janari i 2025, por për të ardhmen e USA”. Ndërsa edhe vetë hartuesit e Platformës, konfirmojnë se synimi kryesor i Trump-2025, është promovimi i një pakete politikash të djathta për të çliruar USA nga kapja e mekanizmave të shtetit, pra nga interesat e aktorëve të nënëdheshëm (pa votuar), burokracia me kollare demokratike, korrupsioni, philanthropistët, etj. Me fjalë të tjera për ta ç’bunkerizuar, ç’burokratizuar, reformuar, modernizuar dhe forcuar pushtetin ekzekutiv, ose qeverinë federale të Sh.BA duke e “ri-kthyer përsëri Amerikën në një superfuqi të pamposhtur dhe pakonkurueshme edhe për shekujt që vijnë”.
Ndërsa New York Times e konsideron: “një projekt radikal të politikës konservatore”, CNN paralajmëron se autorët, rreth 140 personalitete që kanë shërbyer edhe në administratën Trump-1: “pritet të marrin pozicione kyce edhe në administratën e Trump-2”. Gjithësesi z. Trump e ka mohuar të ketë lidhje të drejtpërdrejta me këtë projekt. Kështu në 5 korrik 2024, në platformën e tij Truth (e vërteta) ka konfirmuar: “Unë nuk di asgjë për Projektin 2025, nuk e kam as idenë kush qëndron mbas tij”.
Në kapacitetin e ekspertit të Sigurisë Kombëtare, Rajonit dhe NATO-s si dhe nga konsultimet me kolegë/miq në Washington, në vijim po paraqes një përmbledhje të ideve thelbësore, ose rreth “4 kollonave të projektit ose Platformës Trump – 2025”:
Kollona nr 1: ri-vendosjen e familjes amerikane dhe rikthimin te vlerat konservatore të Ronald Regan si qendër e gravitetit të Plaftormes Trump-2, për ta bërë ameriken “great again/përsëri të madhe ndërsa Amerikën superfuqi të pakonkurrueshme edhe për shekujt në vijim”; centralizimin dhe modernizimin e shtetit administrativ; mbrojtjen e sovranitetit dhe kufijve të kombit; garantimin e të drejtave individuale të dhëna nga Zoti. Në parathënie presidenti i Fondacionit Republikan Kevin Roberts ka ngritur alarmin: “ka ndodhur një marshim i gjatë i marksizmit kulturor nëpër institucionet e ShBA. Qeveria federale është kthyer në një gjigand të armatosur kundër qytetarëve amerikanë dhe vlerave konservatore, ndërsa liria e qytetarit dhe të drejtat e njeriut gjenden të kërcënuara/ rrethuara si kurrë më parë”
Edhe pse jo vetëm në dukje “një platformë radikale por me vullnetin dhe parakushtin për konsensus sa më të gjerë për t‘i bashkuar Amerikanet”. Kështu, Paul Dans, ndër kontribuesit e projektit thekson: “përgatitje sistematike për të formuar një armatë/ushtri të re të konservatorëve, të gatshëm për tu përballur me shtetin e kapur nga rrenjët (deep state), pra nga fuqia e interesave të nënëdheshme e aktorëve te pa-votuar, korrupsioni, burokratët, etj. Kjo korespondon edhe me retorikën e fortë të Trump-it, po e citoj: “do të pushojë nga puna prokurorët marksistë që po shkatërrojnë Amerikën” dhe “do të zhdukë nga rrënjët deep state”, si dhe emërimin e “një prokurori special për të ndjekur dhe ndëshkuar politikanët dhe pushtetarët e lartë (përfshi presidentin) më të pa-aftë dhe më të korruptuar në historinë e ShBA-ve”!
Nga ana tjetër, projekti rekomandon orientimin e qeverisë dhe shoqërisë amerikane drejt vlerave kristiane si dhe balancave konservatore. Për të arritur këtë synim, Russell Vought, një nga drejtuesit e projektit, sugjeron për të futur parimet e nacionalizmit kristian në qeveri dhe jetën publike, nëse/mbasi Trump të fitoje mandatin e dytë. Po kështu kandidati presidencial Trump u tha anëtarëve të një organizate të krishterë të premten e kaluar ne Florida se:“nëse votojnë për Të në nëntor, për katër vjet nuk do të duhet të votojnë më”, deklaratë shumë e fortë që edhe pse të gjithë e kuptojnë …, mbetet ende e pa komentuar nga shtabi i Trump ?!
Kollona nr 2, zgjerimi domethënës i kompetencave, ose forcimi i fuqisë vendimarrëse të presidentit të ShBA si dhe rritje e kontrollit të shtepisë së bardhë mbi departamentet e qeverisjes federale. Kështu kujtojme se, Trump-1, që në 2019 mendonte se neni i dytë i Kushtetutës së ShBA-ve i jepte Atij “të drejtën për të bërë gjithçka ekzekutive si president”. Ndërsa po kështu, drejtori i Heritage, Kevin Roberts argumenton se: “Nocioni i agjencive të pavarura federale që nuk i përgjigjen presidentit cenon vetë themelin e Republikës së ShBA-ve”. Prandaj, Platforma Trump-2 sugjeron vendosjen e shumicës së departamenteve të qeverisë federale nën kontrollin e drejtpërdrejtë të Presidentit: “duke eliminuar pavarësinë dhe burokracinë e këtyre institucioneve”. Me konkretisht, propozon marrjen nën kontrollin e Presidentit të Departamentit të Drejtësisë (DOJ), Byrosë Federale të Hetimit (FBI), Departamentit të Tregtisë (DC), Komisionit Federal të Komunikimeve (FCC), Komisionit Federal të Tregtisë (FTC); si dhe transformimin e Departamentit të Sigurisë Kombëtare (DHS), etj.
Projekti bazohet në një politikë edhe më të rreptë (përveç murit me beton-diçital) të kontrollit të kufijve nga emigracioni paligjshëm në SHBA. Ai rekomandon arrestimin dhe dëbimin e emigrantëve pa dokumente që jetojnë në SHBA, si dhe propozon edhe përdorimin e ushtrisë për zbatimin e ligjit. Stephen Miller, arkitekt i njohur i politikës së Trump për imigracionin, që mendohet te marrë një post të lartë në një administratë e Trump-2, konfirmon se Projekti përfshin: “ndalimin dhe largimin e shkelësve të emigracionit në ShBA.”
Në këndvështrimin e këtij Projekti, Departamenti i Drejtësisë (DOJ) është: “një burokraci e fryrë me një bërthamë kritike të personelit që orientohet nga një axhendë radikale liberale/majtiste” dhe që ka “humbur besimin” e popullit amerikan. Prandaj, ajo duhet të reformohet tërësisht nën mbikëqyrjen e Shtëpisë së Bardhë. Po ashtu, Drejtori i Byrosë Federale të Hetimit (FBI) duhet të jetë përgjegjës para Presidentit. Projekti 2025 pranon se dënimi me vdekje është një çështje e ndjeshme popullore dhe angazhohet për t’u marrë seriozoisht me promovimin e këtij ligji … përfshi për krime të urryera si pedofilinë, i cili do të lihet në kompetencë të shteteve të veçanta të SHBA.
Projekti rekomandon reforme radikale të Departamentit të Shtetit: “të gjithë punonjësit në role drejtuese ne DASh duhet të shkarkohen deri në fund të 20 janarit 2025”! Kiron Skinner, e cila ka shkruar kapitullin e DASh të Projektit (ajo ka drejtuar për rreth 1-vit zyrën e planifikimit të politikave të DASh gjatë administratës Trump1), e konsideron shumicën e punonjësve të DASh shumë të majtë dhe rekomandon që ata të zëvendësohen nga ata që janë më besnikë ndaj një presidenti konservator. Pra projekti “i pavarura”, përputhet me planet e Trump për të pushuar nga puna mijra qeveritarë duke rikthyer “Programin F”, që Trump e vendosi në urdhër ekzekutiv të tetorit 2020 dhe Biden e anuloi në Janar 2021.
Kollona nr 2, reformë domethënëse ekonomike. Projekti, si edhe biznesmeni Trump, mbetet kritik ndaj Rezervës Federale dhe propozon shfuqizimin të tij. Projekti parashikon si zgjidhje radikale: “kalimin nga taksë mbi të ardhurat në një taksë konsumi, siç është taksa kombëtare mbi shitjet”.
Po ashtu rekomandon thjeshtimin e taksave mbi të ardhurat individuale në dy normat tatimore të sheshta nga: “15% mbi të ardhurat deri në bazën e pagave të sigurimeve shoqërore dhe 30% të ardhurat mbi të. Të ulë normën e taksës se korporatave nga 21% në 18%, duke e quajtur atë “taksën më të dëmshme” për vendin, reduktimin e normës së fitimeve kapitale në 15% nga niveli asktual/2024-ës prej 20%, për bizneset me fitim të lartë, ndërsa me krenari kujton që Trump-1, e uli normën nga 35% në 21%”.
Kollona nr 3, Arsimimi, Shëndetësia, mbrojtja klimaterike, media, etj. Shkrirja e Departamentit të Arsimit (DoE), programet e të cilit ose do të transferohen në agjenci të tjera ose do të ndërpriten. Arsimi do t’u lihet kompetencë e 52 Qeverive/shteteve të SHBA për të përzgjedhur programet dhe standardet federale, ndërsa kërkimi shkencor do ti nënshtrohet një reforme të gjithëanshme për të dominuar edhe mijëvjeçarët në vijim.
Instituti Kombëtar i Shëndetit (NIH) do të reformohet sipas parimeve konservatore. Projekti kërkon të shkurtojë ndjeshëm fondet për “Medicare dhe Medicaid”. Ai propozon që pornografia të quhet krim, heqjen e mbrojtjeve ligjore kundër diskriminimit bazuar në orientimin seksual dhe identitetin gjinor si dhe mbylljen e programeve të diversitetit, barazisë dhe përfshirjes (DEI) duke detyruar Departamentin e Drejtesisë të ndjekë penalisht “racizmin kundër të bardhëve”, etj.
Departamenti i Shëndetësisë dhe Shërbimeve Njerëzore (HHS): “do të shndërrohet në Departamentin e Jetës”. Në vitin 2022, në çështjen Dobbs kundër Organizatës së Shëndetit të Grave, Gjykata e Lartë vendosi që Kushtetuta nuk i jep të drejtën abortit, duke j’ua lënë shteteve të krijojnë legjislacionin. Mbi këtë bazë, Projekti inkurajon presidentin e ardhshëm “të miratojë mbrojtje më të fuqishme për lindjet e reja”, megjithëse as nuk promovon ndalimin absolut të abortit, por parandalimin e shtatzënisë në adoleshencë.
Projekti këshillon se në rast fitore presidenti republican, Trump-2 të shkojë më tej sesa thjesht të anullojë urdhrat ekzekutivë të Presidentit Biden për ndryshimet klimaterike. Ai propozon braktisjen e strategjive, përfshirë shfuqizimin e ligjeve të Agjencisë për Mbrojtjen e Mjedisit (EPA) dhe Administratës Kombëtare Oqeanike dhe Atmosferike (NOAA), të cilat i konsideron: “nxitësit kryesorë të industrisë së alarmit të ndryshimeve klimatike.”
Projekti Trump-2 akuzon rrjetet sociale, Facebook, Instagram, Twitter dhe TikTok, se rrezikojnë shëndetin mendor dhe lidhjet sociale të të rinjve amerikanë duke krijuar një formë varësie: “Politika federale nuk mund të lejojë vazhdimin e tyre”, të cilat jane po ashtu “si makineri/armë dezinformimi si dhe spiunazhi kundër sigurisë si dhe interesave kombëtare amerikane”.
Kollona nr 4: Të gjitha vendimet që lidhen me politikën e jashtme duhet t’u japin përparësi Nr.1 interesave kombëtare “America First”, e thënë më qartë: “Amerika një superfuqi e pakonkurueshme si dhe interesat e amerikanëve të pacënueshme”. Transformimi i Pentagonit dhe institucioneve kryesore të sigurisë për të reduktuar burokracinë dhe rritur fuqinë/aftësitë ushtarake të Sh.BA në mbrojtjen e sovranitetit dhe interesave Amerikane. Programet e modernizimit të forcës/fuqisë hapësinore, kibernetike, inteligjencës artificiale do j’u alokohen triliona €, duke e bërë kështu USA shumë shekuj përpara të gjithë të tjerëve.
Ristrukturimi thelbësor dhe uljen e shpenzimeve administrative/burokratike të UN. Ndërsa përtej gjysëm konteksteve: “një SHBA e pakonkurueshme, një NATO dhe BE më e fortë, një botë edhe më e sigurt, mbeten qasja e fortë e projektit Trump-1/2”. Por është pranuar, që falë edhe kërcënimit të Tij të shumëpërfolur: “vendet që nuk respektojnë këto kuota (2%) nuk do të mbrohen nga NATO”, nga më pak se 5 sot 23 vende anëtare (2017) kanë rritur shpenzimet ushtarake në 2% të GDP (2024), dhe po ashtu BE mbi 500 milard € shpenzimet për mbrojtjen. Nga ana tjetër, ka përsëritur publikisht se: “nëse do isha President (pra jo Biden), Putini që e njeh mirë vendosmërinë time, nuk do kishte ndërmarrë këtë marrëzi në 02/2022”, ndërsa garanton se: “Trump-2 do ta mbyllë për 24 orë luftën e ndaj Ukrainës…”!
Kështu “zgjidhje të forta ka” edhe për ndalimin e përshallëzimit të konfliktit në lindjen e mesme, përballjen e Izraelit me Shtetet dhe Organizatat Terroriste (Hamasin, Hezbullah) ndërsa sa për paqen në Ballkan, do të “imponohet” nga zbatimi i marrëveshjes së nënëshkruar në dhomën ovale, midis Serbisë dhe Kosovës në kohën e administratës Trump-1 (shtator 2020).
Kiron Skinner, e cila ka shkrua kapitullin e Departamentit të Shtetit e konsideron Kinën një kërcënim serioz per USA dhe është kritik ndaj çdo marrëveshje pajtuese me të. Projekti shpreh gjithashtu shqetësim për vjedhjen kineze të pronësisë intelektuale dhe akuzon “Big-Tech” se veprojnë në emër të PKK për të minuar SHBA-në. Do inkurajohet evitimi i investimeve kineze në SHBA dhe kompanitë që kërkojnë të investojnë në sektorë të ndjeshëm në Kinë do të përballen me kufizime deri te revokimi lejes.
Në përmbledhje, përtej zhurmës elektorale rreth Platformës konservatore/Trump/2:“nese ka apo s’ka lidhje me Trump me këtë fondacion”, mund të themi me siguri: “ky projekt si dhe kjo analizë janë bazuar në supozimin që Trump fiton zgjedhjet e 5 Nëndorit 2024” !
Në shtesë, për të mbetur i ndershëm me lexuesin dhe mijëra ndjekësit (përfshi respektin ndaj kritikëve), mund të konfirmoj se edhe si autori kësaj analize, megjithë përpjekjen e sforcuar për ta parë si i paanshem këtë Platformë (Trump-2) (kujtoj se kam patur privilegjin të jem pjesëmarrës në ceremoninë e presidentit Trump-1, Janar 2017), nuk mund të mohoj konsideratën e lartë për qasjen e fortë konservatore, kurajon shtetare, vendosmërinë shembullore të Presidentit Trump-1 si dhe shpresën se Trump-2 do t’ja dalë jo vetëm për USA, në përballjen me shtetin e kapur nga establishmenti i nënëdheshëm (pa-votuar), interestat e philanthopistëve, korrupsioni, demokracia burokratike, etj.
Përtej analizës në tërësi, po paraqes edhe “tre mesazhe strategjike” që mund të nxjerrim nga Projekti-Trump/2, në raport me Rajonin, Kosovën, interesat kombëtare si dhe ardhmërinë Euroatlantike të RSh:
Së pari, duke përsëritur mirënjohjen për mbështetjen vendimtare që ShBA i ka dhënë kombit për: “njohjen e pavarësisë 112 vjet më parë; çlirimin e Kosovës para 25 vitesh; anëtarësimin e RSh në NATO në 2009, etj”, po ashtu do të mbetet e skalitura në memorjen e historis sonë kombëtare edhe “Marrevëshja Trump – 2020” nënshkruar nga dy vendet sovrane (Kosovë-Serbi) në dhomën ovale, pra nën përkujdesjen personale të Presidentit Trump-1: “pakete me investime strategjike, autostrada e paqes Beograd-Prishtinë; Port rajonal në ujërat e thella të adriatikut si dhe “qershia mbi torte”, njohja nga Izraeli e Kosovës, etj”. Thënë këto, mbetem besimplotë që kjo marrëveshje deri te njohja e Kosovës edhe nga Serbia, do të “imponohet edhe nga Trump-2”, përkundër riciklimit të oshilacioneve të Millosheviçit dhe të tjerë mëndjendryshkur jo vetëm në Beograd.
Së dyti, përveç regjimit të E.Hoxhes, që për 45 vjet paturpësisht e trajtonte USA si: “xhelat botëror dhe armikun e Shqiptarëve”, shpresoj se si në 33 vitet që lamë, edhe gjatë Trump-2 ose znj.Harris, do të dështojnë me turp bollshevikët e moderuar në Tiranë, që nga fuqia e mbipushtetit, fotot me Presidentët, vizitat e personaliteteve, stërvitjet e USA/NATO-s, mbështetjen/projektet ekonomike, luftën për vulën e opozitës zyrtare, etj, t’jua shesin shqiptarëve si mbështetje partiake nga ShBA. E kunderta është e vertetë, të gjithë presidëntet e USA (përfshi Trump) në 112 vjet: “kanë qenë dhe mbeten vetëm me Shqiptarët, si dhe me interesat gjeopolitike të USA në rajon dhe mesdhe”.
Së treti, konsideruar kontekstin e projektit Trump-2, besoj edhe më fort se edhe Shqipëria ka domosdosmëri jetike që pas 80 vjetesh, ti ri-kthehet modelit të djathtës konservatore së Mit’hat Bej Frashërit, ku: “Familja, Atdheu, Zoti, Liria, Vota, Prona, Tregu, dinjiteti, Interesat Kombëtare, balancat demokratike të pushteteve si dhe orientimi në vlerat Euroatlantike”.
Po ashtu, mbetem shpresëplotë se përtej patronazhistëve të pushtetit apo dhe kamikazëve për vulën/listën e opozitës fasadë, shqiptarët do të ri-bashkohen rreth misionit fisnik të 1991: “për Shqipërinë Demokratike si USA dhe gjithë Europa”, edhe për inat të politikanëve zullumqarë, shtetarëve kusarë, philanthopistët globale dhe sekserëve të gjithëpusht-eteve që 33 vitet e fundit kanë pushtuar të djathtën dhe sundojnë me “kollare demokratike” kombin tonë të bekuar.