Nga Boldnews.al
Privatizimi skandaloz i aksioneve të shoqërisë publike “Buka” sha dhe tjetërsimi i truallit mijëra metra katrorë në favor të biznesmenit Lirim Fezollari, përfshin në një rol të dorës së parë kryebashkiakun e Tiranës, Erion Veliaj.
Disa dokumenta të siguruara nga “Boldnews.al” tregojnë se Veliaj i ka dhënë Fezollarit leje për ndërtimin e një qendre tregtare në zonën e “5 Majit” në Tiranë, ndërkohë që çështja e pronësisë së truallit ishte objekt shqyrtimi në gjykatat shqiptare.
Veliaj nuk ka pritur vendimin përfundimtar të formës së prerë. Ai ka miratuar lejen, pavarësisht se trashëgimtarët e familjes Myderizi kishin fituar të drejtën e pronësisë mbi trojet e ish-ndërmarrjes publike, “Buka” sha.
Rasti i privatizimit të “Buka” është nën hetim nga Struktura e Posaçme Anti-Korrupsion (SPAK).
Prokurorët dyshojnë se të paktën dy ish-zyrtarë të lartë të qeverisë “Rama”, e konkretisht ish-ministri i Financave, Shkëlqim Cani dhe ish-zv.kryeministri Arben Ahmetaj, kanë shkelur ligjin me procedurat e privatizimit të aksioneve shtetërore të “Buka” sha dhe dorëzimi i tyre tek biznesmeni Lirim Fezollari.
Por, të dhënat e redaksisë dëshmojnë se edhe Veliaj nuk është më pak përgjegjës në skandalin që pasoi privatizimin e kompanisë publike.
Privatizimi i dyshimtë
Në vitin 2015, Ministria e Financave dhe ajo e Ekonomisë, ndërmorën procedurat për zhvillimin e ankandit, me synim shitjen e rreth 46 përqind të aksioneve në shoqërinë publike “Buka” sha.
Në atë kohë, biznesmeni Lirim Fezollari zotëronte rreth 40 përqind të kuotave dhe ishte kandidati potencial për blerjen e aksioneve shtetërore.
Procedura e ankandit u kundërshtuar në rrugë gjyqësore nga trashëgimtarët e familjes Myderizi, të cilëve u ishte njohur pronësia e mbi 6 mijë metra katrorë truall, ku më parë gjendej ish-furra elektrike e ndërmarrjes shtetërore “Buka” sha.
Në vitin 2017, Gjykata Administrative e Apelit u dha të drejtë trashëgimtarëve. Por, ndërkohë, Ministria e Ekonomisë, nën drejtimin e Ahmetaj, kishte përfunduar ankandin, duke kaluar aksionet shtetërore tek Fezollari, i cili në përfundim të operacionin financiar zotëronte mbi 86 përqind të kuotave.
Në një kohë të shkurtës pasi mori pronësinë e kuotave dhe, rrjedhimisht edhe kontrollin me asetet e “Buka” sha”, Lirim Fezollari ia shiti trojet një tjetër kompanie, “Tobacco Holding”, e zotëruar po prej tij.
Në vitin 2018, Ministria e Ekonomisë u detyrua të anulojë ankandin e shitjes së aksioneve të “Buka” sha. Sipas këtij vendimi të nënshkruar nga Ahmetaj, situata duhej të kthehej në gjendjen e mëparshme dhe Fezollari ishte i detyruar të rikthente aksionet, përfshirë edhe trojet e ish ndërmarrjes publike.
Pas këtij vendimi, me kërkesë të trashëgimtarëve, është lëshuar urdhëri i sekuestrimit të përmbaruesit gjyqësor, me qëllim mos-tjetërsimin e pronave.
Por trojet ishin tjetërsuar më herët dhe asnjë institucion shtetëror nuk u interesua të vendoste paligjshmërinë në vend. Në kushtet e pasivitetit institucional, biznesmeni Fezollari, nëpërmjet “Tobacco Holding”, aplikon për leje ndërtimi të një godine, ajo që sot njihet si “Qendra Tregtare Emerald Mall”, e ngritur në ish-truallin e “Buka” sha., në zonën e “5 Majit”, në Tiranë.
Roli i Veliajt në skandal
Shoqëria “Tobacco Holding Group” sh.p.k., duke pretenduar pronësinë e truallit, i është drejtuar Bashkisë Tiranë për të marrë leje zhvillimore ndërtimi.
Trashëgimtarët e truallit, pasi janë vënë në dijeni të këtij zhvillimi, i janë drejtuar me kërkesë Bashkisë Tiranë, duke i kërkuar kësaj të fundit të mos miratojë lejen e ndërtimit të kërkuar nga shoqëria “Tobacco Holding Group” sh.p.k, pasi cënon interesat e tyre të fituara me vendim gjyqësor të formës së prerë.
Me shkresën Nr. Prot, A-34893/1 datë 07.02.2018, Bashkia Tiranë ka refuzuar kërkesën e paditësve për mosmiratimin e lejes ndërtimore për shoqërinë “Tobacco Holding Group” sh.p.k, me arsyetimin se Bashkia Tiranë pezullon proçedurën e shqyrtimit të kërkesës për leje ndërtimi, vetëm nëse nga ana e ZVRPP Tiranë konfirmohet se prona nuk është e lirë për shkak të një vendimi gjyqësor.
Në këto rrethana, paditësit i janë drejtuar Gjykatës Adminsitrative të Shkallës së Parë Tiranë me padinë në gjykim duke kërkuar nga Bashkia Tiranë të mosmiratojë lejen e ndërtimit sipas kërkesës së shoqërisë “Tobacco Holding Group” shpk, si dhe duke kërkuar vendosjen e masës së sigurimit për pezullimin e proçedurës për dhënien e lejes së ndërtimit në pronën e pretenduar nga “Tobacco Holding Group” shpk.
Gjykata Administrative e Tiranës ka rrëzuar kërkesën e paditësve, në qershor të vitit 2018. Sipas atij vendimi, nga verifikimi i të dhënave të shoqërisë “Buka” sha nuk gjendet i reflektuar vendimi për anulimin e privatizimit dhe rikthimi i situatës së aksionerëve në gjendjen e mëparshme.
Për këtë arsye, përsa kohë nuk ka një reflektim të vendimi gjyqësor të Apelit Administrativ për aksionerët, në momentin e shqyrtimit të kërkesës për pezullimin e lejes së ndërtimit, rezulton që Tobacco Holding e Lirim Fezollarit ka të drejtat të kërkojë zhvillimin e pronës.
Trashëgimtarët Myderizi ankimojnë këtë vendim në Gjykatën Administrative të Apelit. Padia është dorëzuar brenda afateve dhe është pranuar për shqyrtim nga shkalla e dytë Administrative.
Por, ndërkohë që kjo çështje pritej të shqyrtohej në Apel, kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj, duket se e ka pasur me shumë nxitim.
Ai ka nënshkruar lejen e ndërtimit për Fezollarin, mbështetur në vendimin e gjykatës administrative të shkallës së parë Tiranë, një vendim i cili nuk ishte i formës së prerë.
Padia e trashëgimtarëve në Apelin Administrativ u mor në shqyrtim në maj të vitit 2021. Në atë kohë, leja e ndërtimi e Veliajt ishte zbardhur, madje edhe godina e Fezollarit kishte përfunduar ndërtimin.
Në këto kushte, Gjykata Administrative e Apelit konstatoi se padia e trashëgimtarëve për pezullimin e lejes së ndërtimit kishte mbetur pa objekt, pasi leja ishte miratuar dhe ndërtesa ishte përfunduar.
Të njëjtin qëndrim mbajti së fundmi edhe Gjykata e Lartë, e cila rrëzoi rekursin e trashëgimtarëve të truallit, pasi padia e tyre nuk mund të shqyrtohej, për shkak se kishte humbur aktualitetin, vetëm e vetëm për faktin se Erion Veliaj u tregua shumë bujar me Lirim Fezollarin, duke mos pritur përfundimin e shqyrtimit gjyqësor lidhur me lejen e ndërtimit.