“Daily Mail” në një artikull të sajin shkruan se kompania Pfizer i ka detyruar disa vende në zhvillim që të nënshkruajnë kontrata abuzive dhe të pandershme për furnizimin me vaksinat anti-Covid.
Raporti është publikuar nga Public Citizen dhe pjesë e tij janë vende si Shqipëria, Brazili, Kolumbia, Republika Dominikane dhe Peruja.
Në raport thuhet se Pfizer i ka detyruar këto vende që të pranojnë kushtet e saj, duke theksuar se kjo formë imponimi është një ‘bullizëm’.
Pfizer ka të drejtën që të bëjë qeveritë të heshtin në lidhje me kontratat e lidhura për furnizimin me vaksina, thuhet në artikullin e të përditshmes britanike.
Më tej, në raport thuhet se Pfizer ka të drejtë që të kontrollojë donacionet e vaksinave. Për shembull, nuk lejohet marrja e donacioneve të vaksinave të tjera pa miratimin e Pfizer.
Në kontratë, Pfizer i detyron këto qeveri që të paguajnë gjoba ose të përballen me padi në rast se shkelin ligjet e pronës intelektuale.
Më tej thuhet se në rast të shkeljeve të vërejtura, çështjet nuk do të shkojnë në gjykata publike, por do vendosen nga arbitrazhet private. Gjithmonë çështjet do të gjykohen në sekret të plotë.
Në rast se shtetet humbasin gjyqet ndaj Pfizer, bien dakord se Pfizer mund të sekuestrojë asetet publike të këtyre vendeve. Edhe në rast se nuk bëhen pagesat, Pfizer mund të konfiskojë asetet shtetërore, qofshin këto llogari bankare jashtë vendit apo aksione në kompani të ndryshme.
Por çfarë ndodh nëse ka mungesa të furnizimit me vaksina? Në kontrata thuhet se sërish Pfizer ka të drejtën të bëjë çdo rishikim sa i përket furnizimit me vaksina.
Në raport thuhet se Shqipëria e ka blerë një dozë vaksinë për 12 dollarë. Kurse Brazili e merr për 10 dollarë.
Pjesë nga artikulli i Daily Mail
“Pfizer – shpërndarësi i vaksinës më të përdorur në botë COVID -19 – është akuzuar se ka përdorur kontrollin e saj të madh mbi goditjet shpëtuese të jetës për të ‘ngacmuar’ qeveritë e kombeve në zhvillim në negociatat e blerjes.
Raporti bombë, i publikuar nga Public Citizen të martën, pretendon se kompania me bazë në New York City ka punuar për të heshtur qeveritë, ka kufizuar aksesin e kombeve në donacionet e vaksinave, ka detyruar qeveritë të paguajnë nëse përballen me padi për shkeljen e ligjeve të pronësisë intelektuale (IP), dhe për të konfiskuar pasuritë publike në rast të pagesave të humbura siç janë llogaritë e bankave të huaja.
Vendet përfshirë Shqipërinë, Brazilin, Kolumbinë, Kilin, Republikën Dominikane dhe Perunë iu nënshtruan këtyre kushteve për të blerë vaksinën.
Public Citizen raporton se vendet me të ardhura të larta, si SHBA, kanë ndihmuar Pfizer në këto taktika ngacmimi duke mbrojtur me vendosmëri IP -në e tyre dhe duke lejuar kompaninë të formojë një ‘monopol’.
Public Citizen mori nëntë kopje të paregjistruara të marrëveshjes së blerjes së Pfizer me tetë vende dhe Bashkimin Evropian.
Dokumentet zbuluan klauzola të panjohura më parë brenda kontratave që mund të dëmtojnë potencialisht kombet në zhvillim.
Një dispozitë në kontratën me Brazilin, për shembull, bëri që vendi i Amerikës së Jugut të heqë imunitetin sovran – i cili mbron kombin nga paditë – për të marrë vaksina, raporton Public Citizen.
Kontrata gjithashtu parandalon që Pfizer të penalizohet për dërgesat e vonuara.
Megjithatë, informacionet e pakta në lidhje me këto kontrata lejohen të bëhen publike.
Vendet, përfshirë SHBA, nuk lejohen të bëjnë ndonjë njoftim publik në lidhje me detajet e kontratës dhe çdo mosmarrëveshje e mundshme duhet të zgjidhet me arbitrazh privat.
Pfizer gjithashtu lejohet të kontrollojë dhe kufizojë dhurimet e vaksinave si pjesë e kontratës, zbulon Public Citizen.
Kombet që nënshkruajnë marrëveshje blerjeje me Pfizer mund të parandalohen nga marrja e donacioneve nga kombet e tjera, në mënyrë që dozat të blihen drejtpërdrejt prej tyre.
Nëse Brazili, për shembull, do të merrte një donacion të dozave të vaksinës COVID-19 nga një komb tjetër, Pfizer do të përfundonte kontratën dhe kombi do të duhej të paguante pjesën e mbetur të kontratës pa marrë asnjë nga dozat e mbetura.
