Disa nga vendburimet më të rëndësishme të naftës dhe gazit në vend rrezikohet të kalojnë në dorën e një kompanie fantazmë. Transatlantic Petroleum, kompania që ka me koncesion vendburimet e naftës në Cakran Mollaj, Ballsh-Hekal, Gorisht-Kocul dhe fushën e gazit në Delvinë njoftoi se ja ka shitur ato një firme të panjohur me emrin GBC Oil.
Shitja dyshohet se është një operacion përmes të cilit po synohet fshirja e borxheve dhjetëra milionë euro që Transatlantic ka ndaj shtetit shqiptar, përkatësisht Albpetrolit dhe Agjencisë Kombëtare të Burimeve Natyrore për shfrytëzimin e naftës. Nëse ajo do të finalizohet, atëherë ka thuajse zero shanse që Shqipëria të rikuperojë këto borxhe.
Historiku
Në vitin 2007, qeveria nënshkroi një marrëveshje koncesioni e cila kaloi disa vendburime të rëndësishme nafte dhe gazi tek një kompani kanadeze me emrin strim oil. Marrëveshja përfshinte vendburimin e naftës në Cakran-Mollaj, atë të Ballsh-Hekalit, vendburimin Gorisht-Koculit dhe fushën e Delvinës.
Por në vitin e 2014, Stream u ble tërësisht nga një kompani amerikane e quajtur Transatlantic Petroleum. Kompania e re, e cila zotërohet nga miliarderi amerikan Malon Mitchell, në fillim ishte entuziaste për investimet në Shqipëri. “Ne shohim potencial domethënës për rritje në Shqipëri dhe presim të rrisim vlerën e këtyre aseteve,”- deklaroi Mitchell pas blerjes së Stream.
Por vetëm pak ditë më parë, përmes një njoftimi të beftë Transatlantic njoftoi shitjen e të gjitha aseteve të saj në Shqipëri tek një kompani e panjohur me emrin GBC Oil. Sipas marrëveshjes kompania e re GBC oil ka marrë përsipër të paguajë 2.3 milionë euro borxhe tek një bankë private dhe 29.2 milionë euro të tjera borxhe që Transatlantic dhe para saj Stream kanë akumuluar ndaj shtetit shqiptar apo bankave të tjera.
Kompani fantazmë
Albpetrol dhe Agjencia Kombëtare e Burimeve natyrore pranojnë se kompania e re GBC Oil është një firmë fantazmë. Dyshimi është se përmes shitjes tek kjo firmë po synohet shmangia e borxheve prej 13 milionë euro që Transatlantic ka ndaj shtetit shqiptar.
Drejtuesit e Agjencisë Kombëtare të Burimeve Natyrore thonë se kontrata konçencionare është lënë evazive dhe nuk përcakton qartë nëse shteti mund të bllokojë transaksionin. Por ata bëjnë të ditur se kanë nisur ndërkohë procedurat për zgjidhjen e kontratës koncesionare për shkak se si Stream ashtu dhe Transatlantic nuk kanë përmbushur kushtet e saj.
Sipas këtyre burime, kjo është edhe shpresa më e mirë që shteti ka për ta shpallur të paligjshëm transaksionin, i cili nëse do të finalizohet plotësisht do e bënte të pamundur arkëtimin e 13 milionë eurove borxhe që koncesionari ka ndaj shtetit dhe dhjetëra milionë të tjerave ndaj palëve të treta, përfshirë bankat private.