“Zvicra është bërë një vend i ndyrë pikërisht për shkak të `Shippis` (kështu i quajnë me fyerje shqiptarët, v.j.) të tillë”. Dhe “ju do të duhej t`’ju kthenin nga keni ardhur, me një shqelm bythëve”
Shqipe Sylejmani ka organizuar një event kostumesh, por, për shkak se aty nuk duken vetëm kostumet zvicerane, ajo merr kritika.
Ajo qe gëzuar shumë kur kishte mësuar se në vitin 2022 në fshatin e saj do të zhvillohet Festivali Federal i Mundjes dhe Alpeve (ESAF), transmeton albinfo.ch. Gazetarja dhe shkrimtarja me rrënjë shqiptare nga Kosova është rritur pikërisht në Pratteln. Ajo njihet tashmë në Zvicrën gjermane për romanin e saj të shkruar gjermanisht “Burde und Segen” (Barrë dhe bekim).
Në ESAF 2019 në Zug ajo nuk idhte ndier e mirëpritur si emigrante. Prandaj ajo kishte marrë shpejt vendimin për të ndryshuar gjendjen, së paku në ESAF 2022. “Nga të gjitha vendet e bukura në vendin tonë, ne kemi zgjedhur komunën Pratteln, një komunë që është përplot me diversitet”, shkruan srf.ch.
Kështu, mund të tregojmë veçanërisht mirë se Zvicra ka anë të ndryshme. Njerëz nga 100 kombe jetojnë në Pratteln.
Kështu, Shqipja, së bashku me Komunën e Prattelnit, ngritën një punëtori të qepjes së kostumeve tradicionale. Dhe jo vetëm kostume tradicionale nga kantone të ndryshme, por edhe nga vende të ndryshme. Kjo, për arsyen se gjatë festës ESAF do të ketë një paradë kostumesh dhe një festival kostumesh.
Megjithatë, Sylejmani tani ka marrë kritika të ashpra për angazhimin e saj rreth veshjeve tradicionale. “Zvicra është bërë një vend i ndyrë pikërisht për shkak të `Shippis` (kështu i quajnë me fyerje shqiptarët, v.j.) të tillë. Nëse do të varet nga unë, dhe mijëra e mijëra njerëz mendojnë kështu, do të duhej t`ju kthenin nga keni ardhur, me një shqelm bythëve”, thuhet në njërin nga emailet e shumta raciste, transmeton albinfo.ch. Dhe më tej: “Shqiptarët nuk janë të mirëpritur në Zvicër dhe nuk do të jenë kurrë”.
Shqipe Sylejmani, familja e të cilës ka ardhur në Zvicër në vitet 1990 dhe ka rritur fëmijët e tyre në Pratteln, është e tronditur nga këto deklarata. “Kjo më shkakton zhgënjim dhe trishtim”, thotë Sylejmani. “Dhe unë nuk e pranoj këtë”.
Shefja e drejtorisë së arsimit dhe kulturës në administratën komunale të Prattler është edhe ajo e tronditur nga ofendimet që duhet të durojë Sulejmani. “Prisja kritika, por jo në këtë tonalitet të ashpër”, thotë Andrea Sulzer, duke shtuar: “Nuk prisni deklarata të tilla raciste kur jeni në shtëpi, në Pratteln”.
As ESAF nuk tregon mirëkuptim për armiqësitë raciste. “Kjo është jashtëzakonisht për të ardhur keq dhe nuk është në interesin tonë”, thotë zëdhënësja Marion Tarrach. ESAF jeton nga ndjenja e bashkimit dhe diversitetit, dhe kjo përfshin njerëz si Sulejmani. Ajo është një grua që “është e përkushtuar ndaj komunitetit dhe ESAF”, vlerëson Tarrach.
Ajo nuk mund të shpjegonte se nga erdhën ofendimet, përcjell albinfo.ch. “Schwing dhe Älplerfest është një ngjarje jashtëzakonisht paqësore që karakterizohet nga shpirti i bashkimit”, thotë Tarrach. Pavarësisht armiqësive kundër Shqipes, ESAF nuk sheh nevojë për veprim dhe beson se nuk do të ketë abuzime gjatë festivalit.