INSTAT ka publikuar shifrat mbi numrin e vdekjeve në Shqipëri, ku prej kohësh ka një debat lidhur me jetët e humbura.
Nga një investigim i mëparshëm i “Monitor” bazuar në të dhënat e Gjendjes Civile, rezultonin rreth 6 mijë persona më shumë se kishin humbur jetën në 2020 krahasuar me 2019.
Nga ana tjetër opozita ka akuzuar me fakte dhe dokumente, se qeveria po fsheh numrin real të të vdekurve nga Covid-19 në Shqipëri.Referuar shifrave zyrtare numri i vdekjeve nga Covid në Shqipëri është rreth 1600, me një diferencë prej 4100 bazuar në shtimin e vdekjeve krahasuar me 2019. Mbetet për tu parë se diferenca e madhe, 3 herë krahasuar me shifrat e publikuara si vdekje nga Covid, nga se mund të jetë shkaktuar.
Sipas shifrave të INSTAT, në vitin 2020 janë shënuar gjithsej 27,605 humbje jete, me një rritje të ndjeshme prej 25.8%. Në total, 5,668 persona më shumë ndërruan jetë në 2020-n, në krahasim me vitin e mëparshëm. Ky është niveli rekord i jetëve të humbura në vend, që prej vitit 1990, kur INSTAT publikon të dhënat.
Shifra e raportuar nga INSTAT është rreth 300 persona më e ulët sesa ajo e deklaruar nga Drejtoria e Gjendjes Civile, burimi i parë i të dhënave, sipas të cilit vdekjet në 2020-n ishte rreth 28 mijë persona.
Ndryshe nga 6-mujori i parë, ku vdekshmëria në vend ishte me rritje të lehtë prej 4% dhe kishte një sjellje të ngjashme me vitet e kaluara, mbarimi i karantinës në maj dhe përhapja e koronavirusit nga qershori shtuan rastet e fataliteteve në vend.
Situata me pandeminë ka qenë e rënduar në tremujorin e tretë dhe sidomos në atë të fundit. Sipas INSTAT, në tremujorin e tretë u regjistruan rreth 1600 vdekje më shumë (nga 1300 që ishte raportimi i mëparshëm) , me rritje prej 32% në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë.
Në të katërtin, pasojat e pandemisë kanë qenë fatale. Gjithsej u regjistruan 9,397 vdekje, me një rritje prej 73%, ose gati 4 mijë jetë të humbura më shumë se tetor-dhjetor i vitit 2019.
Që prej vitit 2009, mesatarisht në vend, humbjet e jetës janë luhatur mes 21-22 mijë në vit, me kulmet që deri tani ishin arritur në vitin 2015 dhe 2017, që përkojnë me periudha gripale më të rënda. Tremujori i parë ka qenë tradicionalisht me më shumë humbje jete, teksa moti i ftohtë ul imunitetin kryesisht të të moshuarve.
Por 2020-a ka sjellë një përmbysje të tendencave shumëvjeçare për shkak të ndikimit që ka dhënë pandemia në rritjen e vdekshmërisë në vend. Kjo ka ndodhur në të gjithë botën, ku krahasimet me mesataren e pesë viteve të fundit kanë treguar për një nivel të lartë të vdekjeve shtesë, që i është dedikuar pasojave fatale të shkaktuara nga Covid-19.
Sipas rretheve, rritja më e lartë është regjistruar në Tiranë, por në raport me popullsinë, qarku me vdekje rekord ka rezultuar Gjirokastra. Në të gjitha qarqet në vend është shënuar një rritje e ndjeshme e fataliteteve.