Në Gusht të vitit 2004, trafikantët padronë të fshatit Lazarat panë një helikopter të policisë italiane, në katërqind metra lartësi, të fluturonte mbi plantacionet e mbjella me hashash. Sapo ai u afrua e goditën me kallashnikov. Në bord ishin dy asistent prokuror, një marshall i guardia di finanza dhe një oficer i anti-drogës shqiptare.
Mrekullisht askush nuk u lëndua dhe piloti ishte mirë, pavarësisht se breshëria e armëve bëri që helikopteri të pësonte dëmtime dhe të kthehej në aeroport. Që atëherë kanë ndryshuar lartësitë, gjeografia, mediat, burrat dhe taktikat e ndërhyrjes, teknikat e angazhimit, ‘niveli’ i trafikantëve.
Por jo substanca: Shqipëria është ende sera e marijuanës në Evropë.
Marrëveshja Itali¬Shqipëri
Helikopteri i guardia di financia, një model i “vjetër” Piaggio i linjës P166DP1, i cili fluturon mbi territorin shqiptar në sajë të një marrëveshjeje me qeverinë e Tiranës në njëzet për qind të territorit çdo vit (duke përjashtuar qytetin dhe malet, dhe duke përjashtuar lumenjtë do të thotë rreth gjysma e territorit të vendit), që nga janari ka “regjistruar” 213 mijë hektarë mbuluara nga plantacione të mbjella me hashash.
Helikopteri, i cili lëviz kryesisht nga qershori deri në shtator, që përkon me periudhën e maturimit të hashashit, nuk kalon nëpër Lazarat, dy vjet më parë i çliruar nga kontrolli i trafikantëve pas njëzet ditëve rrethim dhe luftë me Policinë. Sepse metastazat kanë pushtuar tashmë të gjithë vendin. Nga janari, në 42 misione janë zbuluar 753 mijë bimë marihuanë. Kudo. Duke marrë si prodhim mesatar të një plantacioni dy kile e gjysmë drogë (që mund të jetë edhe dyfishi), dhe llogaritur se me shitjen në Pulia ka një fitim prej 1,300 euro për kilogram, kjo do të thotë se këto lëndë narkotike nëse do të dalin në treg, por shkatërrohen nga policia e Tiranës, do të siguronin të ardhura me bollëk, gati më shumë se 2 miliardë euro. Pothuajse një e katërta e GDP¬së së Shqipërisë. Nuk bëhet fjalë për të fajësuar një popull të tërë. …… Në të vërtetë, vetëm në tre vitet e fundit Piaggio P166DP1 ka “mbuluar” 600 mijë hektarë tokë dhe ka drejtuar në mënyrë të vazhdueshme “riformulimin” për të mbajtur nën kontroll hap pas hapi trafikantët. Të cilët kanë zgjedhur të largohen nga ishujt grekë, të jenë brenda Bashkimit Europian, e kanë një lloj rrjeti të fuqishëm sigurie në Puglia, janë një evolucion i kontrabandistëve të eksodit të viteve 90, që është bërë tani edhe më i avancuar falë teknologjisë.
Helikopteri i Guardia di Finanza
Helikopteri është i pajisur me sensorë që “gjurmojnë” tokën, madje ka edhe aftësi për të “lexuar” rezultatet e sensorëve. Ky veprim është i lidhur me kohën, brenda 48 orëve bimët duhet të shkatërrohen me qëllim për të sulmuar kriminelët që të drejtojnë grupet kriminale. Por ka raste korrupsioni në aparatin e policisë shqiptare, edhe pse në rënie. Pagat e punonjësve të policisë janë të ulëta, disa qindra euro, dhe ndjenja e nderit të të veshurit uniformën dhe respekti për veten e tyre nuk shmangen edhe pse ka agjentë të blerë nga trafikantët.
Trafikantë të fuqishëm, gangsterë, me grepa të rënda.
Problemi i marihuanës
Një hetues thotë se problemi i marihuanës nuk ka pasur një rritje të papritur por ka qenë gjithmonë prezent. Por ka ndodhur një gjë, ndërgjegjësimi dhe vetëdija është përmirësuar. Dhe arrestimi i kultivuesve që mbjellin plantacione apo shoferëve të kamionëve që sjellin drogë deri te gomonet, nuk është e mjaftueshme. Duhet të kthehemi në krye të organizatave.
Bosët punojnë mes Shqipërisë dhe Italisë; kthehen atje dhe fshehen kur dëgjojnë se rrezikohen dhe i frikësohen arrestimit. Për çfarë arsye? Ndodh që nuk materializohet një urdhër arresti nisur nga Italia, e që në Shqipëri i lejojnë vetes të zhduken në mënyrë fantastike pa u gjurmuar, mbrojtur nga klanet. Nga terrori. Kërcënim për njerëzit e varfër të detyruar t’i marrin ato në shtëpi dhe t’i mbajnë të qetë. Dhe kjo ka një vlerësim: 400 mijë euro me një të sofistikuar mund të organizoni praktikë dhe të jetojnë të qetë. Në liri të përjetshme. Ndoshta nuk ka një zgjidhje, ndoshta nuk do gjendet kurrë. Ndoshta po dhe kjo është (pjesërisht) kjo. Çmimi i një kile marihuanë në Pulia është 1.300 euro; Nëse e sjellin për t’u shitur të pasurit, në Veriun e “uritur” të Italisë, çmimi pëson një rritje dhe arrin 1,800 euro.