Sa përfaqësues është parlamenti i vitit 2019? Sa efektivë janë deputetët? Sa është përmbushur përgjegjësia e Kuvendit për kontrollin e pushtetit ekzekutiv dhe procesin ligjvënës? Cilat janë risitë dhe problematikat kryesore? Sa lidhen debatet parlamentare me shqetësimet qytetare?
Ku dallojnë parlamenti me opozitën që u largua dhe “të rinjtë” e zëvendësuan atë? Cilët janë deputetët më efektivë dhe ata me bilance negative? Dallimet midis politikanëve të karrierës, prurjeve nga biznesi dhe atyre të rastësishme në parlament.
Dhjetë deputetët më efikase përgjatë sesionit të fundit parlamentar (janar-gusht), janë deputetja e Partisë Socialiste, Vasilika Hysa e cila renditet e para me 72 pikë, e ndjekur nga Myslim Murrizi, Ilir Beqaj, Ermonela Felaj dhe Rudina Hajdari me nga 62 pikë, Arben Ahmetaj me 60 pikë, Antoneta Dhima me 58 pikë, Englantina Gjermeni me 56 pikë, Blerina Gjylameti me nga 53 pikë, si dhe Ulsi Manja e Ervin Bushati me nga 52 pikë.
Sipas raportit të Institutit të Studimeve Politike, deputetja Hysi është e shkëputur nga deputetët e tjerë në vlerësim, kurse diferencat midis deputetëve të tjerë janë minimale. Nga dhjetë deputetët më efektivë në parlament, tre prej tyre, Ermonela Felaj, Arben Ahmetaj dhe Ulsi Manja janë njëherësh edhe kryetarë të komisioneve parlamentare. Nga 10 deputetët më efektivë, 6 prej tyre janë gra deputete dhe 4 të gjinisë tjetër.
Tek lista e deputetëve më pak efektivë vijojnë të jenë të njëjtët emra si edhe në raportimet e monitorimeve të kaluara të legjislaturës parlamentare, – biznesmenët Sadri Abazi, Lefter Koka, Tom Doshi, Luan Harusha, si dhe deputetja e zgjedhur në emër të PDIU më 2017 në Dibër, Reme Lala.
Krahas tyre, ka një grup prej 22 deputetësh që nuk kanë folur asnjëherë në Parlament, duke ngritur dhe ulur vetëm kartonët dhe normalisht duke marrë pagën.
Në listë bëjnë pjesë kryesisht deputetë të rinj të ardhur rishtas në parlament dhe pa përvojë parlamentare, por bie në sy dukshëm ekzistenca në listë e disa deputetëve me më shumë se dy mandate parlamentare, të cilët bëjnë pjesë tek “të heshturit” në parlament gjatë 2019. Të tillë janë sidomos deputetët Tom Doshi e Lefter Koka, Ylli Shehu e Anduel Xhindi, Paulin Sterkaj e Andrea Marto, si dhe “prurjet” e reja të PS më 2017, deputetët Rrahman Rraja e Ilir Ndraxhi dhe Gjetan Gjetani.
Nga deputetët e rinj të ardhur gjatë pranverës në Parlament gjenden kryesisht emra pa përvojë parlamentare, por me përvojë në partitë e vogla politike ose në angazhime të tjera ekzekutive dhe publike. Midis emrave bën pjesë edhe deputeti Adriatik Alimadhi, i cili ka pasur një replikë në parlament, por që zyrtarisht figuron si deputet pa fjalime në Parlament.
