Xherdan Shaqiri dha një intervistë të gjatë për The Players Tribune. Në këtë intervistë shqiptari nga Kosova ka shpjeguar në detaje jetën e tij dhe karrierën sportive që nga fillimi deri më tani, duke treguar disa ngjarje dhe tregime të ndryshme që nga emigrimi i tij me familje në Zvicër. Shaqiri është pjesë e skuadrës së Zvicrës në Kampionatin Botëror që po mbahet në Rusi. Ai tregon se rruga deri këtu nuk ka qenë aspak e lehtë, transmeton Gazeta Express.
“Shtëpia jonë nuk kishte nxehje qendrore. Vetëm një oxhak të madh. Ishte një shtëpi shumë e vjetër në një fermë në Basel, ishte ashtu si ishte. As që më shkonte mendja për shtëpinë dhe kushtet e saj, ngrohesha vetë duke vrapuar si një budalla. Vëllai im i madh ishte ai që ankohej më së shumti për të ftohtin, pasi dhoma e tij ishte sipër, larg nga oxhaku. Ai detyrohej të mbulohej ndoshta me pesë batanije gjatë kohës së dimrit.”
“Familja ime u largua nga Kosova para se të fillonte lufta, unë isha katër vjeçar, ata provuan që të krijojnë një jetë të re në Zvicër me mua dhe dy vëllezërit e mi. Nuk ishte e lehtë. Babi im nuk dinte gjuhën gjermane, kështu ai filloi të lajë enët në një restorant. Më pas ai filloi të punojë në ndërtimin e rrugëve. Nëna ime punonte si pastruese në zyrë të qytetit. (Unë i ndihmoja me fshesën elektrike, kurse vëllezërit pastronin dritaret).”
“Zvicra është një vend i shtrenjtë për të gjithë, por ishte shumë më i vështirë për prindërit e mi sepse ata dërgonin para tek familjarët tanë që ishin në Kosovë. Në fillim ne udhëtonim për Kosovë një herë në vit. Nëna ime gjithmonë tregon, ‘Në aeroplan, ti gjithmonë ishe një djalë i keq! Gjithnjë duke tentuar të kërcesh mbi karrige dhe duke prekur njerëzit në kokat e tyre! Nuk pushoje asnjëherë!’
Kur lufta filloi ishte e pamundur që të shkojmë në vendlindje, dhe gjërat ishin të vështira për familjarët e tjerë që ngecën atje. Shtëpia e xhaxhait tim ishte djegur deri në themel. Babai im dërgonte para sa më shumë që mundte, kështu që ne nuk kishim para për të shpenzuar ekstra gjatë kohës sa fillova të rritem, duke veçuar ndonjë gjë në ditëlindje.
“Një tregim qesharak… Ronaldo ishte idhulli im. Ai origjinali. Mënyra se si luante, ishte një magji për mua. Gjatë finales së Botërorit ’98, kur ai u lëndua dhe Brazili humbi nga Franca, unë qaja dhe vetëm qaja sepse isha shumë i mërzitur për të. Ditëlindja ime e shtatëmbëdhjetë ishte tre muaj pas Botërorit, dhe unë vazhdimisht e lusja Nënën time për tre muaj rresht, ‘E vetmja gjë që dua për ditëlindje është fanella e verdhë e Ronaldos. Të lutem, ma blej atë fanellë’.
‘Ditëlindja ime erdhi dhe nëna ime kishte vetëm një kuti për mua. E hapa atë, dhe ishte fanella e verdhë e Ronaldos. Ishte nga ato fanellat false të cilën e blenë në market. Nuk e di bile a kishte ndonjë emblemë në të. Ishte vetëm një fanellë e verdhë me numrin nëntë’.
“Prindërit e mi nuk kishin para për të ma blerë fanellën origjinale, mua nuk më pengoi kjo. Ishte dita më e lumtur e jetës sime. E vesha atë për një 10 ditë rresht, po ashtu kisha edhe pantallonat e shkurta me ngjyrën e verdhë.”
“Me sa e di unë isha emigranti i vetëm në shkollën time dhe nuk mendoj se fëmijët zviceran e kuptuan se përse isha aq i dhënë pas futbollit. Në Zvicër, futbolli është vetëm një sport. Nuk është jetë siç është në vendet e tjera”.
“Më kujtohet, katër vite më vonë, kur Ronaldo ishte në Botërorin e vitit 2002 me atë stilin e flokëve në formë trekëndëshi, shkova menjëherë te berberi dhe i thashë, ‘ma bëj stilin e flokëve si të Ronaldos’.
Por unë kisha flokë kaçurrela atë kohë, nuk dukeshin edhe aq mirë. Kur shkova në shkollë të gjithë fëmijët më shikon me habi duke thënë, Çfarë i ndodhi këtij? Çfarë dreqin ka bërë?
Nuk e kisha problem. Isha thjesht vetvetja. Shkolla ime ishte në pjesën e mirë të qytetit, ndërsa shtëpia ime ishte vetëm pesë minuta larg ecje nga pjesa me të vërtetë e keqe e qytetit dhe aty bëhej futbolli i mirë.
Nëna ime më përgjërohej që të mos shkoja atje, por unë shkoja atje çdo ditë pas shkollës për të luajtur. E di që njerëzit mendojnë se Zvicra është e gjitha e mirë, dhe pjesa më e madhe e saj është ashtu, por në këtë park, ishte çmenduri. Ekipet aty ishin si Shtetet e Bashkuara.
Aty kishte turk, afrikanë, serbë, shqiptarë, gjithçka. Dhe nuk ishte vetëm futbolli aty, të gjithë qëndronin aty kotë, aty kishte njerëz duke kënduar hip-hop-in gjerman, kishte fëmijë që këndonin muzikë rep, kishte vajza që ecnin ne mes të fushës edhe pse loja ishte duke u zhvilluar.
Futbolli aty ishte i vërtetë. Mund të shihje çuna duke mgrënë grushte gjatë gjithë kohës. Unë nuk u grushtova asnjëherë sepse e mbaja gojën e mbyllur, gjithmonë. Koha ime në atë park më ndihmoi shumë, pasi që unë isha një fëmijë i vogël, mësova se si të luaj me çuna shumë më të mëdhenj se unë të cilët nuk luanin për shaka”.
“Kur isha 14-vjeç, isha duke luajtur për ekipin e të rinjve të FC Baselit, dhe na erdhi mundësia të luajmë në Nike Cup në Pragë. Problemi ishte se më duhej të bëja disa mungesa në shkollë, dhe kur e pyeta mësuesin, ai tha jo. Në Zvicër, mësuesit janë shumë serioz për punën e shkollës. Mendova, M**, në rregull, tani më duhet të bëhem kinse jam i sëmurë.
I thashë Nënës sime që të shkruaj një letër Shkollës, në të cilën shkruan se jam i sëmurë ose diçka, dhe pastaj shkova në Pragë për turnirin që mbahej. Luajta shumë, shumë mirë, dhe ishte hera e parë kur pashë fëmijët e tjerë të cilët më shikonin duke thënë, Shiko, ai është fëmija nga Baseli. Është ai. Ishte një ndjenjë shumë e mirë.
U kthyem në shtëpi dhe pastaj shkova në shkollë të hënën, ende duke u bërë kinse kam qenë i sëmurë, e dini ju? Pastaj mësuesi im më tha, ‘Xherdan, eja këtu. Eja, eja, eja’.
Ai më pa dhe pastaj nxjerri gazetën nga tavolina e tij. Ai vendosi gishtin te lajmi dhe tha, ‘Oh, ti ishe i sëmurë?’ Në faqen e parë të gazetës, ishte një foto e imja duke buzëqeshur, duke mbajtur trofeun e Lojtari më i mirë i Turneut”.
“Vetëm e pashë mësuesin në sy dhe vendosa duart lartë, ashtu, Mirë… në djall! Fillova të tërheqë vëmendje pas ati turneu, por paratë ende ishin problem për familjen time, sepse po ashtu dy vëllezërit e mi luanin për Baselin. Kurdo që kishim për të shkuar në ndonjë turne, duhej të paguanim çmimin më shtrenjtë pasi që ishim të tre vëllezërit. Kur isha 16-vjeç, duhet të paguanim për një kamp stërvitor në një vend të Spanjës, dhe çmimi ishte rreth 700 franga zvicerane. Babai erdhi te ne dhe na tha, “Shikoni, është e pamundur. Nuk mund ta paguajmë këtë”.
“Kështu vëllezërit e mi dhe unë filluam të punojmë punë të ndryshme për t’i siguruar paratë. Punuam në lagjen tonë për atë që kishte nevojë dhe në fund disi i grumbulluam paratë duke siguruar udhëtimin për në Spanjë. Frika ime nuk ishte mos shkuarja në Spanjë, frikësohesha shumë se shokët e mi të skuadrës do e marrin vesh se ne nuk po mundemi t’i gjejmë paratë”.
“E dini se si është kur fëmijët e tjerë tallen me ju, veçanërisht kur je 16 apo 17 vjeçar. Pas stërvitjeve, të gjithë fëmijët shkonin për të blerë ushqim në dyqan, unë dhe vëllezërit e mi nuk kishim asnjëherë para kështu që detyroheshim të gënjejmë dhe të gjejmë arsye se duhet të shkojmë në shtëpi menjëherë. Kjo më bëri të uritur në një mënyrë tjetër. Isha i uritur që të luajë kundër më të mirëve, gjithmonë.
Një vit më vonë, kur u bëra 17 vjeç, mora thirrjen për t’u bërë pjesë e ekipit të parë të Baselit. U futa në 20 minutat e fundit të ndeshjes, dhe mendova se luajta mirë. Shkova të nesërmen në stërvitje, dhe trajneri ynë i të rinjve tha, “Çfarë dreqin ishte ajo? Çfarë mendoje se ishe duke bërë?”
Unë thashë, “Për çfarë jeni duke folur?” Ai tha, “Bisedova me trajnerin. Ai më tha se e vetmja gjë që bëje ishte driblimi. Tani je përsëri në ekipën e dytë. Kjo është e tëra”. Isha i tronditur. Mendova se përfundova këtu.
Dy javë më vonë, ata shkarkuan trajnerin. Një trajner i ri erdhi. Ai më thirri që të jem pjesë e ekipit të parë, dhe më nuk ktheva kokën mbrapa. Ishte qesharake sepse ai më vendosi në krahun e majtë të mbrojtjes, dhe ju e dini që unë e dua sulmin dhe krijimin e sulmeve, kështu që mbrojtësit ishin duke bërtitur gjithmonë, “Duhet të kthehesh mbrapa! Kthehu mbrapa!”
Hahaha! Çfarë të them? Në fund doli shumë mirë për mua, sepse gazetat filluan të shkruajnë për një mundësi që unë të jem pjesë e Botërorit 2010. Nuk e dija se çfarë të mendoja. Ishte një çmenduri. Kur u bëra pjesë e skuadrës, ishte një moment shumë emocional. Shkova direkt te nëna dhe babai im, ata ishin shumë të lumtur.
Ndodhi shumë shpejt. Një ditë isha nj 16-vjeçar, duke u kujdesur për kopshtet e njerëzve në mënyrë që t’i siguroj paratë për një biletë në Spanjë, dhe pastaj u bëra 18 vjeç, duke hipur në aeroplan për të shkuar në Botërorin e Afrikës Jugore.
Më kujtohet loja kundër Spanjës, duke parë Iniestan përballë meje dhe duke menduar, Wow, është Iniesta të cilin e kam parë në tv, ai është këtu. Por diçka që do ta mbaj mend gjithmonë është dita e parë që shkuam në hotel dhe ata kishin një rojtar të armatosur përpara secilës derë të dhomës.
Rojtari ynë personal duke na mbrojtur. Mendova se kjo ishte gjëja më interesante në botë, sepse para një viti isha duke vrapuar nga parku për në shtëpi natën vonë, tani kam rojtarin tim personal të armatosur?
Për prindërit e mi ishte një moment krenarie pjesëmarrja ime në Botëror, sepse ata erdhën në Zvicër me asgjë dhe ata punuan shumë për të bërë një jetë të mirë për fëmijët e tyre.
Mendoj se mediat i keqkuptojnë ndjenjat e mia për Zvicrën. E ndjejë se kam dy shtëpi. Është aq e thjeshtë. Zvicra i dha familjes time gjithçka, dhe unë tentoj të jap gjithçka për Kombëtaren. Por sa herë që shkoj në Kosovë, menjëherë e përjetojë ndjenjën e shtëpisë, gjithashtu. Nuk është diçka logjike. Është vetëm një ndjenjë që e kam brenda meje.
Ne luajtëm kundër Shqipërisë, unë vendosa flamujt e Zvicrës, Shqipërisë dhe Kosovës në këpucët e mia, dhe disa prej mediave zvicerane thanë disa gjëra negative. U kritikova për këtë gjë. Gjëja më e mirë për Zvicrën është se ky vend ka qenë shumë mikpritës për njerëzit të cilët erdhën nga lufta të cilët kërkojnë për një jetë më të mirë.
Zvicra ka liqenet dhe bjeshkët e të gjitha këto. Por Zvicra ka edhe parkun në të cilin kam luajtur me turqit, serbët, shqiptarët, afrikanët, vajzat dhe reperët gjerman. Zvicra është për të gjithë.
Kur të hyj në fushat e Botërorit në Rusi, do t’i kem flamujt e Zvicrës dhe Kosovës në këpucët e mia. Jo për diçka politike. Por sepse këta flamuj tregojnë historinë e jetës time. Mos u brengosni, flamuri zviceran është në këmbën time të djathtë”.
