Pas deklaratës së kreut të PD-së, Sali Berisha, i cili e cilësoi zgjedhjet e 11 majit si “farsë elektorale” dhe publikoi një letër të nënshkruar nga ministri Igli Hasani si provë të presionit ndaj vëzhguesve ndërkombëtarë, Ministria për Evropën dhe Punët e Jashtme është vënë në lëvizje për të sqaruar situatën.
Në një reagim zyrtar, MEPJ mohon që letra e Hasanit të përbëjë ndonjë ndërhyrje apo presion mbi misionin e ODIHR-it. Sipas ministrisë, ajo çfarë Berisha quan “banditizëm diplomatik”, në fakt është vetëm një praktikë standarde: pak sqarime, pak kontekst dhe shumë kujdes me fjalët, por jo presion.
“Sqarojmë se nuk bëhet fjalë për ndërhyrje në punën e Misionit të vëzhguesve dhe aq më pak për presion”, thuhet në deklaratë, ndërsa shpjegohet se është një praktikë normale që autoritetet e një shteti t’u dërgojnë misioneve të vëzhgimit disa vërejtje teknike, që sipas tyre ndihmojnë në balancimin e raportit përfundimtar.
Në letrën e dërguar më 12 maj, Hasani i drejtohet OSBE/ODIHR-it, Parlamentit Europian dhe Këshillit të Europës, duke përfshirë emra si Farah Karimi, Lamberto Zannier, Bjorn Soder, Simone Billi dhe Michael Gahler. Aty ai ngre shqetësim për tonin “thellësisht negativ” të paragrafit hyrës të deklaratës paraprake dhe shpreh pritshmërinë që raporti final të pasqyrojë “realitetet e vëzhguara në terren” – pa i emërtuar, por duke i nënkuptuar.
Për Berishën, kjo letër është përpjekja më e qartë e qeverisë për të ndikuar mbi institucionet ndërkombëtare, që sipas tij është urdhëruar drejtpërdrejt nga Edi Rama për të zbutur kritikat dhe për të legjitimuar një proces tërësisht të manipuluar.
Nga ana tjetër, vetë Hasani nuk ka reaguar personalisht për të shpjeguar nëse “shqetësimi serioz” në letër ishte thjesht brengë stilistike apo ndonjë sinjal “miqësor” në diplomacinë shqiptare të stilit të ri.
Reagimi i MEPJ
Në lidhje me pretendimet e sotme të Kryetarit të Partisë Demokratike mbi letrën e Ministrit për Evropën dhe Punët e Jashtme drejtuar institucioneve ndërkombëtare të përfshira në vëzhgimin e zgjedhjeve të 11 Majit 2025 në Shqipëri, sqarojmë se:
Siç është e qartë dhe në letrën e përmendur, nuk bëhet fjalë për ndërhyrje në punën e Misionit të vëzhguesve të ODIHR, dhe aq më pak presion ndaj tyre.
Është në praktikën normale të çdo procesi zgjedhor, që autoritetet e shtetit pritës të përcjellin pranë Misionit vëzhgues saktësime teknike dhe kontekst lidhur me gjetjet e raportit paraprak, për të cilat vlerësohet se janë të nevojshme për t’u konsideruar në një raport përfundimtar të bazuar në fakte dhe prova.
Edhe në rastin në fjalë, janë paraqitur sqarime që janë vlerësuar se mund të merren parasysh nga raportuesit gjatë hartimit të Raportit përfundimtar. Sigurisht, marrja në konsideratë apo jo e sqarimeve, është ne diskrecionin e plotë të Misionit vëzhgues.
Kujtojmë se edhe vetë ODIHR ka reaguar më parë që nuk ka pasur një presion të tillë.
MEPJ mbetet gjithmonë e angazhuar për të respektuar pavarësinë dhe integritetin e çdo mekanizmi vëzhgues në përputhje me mandatin që i është ngarkuar nga ODIHR.
