Një nga njerëzit më të pasur të Hungarisë, István Tiborcz, dhëndri i kryeministrit Viktor Orbán, është vënë në qendër të kritikave për pasurinë e tij, në një kohë kur opinioni publik po shpreh gjithnjë e më shumë pakënaqësi ndaj nepotizmit dhe rënies së standardeve të jetesës në vend.
Tiborcz, i martuar me vajzën e kryeministrit, Ráhel Orbán, ka ndërtuar një perandori biznesi që shtrihet në pasuri të paluajtshme, turizëm, logjistikë dhe bankë. Ai u përgjigj për herë të parë akuzave në një intervistë për Financial Times, duke theksuar se nuk ka asnjë lidhje me politikën:
“Si biznesmen, nuk kam interes për politikën. Politika nuk ka interes për mua, ajo tërhiqet vetëm sepse jam dhëndri i kryeministrit.”
Pasuria e Tiborcz është rritur ndjeshëm, duke arritur në afro 500 milionë euro vetëm në vitin e fundit, sipas listës së të pasurve hungarezë. Ai nuk pranoi të bëjë publike pasurinë e tij totale, por as nuk e mohoi që zotëron një pasuri të konsiderueshme.
Për shumë analistë dhe media të pavarura, rritja e tij ekonomike ngjason me atë të Jared Kushner, dhëndrit të Donald Trump, megjithëse Tiborcz nuk ka mbajtur ndonjë post zyrtar në qeveri.
“Kjo nuk është një rastësi, por pjesë e sistemit,” tha Péter Krekó nga instituti Political Capital. “Si Trump, edhe Orbán po përdor gjithnjë e më shumë familjen e tij në lidhje politike dhe biznesi.”
Tiborcz u përball me akuza për favorizim politik pas një hetimi të Bashkimit Evropian në vitin 2017 që zbuloi se kompania e tij e ndriçimit publik, Elios, kishte përfituar nga tenderë të fryrë dhe të përshtatur posaçërisht për të. Fondet e BE-së prej rreth 40 milionë eurosh që parashikohej të përdorëshin për projektet u zëvendësuan nga buxheti kombëtar, pas shqetësimeve të ngritura nga Brukseli.
Ai i cilësoi hetimet si të motivuara politikisht dhe theksoi se prokuroria hungareze, e drejtuar nga një aleat i Orbán nuk gjeti asnjë shkelje ligjore. Pas daljes nga Elios në vitin 2015, Tiborcz themeloi grupin investues BDPST, i cili, sipas raportimeve të medias investigative Válasz, ka marrë rreth 1 miliard euro në kredi dhe grante nga burime të lidhura me qeverinë. Tiborcz mohoi këto akuza, duke thënë se bizneset e tij nuk janë mbështetur në tenderë publikë në dekadën e fundit dhe se përvoja me Elios e kishte bindur të shmangte sektorin shtetëror.
“Duke qenë dhëndri i kryeministrit, kam kuptuar që nuk mund të përfshihem në çdo lloj projekti,” tha ai.
Ndërkohë, pakënaqësia ndaj elitës së pasur po rritet në Hungari. Konsumi ka rënë në nivelin më të ulët në BE dhe, sipas një sondazhi të majit nga Publicus, rreth dy të tretat e hungarezëve ndihen të revoltuar nga mënyra si elita ekspozon pasurinë.
Orbán ka deklaruar se “nuk merret me çështje biznesi,” por është kritikuar gjithnjë e më tepër, pasi persona pranë tij janë bërë ndër më të pasurit në vend. Vetë miku i tij i fëmijërisë dhe njeriu më i pasur në Hungari, Lőrinc Mészáros, është vënë në qendër të polemikave pasi udhëtoi me helikopter dhe avion privat për të ndjekur finalen e UEFA Champions League, duke qëndruar në të njëjtin hotel me skuadrën e PSG-së.
Tiborcz, ndërkohë, është bërë objekt kritikash edhe nga opozita, sidomos nga Péter Magyar, lider i partisë së re TISZA, që aktualisht kryeson në sondazhe.
“Kur kaloj nëpër Budapest dhe fëmija më pyet se kush e zotëron këtë hotel, unë i përgjigjem. Në hotelin tjetër më pyet sërish, i përgjigjem sërish. Por në të tretin i them: mos pyet më, të gjithë janë të të njëjtit person,” ka thënë Magyar.
Përballë kësaj klime tensioni, Tiborcz planifikon që nga vjeshta të ndajë kohën mes SHBA-së dhe Hungarisë, pasi familja e tij do të zhvendoset përkohësisht në SHBA, për studimet e bashkëshortes. Ai këmbëngul se kjo lëvizje nuk ka lidhje me zgjedhjet që afrohen.
“Jam njeri me pasuri, por kjo nuk është ajo që më motivon,” tha Tiborcz. “Unë dua që investimet e mia të kenë sukses.”
