Parlamenti Europian do të hedhë në votim të enjten rezolutën për Kosovën.
Rezoluta është iniciuar nga grupi politik i socialdemokratëve në PE, pasi mendojnë se situata në Kosovë është “jashtëzakonisht shqetësuese”.
Projekt-Rezoluta, e cila ka 29 pika, dënon ashpër “sulmin terrorist” ndaj policëve të Kosovës nga një “bandë e armatosur serbe në mes të operacionit më të madh të kontrabandës së armëve” në Banjskë në veri të Kosovës, i cili ndodhi më 24 shtator dhe rezultoi me vrasjen e një (Afrim Bunjaku) dhe plagosjen e dy policëve të Kosovës.
Të gjithë anëtarët e BE-së që nuk e kanë bërë tashmë këtë janë të ftuar të dënojnë këtë sulm.
“Nga të gjitha palët kërkohen që të qetësojnë situatën në veri të Kosovës dhe të shmangin çdo retorikë apo veprim që do të çonte në rritje të mëtejshme të tensioneve. Gjithashtu kërkohet që të vërtetohen të gjitha faktet për sulmin dhe monitorimi i kujdesshëm i hetimeve nga autoritetet kosovare. BE-së i kërkohet të mbështesë hetimin nga autoritetet e Kosovës, duke përfshirë mbështetjen nga EULEX-i. Autorët përgjegjës për këto sulme duhet të mbajnë përgjegjësi dhe të përballen me drejtësinë. Autoritetet e Kosovës u kërkohet të zbulojnë të gjitha provat në lidhje me incidentin dhe që institucionet ndërkombëtare në Kosovë, përfshirë EULEX-in, t’i vlerësojnë këto dëshmi. Serbia pritet të bashkëpunojë plotësisht me hetimin dhe të sjellë para drejtësisë përgjegjësit për sulmin dhe që aktualisht banojnë në Serbi, në përputhje me ligjin, përfshirë ekstradimin e tyre në Kosovë”, thuhet në Rezolutë.
Theksohet se ky operacion i kontrabandës së armëve tregon për një akumulim serioz ushtarak dhe paraqet një përshkallëzim serioz, i cili bie ndesh me thirrjet e përsëritura të BE-së për deeskalim në veri të Kosovës.
Serbisë i bëhet thirrje që të përmbahet nga përshkallëzimi i mëtejshëm që kërcënon rendin kushtetues të Republikës së Kosovës dhe parandalon çdo kontrabandë të armëve përtej kufirit. Autoritetet e Kosovës u kërkohet gjithashtu që të dyfishojnë përpjekjet e tyre për të parandaluar kontrabandën e armëve në vend, e cila bëhet përmes ambulancave dhe objekteve kishtare të Kishës Ortodokse Serbe në veri të Kosovës.
Rezoluta thekson më tej rëndësinë e përcaktimit të përgjegjësisë së Serbisë në sulmin e 24 shtatorit 2023 dhe nevojën për vendosjen e sanksioneve kundër Serbisë, në përputhje me masat ndaj Kosovës. BE-ja dhe anëtarët e saj janë të ftuar të përgatisin sanksione kundër organizatorëve, financuesve dhe autorëve të sulmit të 24 shtatorit 2023 në Banjskë, bazuar në gjetjet e hetimit.
Gjithashtu, BE-së i kërkohet të vendosë masa kufizuese ndaj lidershipit serb, nëse konfirmohet pjesëmarrja e tyre në sulmin në Banjskë ose ndonjë nga veprimet apo qëndrimet e lartpërmendura të dënuara, përfshirë mosgatishmërinë për të bashkëpunuar plotësisht me hetimin.
Këshillit i kërkohet të miratojë masa kufizuese të synuara, duke përfshirë, por pa u kufizuar në ngrirjen e aseteve dhe ndalimin e udhëtimit, kundër aktorëve destabilizues në veri të Kosovës dhe udhëheqësve të rrjeteve kryesore të krimit të organizuar. Në këtë kontekst, Këshilli ftohet të ndjekë shembullin e Shteteve të Bashkuara dhe të vendosë sanksione kundër Milan Radoiçiqit.
Rezoluta dënon ashpër praninë e ushtrisë serbe në kufirin me Kosovën, por mirëpret tërheqjen e disa trupave serbe nga kufiri i Kosovës dhe i bën thirrje Serbisë që të përmbahet nga përsëritja e situatave të tilla në të ardhmen. Serbisë i kërkohet të bëjë më shumë për të de-përshkallëzuar tensionet e shkaktuara nga prania e saj ushtarake.
Në këtë drejtim, Serbisë i kërkohet të tërheqë të gjitha bazat ushtarake të vendosura afër kufirit me Kosovën dhe pajisjet, duke përfshirë sistemet kundërajrore dhe njësitë e artilerisë së rëndë, të përmbahet nga çdo vendosje joproporcionale ushtarake në rajon në të ardhmen dhe të përfundojë të gjithë mbështetjen. për formacionet ilegale terroriste në veri të Kosovës.
Theksohet se një sjellje e tillë agresive ushtarake, së bashku me mesazhet politike të radikalizuara në Serbi dhe indikacionet e forta të përfshirjes së shtetit serb në dhunën e fundit në sferën politike në veri të Kosovës, tregojnë për një politikë shumë të rrezikshme por koherente të Serbisë. Qeveria ndaj Kosovës dhe partnerëve të saj perëndimorë.
Rezoluta i bën thirrje KFOR-it të krijojë një plan për veriun e Kosovës në rast të përshkallëzimit të mëtejshëm.
Në dokument thuhet se shpreh keqardhje të thellë që Serbia dhe Republika Srpska në Bosnje dhe Hercegovinë shpallën një ditë zie kombëtare për tre serbët e vrarë, të cilët quhen terroristë, e cila synon të vërtetojë historinë se “këta terroristë janë heronj që luftuan për serbët” çështje, e cila shkakton “tensione të forta politike në rajon”.
Rezoluta bën thirrje për një rritje të bashkëpunimit ndërkombëtar dhe ndërkufitar ndërmjet Serbisë dhe Kosovës në luftën kundër krimit të organizuar dhe shpreh keqardhjen që është arritur vetëm përparim i kufizuar në hetimin dhe ndjekjen penale të rasteve të tilla.
“Thirrja drejtuar Serbisë dhe Kosovës përsëritet që të angazhohen në dialogun Beograd-Prishtinë me vullnet të mirë dhe me frymë kompromisi për të arritur një marrëveshje gjithëpërfshirëse, ligjërisht të detyrueshme për normalizimin e marrëdhënieve të tyre, bazuar në parimin e njohjes reciproke. në përputhje me të drejtën ndërkombëtare dhe pa vonesa të mëtejshme. Ftohen palët përkatëse që dialogu të fokusohet më shumë te qytetarët. EEAS i kërkohet të ndajë më shumë fonde për dialogun e udhëhequr nga BE”
“Kosoves I kerkohet te krijoje Bashkësine e Komunave me shumicë serbe në përputhje me Marrëveshjet e Brukselit të vitit 2013 dhe 2015, kushtetutën e vendit dhe vendimin e Gjykatës Kushtetuese të vitit 2015, pa vonesa të mëtejshme.
