Serbia ndodhet në një situatë “shumë të vështirë dhe pothuajse të pashpresë” pas vendimit të Këshillit të Bashkimit Evropian për të ndaluar transitin e gazit natyror nga Rusia drejt vendeve të treta. Lajmin e bëri të ditur ministrja e Minierave dhe Energjisë së Serbisë, Dubravka Gjedoviç-Handanoviç, duke paralajmëruar pasoja të rënda për furnizimin energjetik të vendit.
Sipas saj, ndalimi i rrjedhës së gazit rus përmes Rrjedhës Ballkanike, që kalon nga Bullgaria, do të dëmtojë rëndë edhe Serbinë.
“Bullgaria nuk do ta lejojë më kalimin e gazit rus, gjë që do të ketë pasoja të mëdha për ne,” tha Gjedoviç-Handanoviç për Radio Televizionin e Serbisë (RTS).
Vendimi i BE-së pritet të hyjë në fuqi më 1 janar 2026, dhe parashikon një periudhë kalimtare për kontratat ekzistuese, të cilat duhet të përfundojnë jo më vonë se fundi i vitit 2027. Nga ajo datë, asnjë shtet anëtar i BE-së nuk do të mund të nënshkruajë marrëveshje të reja me furnizues rusë.
Ministrja serbe kujtoi se Industria e Naftës e Serbisë (NIS), kompania kryesore e karburanteve në vend dhe në pronësi ruse, tashmë është nën sanksione të SHBA-së që nga 9 tetori 2025.
“Serbia nuk është pjesë e asnjë konflikti, megjithatë po përballemi me pasojat. Do të bëjmë gjithçka që qytetarët të mos i ndiejnë problemet me furnizimin,” deklaroi ajo.
Nga ana tjetër, kryetarja e Parlamentit serb, Ana Bërnabiq, e cilësoi vendimin si “lajm katastrofik” për ekonominë e vendit, duke shtuar se shpreson që presidenti Aleksandar Vuçiç të gjejë një zgjidhje alternative.
Serbia mbulon mbi 80% të nevojave të saj për energji me gaz rus. Për të reduktuar varësinë, vendi ka nisur importin e gazit nga Azerbajxhani, me një marrëveshje që parashikon furnizim vjetor deri në 400 milionë metra kub deri në vitin 2026. Megjithatë, kjo mbetet vetëm një pjesë e vogël e konsumit total, që arrin rreth 3 miliardë metra kub në vit.