Një burrë shqiptar pretendon se drejton “Kishën Ortodokse të Kosovës” nga një çerdhe e dikurshme në qendër të Prishtinës, por autoritetet ortodokse serbe dhe shqiptare thonë se ai nuk është gjë tjetër veçse një mashtrues.
Në një rrugë të ngushtë në qendër të Prishtinës, në atë që dikur ishte një çerdhe private, Nikolla Xhufka pretendon se ka themeluar Kishën Ortodokse të Kosovës. Ai e quan atë “shtëpia e Zotit dhe e së vërtetës”. Por jo të gjithë e besojnë atë.
Kosova, që dikur ishte një krahinë jugore e Serbisë, njeh vetëm një Kishë Ortodokse brenda kufijve të saj – Kishën Ortodokse Serbe, e cila zotëron dhjetëra kisha dhe manastire shekullore në të gjithë vendin e vogël.
Kosova është me shumicë shqiptare dhe shumica e shqiptarëve janë myslimanë, megjithëse ka edhe besimtarë katolikë dhe ortodoksë. Pakica serbe është në shumicë dërrmuese ortodokse.
I etiketuar si mashtrues nga Kisha Ortodokse e Shqipërisë, nga e cila ai e ka origjinën, Xhufka nuk duket të jetë i lidhur me asnjë institucion të njohur ortodoks, dhe në një intervistë për BIRN refuzoi të specifikonte se nga i siguron fondet për ambientet e shtrenjta në kryeqytetin e Kosovës, që i ka zënë që nga prilli.
Prokuroria publike në Kosovë po e heton Xhufkën për dyshime për keqpërdorim dhe përdhosje të objekteve fetare dhe për nxitje të urrejtjes fetare dhe etnike. Veprimet e tij rrezikojnë të ndezin më tej tensionet fetare dhe etnike, por Xhufka tha se nuk do të tërhiqet.
“Kemi 5,000 ndjekës dhe po u themi shqiptarëve të dalin nga errësira”, tha ai për BIRN.
I arrestuar për hyrje keqpërdorim të kishës
I lindur si Niko Blazhde në rajonin qendror të Elbasanit, Xhufka u bë lajm kur ai dhe disa ndjekës të tij hynë në një kishë ortodokse serbe të braktisur në fshatin Rakinicë, në verilindje të Kosovës, më 28 nëntor 2023, në Ditën e Pavarësisë së Shqipërisë, dhe mbajtën një shërbesë fetare. Ndjekësit e tij mbanin flamuj me simbole nacionaliste shqiptare, duke shkaktuar një reagim të ashpër nga Kisha Ortodokse Serbe.
“Nuk e dija që kjo kishë ekzistonte”, tha Xhufka.
“Në Elbasan, ku jetoja, disa ish-banorë të këtij fshati që kishin ardhur nga Kosova më kërkuan të mbaja një meshë dhe më thanë se donin që kjo kishë të kalonte në varësi të Kishës së Elbasanit.”
“Ne duam kishat që historia thotë se janë tonat”, tha ai për BIRN.
Gjashtë muaj pas hyrjes në kishën e Rakinicës, afër Podujevës, policia e Kosovës arrestoi Xhufkën; ai u mbajt në paraburgim për tre ditë dhe më pas u lirua.
Xhufka mohoi se ishte arrestuar vërtet.
“Policia nuk më arrestoi”, tha ai. “Më thanë të mbaja duart nën rroba që të dukej sikur isha me pranga.”
Muajin e kaluar, misioni i OSBE-së në Kosovë dënoi atë që e quajti “hyrja e tretë e paautorizuar” e Xhufkës në të njëjtën kishë ortodokse.
“Të tilla veprime minojnë të drejtat e komuniteteve fetare të njohura për të menaxhuar lirshëm vendet e tyre të adhurimit dhe për të ruajtur pronën e tyre pa ndërhyrje”, shkroi misioni në Facebook. “Kisha Ortodokse Serbe, si të gjitha komunitetet fetare në Kosovë, ka të drejtën për mbrojtje ligjore.”
“Kthejmë faqen tjetër”
Edhe përpara përplasjes me policinë e Kosovës, Kisha Ortodokse e Shqipërisë e kishte denoncuar Xhufkën si mashtrues, duke kundërshtuar pretendimin e tij se kishte përfunduar studimet në teologji dhe duke thënë se në të vërtetë ai kishte mbaruar një shkollë profesionale për teknologji ushqimore.
Xhufka, tha ajo në vitin 2022, “nuk është klerik ortodoks dhe nuk njihet si i tillë nga asnjë Kishë e Krishterë në asnjë vend. Ai pretendon se është shuguruar nga një individ serbo-rumun që nuk ka asnjë lidhje me Kishën Ortodokse dhe nuk është klerik. Ky është thjesht një rast mashtrimi publik.”
I pyetur për përgjigjen e tij, Xhufka tha: “Ne ecim në rrugën e Zotit. Nëse dikush na godet në fytyrë, ne i kthejmë faqen tjetër.”
Ikona që paraqesin peshkopë ortodoksë dhe klerikë ortodoksë shqiptarë zbukurojnë muret e ambienteve të Xhufkës në kryeqytetin e Kosovës, por aty ka vetëm katër karrige për meshë.
Megjithatë, Xhufka tha se kishte filluar të pagëzonte fëmijë dhe të kthente të rriturit në besim. Ai pretendoi se “Mitropolia e Kosovës” ka një prani në qytetin jugor të Prizrenit si dhe në Gjakovë në perëndim dhe se ka kërkuar leje nga Komuna e Prishtinës për një parcelë toke për të ndërtuar një kishë.
Sipas Kushtetutës së Kosovës, megjithatë, vetëm Kisha Ortodokse Serbe njihet si komuniteti i vetëm fetar ortodoks.
Kosova ende nuk ka një ligj që rregullon komunitetet fetare në vend; një projektligj ka mbetur pezull në parlament për 13 vjet. Ai parashikon që një komunitet fetar mund të regjistrohet nëse ka të paktën 100 anëtarë, por gjithashtu që vetëm një komunitet fetar ortodoks mund të regjistrohet.
Në ballkonin e ndërtesës së Xhufkës bie një kambanë e vogël.
“Po luftoj për Kosovën”, tha ai. “Si mund të jem armiku i saj?”
/BIRN
