Ushtria izraelite njoftoi se tetë pengje, përfshirë tre izraelitë dhe pesë shtetas tajlandezë u liruan të enjten si pjesë e këmbimit të pengjeve dhe të burgosurve ndërmjet Izraelit dhe Hamasit të parashikuar me marrëveshjen e armëpushimit për t’i dhënë fund luftës 15 muajore në Gazë.
Ushtarja izraelite Agam Berger iu dorëzua Kryqit të Kuq në kampin e refugjatëve Xhabalia në pjesën veriore të Gazës, prej nga shkoi në Izraeli, ku u bashkua me prindërit e saj.
“Falenderojmë Zotin për këtë moment dhe që heroina jonë Agam u kthye tek ne pas 482 ditëve në duart e armikut”, tha familja e ushtares Berger përmes një deklarate. “Tani Agami dhe familja jonë do të fillojmë procesin e shërimit, por shërimi nuk do të jetë i plotë pa kthimin e të gjitha pengjeve në shtëpi”.
Pas disa orësh, autokolona e Kryqit të Kuq kaloi përmes një turme njerëzish dhe një skene kaotike në qytetin jugor Khan Younis ndërsa i i dorëzoi ushtrisë izraelite edhe dy pengje të tjera izraelite, si dhe shtetasit tajlandezë.
Lirimi i tyre u vonua pasi militantët e armatosur patën vështirësi për të përmbajtur turmat e palestinezëve që kishin rrethuar makinat e Kryqit të Kuq. Më pas pengjet arritën të kalonin përmes turmës, të rrethuar nga persona të armatosur.
“Po i shoh me ankth pamjet shokuese gjatë lirimit të pengjeve tona”, deklaroi Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu përmes një kumtese të lëshuar nga zyra e tij pak pas përfundimit të këmbimit. Ai tha se po “kërkon nga ndërmjetësit të sigurohen që skena të tilla të tmerrshme të mos ndodhin sërish dhe që siguria e pengjeve të garantohet”.
Ushtria izraelite konfirmoi se grupi i pengjeve kishte kaluar në territorin izraelit. Pengjet e liruara u identifikuan si Arbel Yehoud dhe Gadi Moses dhe shtetasit tajlandezë si Thenna Pongsak, Sathian Suwannakhan, Sriaoun Watchara, Seathao Bannawat dhe Rumnao Surasak.
Ushtria njoftoi se izraelitët do të bashkoheshin me familjarët e tyre, ndërsa zyrtarët qeveritarë tajlandezë do të takoheshin me shtetasit e tyre.
Gjatë ditës, sipas marrëveshjes së armëpushimit, Izraeli pritet të lirojë 110 të burgosur palestinezë, përfshirë 30 të dënuar me burgim të përjetshëm për sulme të përgjakshme ndaj izraelitëve.
Në bazë të marrëveshjes së armëpushimit, mbi 423,000 palestinezë janë kthyer në pjesën veriore të Gazës gjatë tre ditëve të fundit. Ata ishin në mesin e të zhvendosurve nën urdhrat e ushtrisë izraelite në fillim të luftës, në tetor të vitit 2023. Megjithatë, kthimi i tyre u përcoll me ndjenja të përziera meqë pothuajse se secili prej tyre ka të afërm apo miq që janë vrarë gjatë luftës dhe shumë prej lagjeve në këtë pjesë të Gazës janë shkatërruar gjatë luftimeve.
Deri më tani shtatë pengje që po mbaheshin nga militantët në Gazë janë liruar në shkëmbim me 300 të burgosur palestinezë që po mbaheshin nga Izraeli.
Hamasi pritet të lirojë edhe tre pengje të tjera të shtunën, ndërsa Izraeli dhjetëra të burgosur të tjerë palestinezë.
Faza e parë e armëpushimit zgjat 42 ditë dhe një e katërta e saj tashmë ka kaluar. Gjatë kësaj faze parashihet lirimi i 33 pengjeve që po mbahen në Gazë, si dhe mbajtja e negociatave për të diskutuar detajet e fazës së dytë, që përfshin lirimin e pengjeve të tjera, përfundimin e konfliktit dhe tërheqjen e forcave izraelite.
Këto negociata pritet të fillojnë javën e ardhshme.
I dërguari amerikan për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff u takua të mërkurën me Kryeministrin Netanyahu për të nënvizuar përkrahjen amerikane për armëpushimin.
Witkoff, i cili luajti një rol kyç në arritjen e marrëveshjes për armëpushimin gjashtë javor, po ashtu vizitoi korridorin Netzarim, një pjesë territori me gjërësi prej 6 kilometrash që ndan Rripin e Gazës në dysh, ku kontraktorë amerikanë të sigurisë ndihmojnë në mbikëqyrjen e kthimit të palestinezëve të zhvendosur.
Witkoff është zyrtari më i lartë amerikan që vizitoi Gazën pas shumë vitesh. Zyrtarët amerikanë i janë shmangur vizitave në Gazë, një pjesë territori përgjatë Detit Mesdhe, për shkak të sigurisë dhe politikës së Uashingtonit që ndalon kontaktet me Hamasin, grupin militant që qeveria amerikane e ka shpallur organizatë terroriste.
Netanyahu do të udhëtojë për vizitë në Uashington gjatë kësaj jave. Presidenti amerikan Donald Trump e ka ftuar atë për bisedime në Shtëpinë e Bardhë të martën. Ky do të jetë edhe takimi i parë i zotit Trump me një udhëheqës të huaj në këtë mandat të dytë presidencial.
Ndërkohë, gjatë armëpushimit në Gazë, Izraeli ka shtuar operacionet ushtarake në Bregun e pushtuar Perëndimor. Ministri i Mbrojtjes Israel Katz tha gjatë një vizite në Xhenin të mërkurën se Izraeli i ka “shpallur luftë terrorizmit palestinez” në Bregun Perëndimor.
“Kampi i refugjatëve në Xhenin nuk do të kthehet kurrë në gjendjen e mëparshme”, deklaroi ai. “Pas përfundimit të operacionit, ushtria izraelite do të mbetet këtu për t’u siguruar që terrorizmi të mos kthehet”.
Lufta në Gazë filloi me sulmin terrorist të Hamasit më 7 tetor të vitit 2023 ndaj Izraelit, që shkaktoi vdekjen e 1,200 personave dhe rrëmbimin e 250 pengjeve.
Kundërofensiva e Izraelit në Gazë shkaktoi vdekjen e të paktën 47,400 personave, shumica e të cilëve gra dhe fëmijë, sipas ministrisë së shëndetësisë së Gazës. Ministria izraelite thotë se kjo shifër përfshin 17,000 militantë./ VOA
