Pavel Durov, bashkëthemeluesi i Telegram është arrestuar në Francë, por kush është 39-vjeçari që njihet si “Zuckerbergu rus”.
Durov ka hyrë në telashe me autoritetet në Rusi dhe në mbarë botën, dhe këtë fundjavë ai u arrestua në një aeroport afër Parisit mbi akuzat në lidhje me aplikacionin e tij të mesazheve Telegram, sipas mediave franceze, duke cituar burime të paidentifikuara.
Hetuesit francezë lëshuan një urdhër arrest për mashtrim, trafik droge, krim të organizuar dhe promovim të terrorizmit në platformën e tij.
Sipërmarrësi ka lindur në Shën Petersburg dhe është dy muaj larg festimit të ditëlindjes së tij të 40-të.
Në moshën 22-vjeçare, ai lançoi median e tij të parë sociale, VKontakte (VK), një platformë që u shërben përdoruesve në gjuhën ruse, e cila doli të ishte më e popullarizuar se Facebook në vendlindjen e tij, Rusinë.
Por ai u largua nga vendi në vitin 2014 pasi refuzoi të pranonte kërkesat e qeverisë për të mbyllur grupet opozitare në VK dhe për t’i dorëzuar të dhënat personale shërbimeve të sigurisë ruse, FSB. Kjo përfshinte një kërkesë për të bllokuar llogarinë e liderit të ndjerë të opozitës ruse Alexei Navalny.
Më vonë ai shiti VK-në, duke thënë për gazetarin amerikan Tucker Carlson: “Më mirë të jem i lirë sesa të marr urdhra nga kushdo”.
Në të njëjtën intervistë ai tha gjithashtu se nuk kishte asnjë pronë, si pasuri të paluajtshme dhe se pasuria e tij e vetme ishin paratë dhe Bitcoin.
Në vitin 2013, me vëllanë e tij Nikolai, ai lançoi Telegram, një platformë që pretendon se i jep përparësi mbrojtjes së të dhënave të përdoruesve dhe konkurron me platformat e tjera të mediave sociale si WhatsApp, Instagram, TikTok dhe WeChat.
Shërbimi lejon këdo që të shkëmbejë video, foto dhe komente në të ashtuquajturat “kanale” ose grupe, por të dhënat e përdoruesit mbrohen me enkriptim. Ekzistojnë gjithashtu “kanale” private që i japin administratorit të grupit të drejtën për të verifikuar se kush mund t’i shohë postimet e tyre.
Durov gjithmonë ka refuzuar të moderojë mesazhet në Telegram, duke e promovuar atë si një platformë “falas”.
Në vitin 2018, një gjykatë në Moskë urdhëroi bllokimin e Telegram. Por ajo rezultoi e pasuksesshme pasi protestuesit rrethuan selinë e FSB-së, duke hedhur avionë letre, një simbol i Telegramit.
Rusia hoqi dorë nga plani i saj për të bllokuar Telegramin dhe qeveria përdor gjithashtu aplikacionin.
Telegrami përdoret nga grupe opozitare në mbarë botën, të cilët nuk duan që të dhënat apo mesazhet e tyre të komprometohen. Ajo ka qenë një platformë kryesore informacioni në pushtimin e plotë të Ukrainës nga Rusia në vitin 2022 për të dyja palët e luftës.
Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskyy, përdor Telegramin për të postuar video për luftën çdo ditë, dhe kanalet pro-Moskës të drejtuara nga të ashtuquajturit “Z-blogers” janë gjithashtu të njohura.
Megjithatë, Telegram është bërë gjithashtu një platformë për ekstremistët dhe teoricienët e konspiracionit. Grupet, të cilat lejojnë deri në 200,000 anëtarë, e kanë bërë më të lehtë përhapjen e dezinformatave dhe përfshijnë grupe neo-naziste dhe grupe për pedofilët.
Pas largimit nga Rusia, Durov mori nënshtetësinë në ishullin e Karaibeve, Saint Kitts dhe Nevis, pasi ai dhuroi 250,000 dollarë (223,000 €) për industrinë e sheqerit në vend, sipas raporteve të mediave ruse.
Në gusht 2021, atij iu dha nënshtetësia franceze. Rrethanat e marrjes së pasaportës franceze mbeten një mister dhe autoritetet franceze nuk e kanë komentuar kurrë atë.
Ai gjithashtu ka nënshtetësi të Emirateve të Bashkuara dhe jeton në Dubai, ku është dhe Telegram.
Durov vlerësohet të ketë një pasuri neto prej rreth 15.5 miliardë dollarë sipas Forbes, duke e bërë atë personin e 121-të më të pasur në botë.
I veshur gjithmonë me të zeza, Durov është një figurë paksa misterioze dhe rrallë jep intervista.
Megjithatë, ai poston në kanalin e tij në Telegram se bën jetë të vetmuar dhe nuk konsumon mish, alkool apo kafe.
Ai gjithashtu pohoi se është babai biologjik i më shumë se 100 fëmijëve falë dhurimeve të tij të spermës në një duzinë vendesh, duke e përshkruar këtë si një “detyrë qytetare”.
Pse u arrestua?
Hetuesit francezë lëshuan një urdhër arrest për mashtrim, trafik droge, krim të organizuar dhe promovim të terrorizmit në platformën e tij. Ai akuzohet se nuk ka marrë masa për të parandaluar përdorimin kriminal të platformës së tij.
“Mjaft me mosndëshkimin e Telegramit,” tha një hetues, sipas The Guardian, i cili gjithashtu tha se ishin të befasuar që Durov fluturoi për në Paris duke e ditur se ai ishte një njeri i kërkuar.
Durov ka thënë në të kaluarën se Telegram i përgjigjet çdo kërkese për të hequr përmbajtjen që thërret për dhunë ose vrasje.
“Telegram u përmbahet ligjeve të BE-së, përfshirë Aktin e Shërbimeve Dixhitale – moderimi i tij është brenda standardeve të industrisë dhe vazhdimisht po përmirësohet”, tha Telegram në një deklaratë të dielën në mbrëmje.
“CEO i Telegram Pavel Durov nuk ka asgjë për të fshehur dhe udhëton shpesh në Evropë. Është absurde të pretendosh se një platformë ose pronari i saj janë përgjegjës për abuzimin e asaj platforme. Ne jemi në pritje të një zgjidhjeje të shpejtë të kësaj situate”, vijon njoftimi.