Arbitrazhi paraqet një mundësi për të përmirësuar zgjidhjet e biznesit përmes mjeteve vullnetare, duke ofruar një sërë alternativash të ndryshme për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve tregtare në mënyrë më efikase sesa metodat e bazuara në gjykatë.
ICC është organizata botërore e biznesit, që ndihmon bizneset e të gjitha madhësive dhe në të gjitha vendet të operojnë si ndërkombëtarisht zhvilloi një vrojtim në Shqipëri i cili ndër të tjera shtroi nevojë e përdorimit të arbitrazhit shqiptar për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve ndërmjet kompanive dhe bizneseve me palë të treta.
Që nga viti 2016, Shqipëria ka zbatuar reforma të rëndësishme gjyqësore në përgjigje të anëtarësimit në BE kërkesat, që synojnë të rrisin integritetin, pavarësinë, efikasitetin, besimin, transparencën, llogaridhënie dhe përgjegjësi.
Megjithatë, këto reforma kanë çuar në mungesë të burimeve njerëzore, veçanërisht gjyqtarët dhe prokurorët, mungesa e të cilëve ka krijuar ngarkesa të konsiderueshme të gjykatave dhe vonesa.
ICC referoi se këto vonesa përbëjnë një pengesë të konsiderueshme për mjedisin e biznesit, gjë që favorizon zgjidhjen e shpejtë të mosmarrëveshjeve. Veçanërisht arbitrazhi dhe ndërmjetësimi, shfaqet si një zgjidhje premtuese në këtë skenar me ofrimin e ekspertizës, procedurave të përshpejtuara dhe konfidencialitetit.
Dekretimi i Ligjit për Arbitrazhin, vlerësohet nga ekspertet një hapa para për promovimin e arbitrazhit ndërkombëtar dhe të brendshëm në Shqipëri duke nxitur kështu rritjen e mjedisit të saj të biznesit.
Kombinimi i sfidave të paraqitura nga Reforma në Drejtësi dhe miratimi i ligjit të arbitrazhit shërbejnë si katalizator për lulëzimin e arbitrazhit brenda vendit.
Nisur nga sondazh i brendshëm u gjet se një numër i konsiderueshëm pjesëmarrësish dëshirojnë një degë të një ndërkombëtare të institucionit të arbitrazhit në Shqipëri.
Kjo mund të jetë arrihet duke ofruar mbështetje më të lokalizuar dhe forcimin e lidhjeve ndërmjet praktikuesve lokalë të arbitrazhit dhe komunitetit ndërkombëtar të arbitrazhit.
Për të bërë efektiv arbitrazhin vendas duhen një sërë veprimesh si zbatimi i programeve për të edukuar palët e interesuara rreth përfitimeve të arbitrazhit dhe njohja e tyre me aspektet procedurale të tij, targetimi si i profesionistëve ligjorë ashtu edhe komunitetet e biznesit.
Nevojitet që bizneset të inkurajohen për përfshirjen e arbitrazhit në klauzolat e kontratave si një mjet për të promovuar arbitrazhin si një metodë e preferuar për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve.
Aplikimi i arbitrazhit në zgjidhjet e aspekteve në kontratat e biznesit është një mjet që po gjen përdorim gjithnjë e më të madh në vende të zhvilluara pasi shkurton kohën e zgjidhjes se konfliktit dhe rrit mundësitë për uljen e kostove./ Monitor.al