Komisionerja Publike Irena Nino ka ankimuar këtë të premte (14 maj) në Kolegjin e Posaçëm të Apelimit, pranë Gjykatës Kushtetuese, kundër vendimit të Komisionit të Pavarur të Kualifikimit, për Sofia Zhillën, ish-inspektore pranë ish-Këshillit të Lartë të Drejtësisë.
Kujtojmë se KPK, më datë 29 maj, vendosi të deklarojë të përfunduar procesin e rivlerësimit kalimtar të subjektit të rivlerësimit Sofia Zhilla pa një vendim përfundimtar, për shkak se ajo ka humbur statusin e subjektit të
rivlerësimit.
Vendimi i KPK për Zhillën u mor me shumicë votash nga relatori Lulzim Hamitaj dhe anëtarja Firdes Shuli, që konkluduan se Zhilla e ka humbur statusin e subjektit të rivlerësimit për shkak të dorëheqjes së saj. Kryesuesja Etleda Çiftja doli në pakicë duke çmuar se Zhilla nuk e kishte humbur statusin e subjektit të rivlerësimit, pasi kishte qenë e emëruar nga kategoria e inspektorëve jomagjistratë; se nuk ka shprehur vullnetin për t’u dorëhequr nga procesi vetingut; si dhe ka shprehur vullnetin të qëndrojë në detyrë nëpërmjet proceseve gjyqësore që janë ende në shqyrtim në Gjykatën e Lartë.
Komisionerja Nino vëren se Zhilla është emëruar në ish-KLD në mars të vitit 2013, me mandate 5-vjeçar dhe në 2018-ën i është zgjatur mandati i inspektorit deri në krijimin e zyrës së Inspektorit të Lartë të Drejtësisë. Duke qenë në cilësinë e subjektit të rivlerësimit, ajo ka plotësuar deklaratat përkatëse në kuadër të procesit të vetingut.
Me vendim të tetorit të vitit 2019, Këshilli i Lartë Gjyqësor, KLGJ ka deklaruar mospasjen e statusit “Magjistrat” nga Zhilla, por kjo vendimmarrje është ankimuar në Gjykatën Administrative të Apelit nga subjekti. në vitin 2020, Apeli Administrativ e ka rrëzuar këtë kërkesë që pritet të shqyrtohet në Gjykatën e Lartë pasi Zhilla ka ushtruar rekurs.
Gjithashtu, ka rezultuar se KLGJ-ja, në nëntor të vitit 2019 e ka liruar Zhillën nga detyra e inspektores mospasjes së statusit të magjistratit. Zhilla e ka ankimuar dhe Gjykata e Administrative e Shkallës së Parë, Tiranë, ka pranuar kërkesën e saj duke shfuqizuar urdhrin për lirimin nga detyra. Ky vendim është apeluar nga KLGJ-ja dhe është në pritje për t’u shqyrtuar në Gjykatën e Apelit Administrativ.
Komisionerja Nino vlerëson se nuk qëndron arsyetimi përmbyllës i Komisionit se askujt prej atyre që mund ta kenë humbur statusin e subjektit të rivlerësimit jo për vullnetin e tyre, nuk mund t’i aplikohet ndalimi i parashikuar nga neni G, pika 2 e aneksit të Kushtetutës, që ndalon riemërimin e këtyre subjekteve në sistemin e drejtësisë për 15 vjet.
Nino vëren se nga aktet rezulton se vullneti i Zhillës për qëndrimin e saj në detyrë, i shprehur nëpërmjet padive, paralelisht përkon me shprehjen e vullnetit të saj të pavesuar për mos t’iu nënshtruar procesit të rivlerësimit. Komisionerja parashtron në ankim kërkesën e subjektit, e cila ka shpjeguar për Komisionin se është liruar padrejtësisht nga detyra që prej vitit 2019 dhe se ka kërkuar ndërprerjen e vetingut dhe pushimin e çështjes. Po ashtu, është shprehur se nuk do të merrte pjesë në seancën dëgjimore.
“Komisioneri Publik, bazuar në aktet në dosje, konstaton se subjekti i rivlerësimit, znj. Zhilla, ka shprehur një vullnet të plotë, të pavesuar, të shkruar dhe të formalizuar për të pasur statusin e magjistratit apo/dhe inspektorit dhe kthimin në vendin e mëparshëm të punës, duke kundërshtuar në rrugë gjyqësore deri në Gjykatën e Lartë vendimet e KLGJ-së. Ndërkohë, në kushtet kur sipas legjislacionit të zbatueshëm, në të dyja rastet, pasja e statusit të magjistratit dhe qëndrimi në detyrë si inspektor, shoqërohet ngushtësisht me kalimin e procesit të rivlerësimit, ka kërkuar në Komision ndërprerjen e procedurave të hetimit administrativ, për subjektin Sofia Zhilla dhe pushimin e çështjes, duke e bazuar kërkesën e saj në faktin se është liruar nga kjo detyrë”, konstaton Nino dhe thekson se Zhilla ka kërkuar të mos i nënshtrohet procesit të rivlerësimit, edhe ndërsa ajo vetë ka pretenduar gjyqësisht se e gëzonte statusin e magjistratit apo të inspektorit që e bënte atë subjekt rivlerësimi.
Komisioneri Publik, pas shqyrtimit të vendimit të Komisionit të Pavarur të Kualifikimit, çmon se vendimi i Komisionit nuk është i drejtë dhe i bazuar në situatën faktike të dokumentuar nga aktet në fashikull dhe nuk gjen mbështetje në kuadrin kushtetues e ligjor të zbatueshëm.
“Në përfundim, Komisioneri Publik, në analizë të rrethanave të faktit, kuadrit ligjor të zbatueshëm si dhe jurisprudencës së Kolegjit, thekson se zbatimi i nenit G, pika 2 e aneksit të Kushtetutës është pasojë ligjore e drejtpërdrejtë e ndërprerjes së procesit të rivlerësimit për të gjithë subjektet e rivlerësimit, të cilët me vullnetin e tyre nuk i nënshtrohen procesit të vlerësimit të pasurisë, kontrollit të figurës dhe vlerësimit të aftësive profesionale, në funksion të kthimit të besimit të publikut te sistemi i drejtësisë. Për rrjedhojë, Komisioneri Publik, në rrethanat konkrete dhe provat e administruara, vlerëson se vendimi i Komisionit është i pabazuar në ligj dhe në prova dhe, si i tillë, duhet të ndryshohet.”-citohet në ankim.
Komisioneri Publik kërkon që shkaqet e këtij ankimi të merren në shqyrtim nga ana e Kolegjit të Posaçëm të Apelimit dhe, në përfundim të shqyrtimit të çështjes, të ndryshojë vendimin nr. 767, datë 29.5.2024, të Komisionit të Pavarur të Kualifikimit, duke vendosur ndërprerjen e procesit të rivlerësimit ndaj subjektit të rivlerësimit, znj. Sofia Zhilla dhe ndalimin e emërimit të saj gjyqtar ose prokuror i çdo niveli, anëtar i Këshillit të Lartë Gjyqësor ose i Këshillit të Lartë të Prokurorisë, Inspektoratit të Lartë të Drejtësisë ose Prokuror i Përgjithshëm për një periudhë 15-vjeçare.
