Shqiponjat ndryshuan rrugët e tyre të migrimit nëpër Ukrainë për të shmangur luftimet dhe për shkak se habitatet e tyre ishin dëmtuar ose shkatërruar nga lufta, shkruan BBC.
Studiuesit besojnë se Shqiponjat e Mëdha me Njolla u përshkuan nga rreziqet, duke përfshirë zjarrin e artilerisë, avionët dhe tanket, si dhe grumbullimin e trupave.
Ata fluturojnë nëpër Ukrainë çdo pranverë në rrugën e tyre nga Greqia dhe Sudd, një ligatinë e madhe në Sudanin e Jugut, në zonat e shumimit në Bjellorusi.
Shkencëtarët studiuan të dhënat GPS nga zogjtë e etiketuar në muajt pas pushtimit të shkurtit 2022, një kohë luftimesh të rënda në Ukrainën veriore ndërsa Rusia u përpoq të merrte Kievin duke dërguar trupa në jug nga Bjellorusia.
Studiuesit nga Universiteti Estonez i Shkencave të Jetës dhe Trusti Britanik për Ornitologji raportuan gjetjet e tyre në revistën Current Biology.
“Lufta në Ukrainë ka pasur një ndikim shkatërrues mbi njerëzit dhe mjedisin. Gjetjet tona ofrojnë një dritare të rrallë se si konfliktet ndikojnë në jetën e egër”, tha autori kryesor Charlie Russell, një studiues pasuniversitar në Universitetin e Anglisë Lindore.
E klasifikuar si një specie e pambrojtur, Shqiponja e Madhe është një zog grabitqar i madh me ngjyrë kafe.
Studiuesit filluan t’i ndiqnin ata duke përdorur pajisje gjurmuese GPS në vitin 2017, por nuk prisnin që t’i monitoronin ata përmes një zone aktive konflikti pesë vjet më vonë.
Gjetjet tregojnë se ata bënë devijime të mëdha nga rrugët e tyre të gjurmuara më parë. Ata shpenzuan gjithashtu më pak kohë duke u ndalur në vendet e tyre të zakonshme të karburantit në Ukrainë ose i shmangën ato plotësisht.
Si rezultat, ata udhëtuan më larg, mesatarisht rreth 52 milje (85 km) shtesë. Për zogjtë migrues, vendet e ndalimit janë vende thelbësore për të marrë ushqim, ujë dhe strehim.
Këto ndryshime vonuan mbërritjen e zogjve në zonat e shumimit dhe me gjasë i bënë ata të përdorin më shumë energji, me efekt të dëmshëm.
“Nuk ka dyshim për këtë. Unë mendoj se historia e vërtetë është se konflikti në Ukrainë po prish rrënjësisht ekologjinë migratore të kësaj specie,” tha Dr Jim Reynolds, Asistent Profesor në Ornitologjinë dhe Konservimin e Kafshëve në Universitetin e Birminghamit.
“Për një specie të pambrojtur si kjo, çdo gjë që pengon performancën e mbarështimit është një problem i madh. Si një biolog i ruajtjes, ju shqetësoheni për këtë në një mënyrë masive.”
