Njësia Ligjore për Fëmijët e Migrantëve dhe Refugjatëve (MiCLU) me bazë në Qendrën Juridike Islington publikoi një raport muajin e kaluar, duke theksuar një sërë shqetësimesh mbi trajtimin e shqiptarëve në sistemin e emigracionit dhe azilit në Mbretërinë e Bashkuar. Ajo vjen pas vetëvrasjes së një azilkërkuesi shqiptar në maunën e akomodimit në Bibby Stockholm më 12 dhjetor dhe vdekjes në spital më 17 nëntor të një shqiptari të mbajtur në qendrën e largimit të imigracionit Brook House (IRC) pas një tentative për vetëvrasje.
MiCLU përmes projektit të saj Breaking the Chains mbështet fëmijët dhe të rinjtë azilkërkues nga Shqipëria. Në raportin e saj, MiCLU paralajmëron se një qëndrim gjithnjë e më armiqësor ndaj kërkesave shqiptare për azil në MB përbën një rrezik serioz për shëndetin mendor dhe mirëqenien e azilkërkuesve shqiptarë.
“Kushtet në paraburgimin e imigracionit dhe në akomodimet jo të paraburgimit si Bibby Stockholm, janë veçanërisht të ngutshme për klientët tanë shqiptarë të cilët janë në rrezik shumë më të madh për t’u urdhëruar të jetojnë në këto mjedise. Për më tepër, përvoja si shqiptar është i ndryshëm në krahasim me kombësitë e tjera për shkak të mjedisit armiqësor me të cilin përballen shqiptarët kur bëjnë pretendimet e tyre – mundësia e kthimit, kultura e mosbesimit dhe kërcënimi i dispozitave si ato të përfshira në Aktin e Migracionit të Paligjshëm që do ta konsiderojnë Shqipërinë një vend të sigurt dhe pretendimet e papranueshme,” thuhet në raport.
Raporti përmbledh një sërë zhvillimesh të fundit në lidhje me kërkesat për azil shqiptar, duke përfshirë komunikatën e përbashkët MB-Shqipëri, Aktin e Imigrimit të Paligjshëm 2023, ndryshimet në dispozitat ligjore në lidhje me trafikimin dhe udhëzimet e përditësuara të Home Office për vendin. MiCLU thotë se të gjitha këto zhvillime kontribuojnë në ndjenjat e mungesës së shpresës në komunitetin shqiptar.
Përveç ndryshimeve të politikave të bëra nga qeveria, MiCLU nënvizon se si narrativat negative rreth azilkërkuesve shqiptarë në diskursin politik dhe media kontribuojnë në rritjen e niveleve të diskriminimit, stigmës dhe racizmit të përjetuar nga anëtarët e komunitetit shqiptar në MB.
“Të rinjtë që ne mbështesim shpesh na thonë se u duken të dëmshme mediat dhe narrativat politike për ta dhe vendin e tyre dhe se ata ‘nuk duan të trajtohen si plehra’. Kjo ka një ndikim të fuqishëm në ndjenjën e tyre të përkatësisë. pasi u është dashur të ikin nga Shqipëria, por nuk ndihen të mirëpritur në MB,” thuhet në raport.
Raporti thekson gjithashtu se si shqiptarët janë veçanërisht të prekur nga mungesa e përhapur e avokatëve të ndihmës ligjore për imigracionin në MB.
“Ndërsa është gjithnjë e më e vështirë për këdo që të sigurojë përfaqësim ligjor në MB, shqiptarët përballen me vështirësi të veçanta për shkak të natyrës së rasteve të tyre. Çdo kërkesë për azil për një të ri shqiptar nuk ka gjasa të jetë e suksesshme pa dëshmi të rëndësishme të ekspertëve. identifikoni dhe shpjegoni rreziqet kryesore dhe përshkruani fushat ku rrethanat individuale të paditësit janë në kundërshtim me udhëzimet e vendit të Zyrës së Brendshme,” thekson Raporti.
MiCLU thotë se po bëhet gjithnjë e më e vështirë sigurimi i përfaqësimit ligjor për azilkërkuesit e rinj shqiptarë dhe tani ka një listë të madhe pritjeje të të rinjve që kanë nevojë për përfaqësim. Kjo ka një ndikim të rëndësishëm në shëndetin mendor të njerëzve, veçanërisht duke pasur parasysh pasigurinë e shtuar mbi Aktin e Imigracionit të Paligjshëm.
Raporti bën thirrje për veprim urgjent për të siguruar mbështetjen e duhur për shëndetin mendor dhe për të parandaluar çdo vdekje të mëtejshme midis shqiptarëve në MB.
Në përfundim, MiCLU komentoi: “Të rinjtë shqiptarë që ne mbështesim përballen me një situatë tepër të vështirë. kërcënimi i paraburgimit i përkeqëson të gjithë këta faktorë dhe e bën paraburgimin jashtëzakonisht të vështirë për t’u duruar. Është e qartë se pasojat në shëndetin mendor të shqiptarëve në paraburgim mund të jenë të rënda. Është e domosdoshme që sistemi i paraburgimit të pranojë këto presione dhe të vendosë mbrojtje dhe masa mbrojtëse shtesë për të mbajtur të sigurt dhe mirë shqiptarët që janë të ndaluar”.