Holanda po kryeson investimet e huaja direkte në Shqipëri për të pestin vit radhazi.
Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, investimet direkte holandeze në tremujorin e tretë të vitit arritën në 87 milionë euro, në rritje me 13% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Ndërsa për gjithë 9-mujorin 2023 ato prekën vlerën e 212 milionë eurove, 44% më shumë krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.
Dominimi i Holandës në renditjen e investitorëve të huaj lidhet kryesisht me faktin se ky shtet është juridiksion i preferuar për regjistrimin e kompanive offshore, për arsye fiskale, por edhe për çështje të ruajtjes së konfidencialitetit mbi aksionerët. Disa korporata të rëndësishme me aksionerë të huaj në Shqipëri kontrollohen nëpërmjet shoqërive holding të regjistruar në Holandë.
Megjithatë, vlerësohet se një ndikim në rritje mund të ketë edhe një prej investitorëve të paktë të mirëfilltë holandezë, kompania e industrisë nxjerrëse Shell, që po kryen investime të konsiderueshme për kërkimin e naftës në zonën e Shpiragut.
Holanda është bërë në tremujorin e tretë edhe shteti që kryeson stokun e investimeve të huaja direkte, me një vlerë totale prej pothuajse 2.1 miliardë eurosh, në rritje vjetore me 27%.
Të dhënat e deritanishme tregojnë se investitori i dytë më i madh i huaj këtë vit është Italia.
Për 9-mujorin investimet italiane kishin vlerën e 151 milionë eurove. Flukset e investimeve italiane janë rritur me 54% krahasuar me 9-mujorin e vitit të kaluar. Ndërsa stoku i investimeve italiane ka arritur tashmë në 1.39 miliardë euro, në rritje me 26% krahasuar me një vit më parë.
Por, ndryshimi më i rëndësishëm këtë vit në origjinën e investimeve të huaja është rikthimi i investimeve turke. Për 9-mujorin 2023, flukset e reja të investimeve turke kishin vlerën e 126 milionë eurove. Në të njëjtën periudhë të vitit 2022, flukset e investimeve turke kishin vlerë negative prej 3 milionë eurosh, të shkaktuar kryesisht nga shitja e aksioneve të kompanisë Albtelecom nga konsorciumi turk CETEL.
Por, këtë vit, flukset e investimeve turke janë rritur ndjeshëm. Pas largimit nga sektori i telekomunikacioneve, ndërmarrjet turke vazhdojnë të kenë një rol të rëndësishëm në sektorin financiar, atë energjetik, në industrinë nxjerrëse, etj. Stoku i investimeve turke ka arritur vlerën e 968 milionë eurove, në rritje me 14% krahasuar me një vit më parë.
Renditja e investitorëve të huaj për 9-mujorin vijon me Austrinë. Ndërmarrjet me aksionerë austriakë për 9-mujorin sollën flukse të reja investimesh në vlerën e 88 milionë eurove, në rritje me 60% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Investimet austriake në Shqipëri janë të përqendruara sidomos në tregun e sigurimeve, në sektorin energjetik, në shërbimet e hotelerisë, ndërtimit, etj. Stoku i investimeve austriake ka arritur në 800 milionë euro, 20% më shumë krahasuar me një vit më parë.
Kosova për këtë vit renditet në vendin e katërt në listën e investitorëve të huaj, me një fluks investimesh të reja prej 50 milionë eurosh për 9-mujorin. Investimet kosovare janë të përqendruara kryesisht në sektorin e tregtisë dhe ndërtimit. Stoku i investimeve nga Kosova ka rritur në 277 milionë euro, në rritje vjetore me 46%.
Investitori i pestë më i madh deri tani për vitin 2023 është SHBA, me një fluks investimesh prej 47 milionë eurosh për 9-mujorin. Investimet nga SHBA janë rritur me 17.5% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Stoku i tyre kumulativ në fund të tremujorit të tretë arriti në 259 milionë euro, në rritje vjetore me 29%./ MONITOR
