Shqipëria ka një ministër dhe një agjenci me fokus të rinjtë, por duket se kjo nuk mjafton për të dhënë një panoramë të qartë mbi gjendjen e rinisë në vend, si dhe rezultatet e projekteve të dedikuara për këtë grup.
Një raport i Kontrollit të Lartë të Shtetit, që ka audituar Ministrinë e Shtetit për Rininë dhe Fëmijët, si dhe Agjencinë Kombëtare të Rinisë, ka dalë në përfundimin se disa projekte nuk janë të plotësuar as në letër teksa zbatimi ka shfaqur gjithashtu probleme.
“Nga auditimi u konstatua se për periudhën objekt auditimi, nga Ministri i Shtetit për Rininë dhe Fëmijët nuk janë ndërmarrë hapa për zhvillimin e kompetencave të rëndësishme për hartimin dhe publikimin e raporteve të vlerësimit mbi situatën e të rinjve; zbatimin e politikave, si dhe të veprimtarive rinore; nuk janë monitoruar standardet për ndërtimin e hapësirave rinore të sigurta dhe të aksesueshme për të rinjtë, të parashikuara në Ligjin nr.75/2019 “Për Rininë” neni 5.
Gjithashtu nga Ministri i Shtetit për Rininë dhe Fëmijët nuk janë hartuar, zhvilluar dhe monitoruar politikat, për mbrojtjen e të drejtave të të rinjve në mënyrë gjithëpërfshirëse; programet e shkëmbimit rinor ndërkombëtar” thuhet në auditim.
I njëjti nënvizon se Ministri i Shtetit për Rininë dhe Fëmijët, në bashkëpunim me institucionet përgjegjëse, nuk ka hartuar, zhvilluar dhe monitoruar politikat, për marrjen e masave për të siguruar jetesën dhe zhvillimin e fëmijës; sigurimin e bashkëpunimit ndërmjet strukturave dhe autoriteteve qendrore e vendore, si dhe organizatave që mbrojnë të drejtat e fëmijës; parashikimin e mekanizmave efektivë dhe funksionimin e institucioneve të ngarkuara me marrjen e masave konkrete për promovimin, respektimin e mbrojtjen e të drejtave të fëmijës, si dhe për ngritjen e një sistemi të integruar e funksional të mbrojtjes së fëmijës, për parandalimin dhe përgjigjen efikase ndaj të gjitha formave të dhunës, abuzimit, shfrytëzimit e neglizhimit.
Lidhur me këtë pikë KLSH ka rekomanduar që nga ana e Ministrit të Shtetit për Rininë dhe Fëmijët të merren masa të menjëhershme lidhur me hartimin dhe publikimi i raporteve të vlerësimit të situatës së të rinjve, monitorimi i politikave dhe veprimtarive rinore, monitorimi i standardeve për ndërtimin e hapësirave rinore duke dhënë në këtë mënyrë një vlerësim aktual mbi situatën reale të të rinjve në Republikën e Shqipërisë.
Ndërkohë sa i takon projekteve në bashkëpunim me organizata të ndryshme me fokus rininë sërish vihen re mangësi.
“Nga auditimi u konstatua se për të gjitha procedurat e projekteve për Rininë nuk ka asnjë plan monitorimi periodik me objektiva të qarta, e cila ka çuar në mungesën e një analize të hollësishme në ecurinë e projekteve të investimeve U konstatua se edhe ato subjekte që i janë nënshtruar monitorimit, në fakt nuk janë dokumentuar me shkresa zyrtare por sipas institucionit vetëm nëpërmjet emaileve gjë e cila është e pamjaftueshme për të parë performancën e subjekteve përfituese” vlerëson KLSH.
Po kështu nga auditimi u konstatua se Agjencia Kombëtare e Rinisë ka mbështetur realizimin e 12 projekteve për organizatat, për të cilat u konstatuan disa problematika si: në tre organizata, nuk janë respektuar afatet të vendosura në kontratë për disbursimin e kësteve, në një organizatë konstatohet se dokumentacioni i dosjes së aplikimit është i fotokopjuar, në një organizatë konstatohet se nga përfituesi është kërkuar shtyrje e afatit të kontratës, e cila është kërkuar disa ditë para mbarimit të afatit të kontratës, veprim ky në kundërshtim me nenin 13 të kontratës ku përcaktohet se zgjatja në kohë e projektit ndodh pas një kërkese nga Përfituesi, e dërguar të paktën 1(një) muaj përfundimit të projektit dhe miratimit të saj nga AKR; në një organizatë konstatohet se mungojnë raportet përfundimtare./Monitor